"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlık bünyesinde ... Doktor ... ... Hastanesinde işçi kadrosu ile bilgi işlem personeli olarak 29.05.2002 tarihi itibarıyla ihale ile hizmet alan çeşitli şirketlerde ve en son alt işveren ... Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti'de kesintisiz olarak çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, 01.04.2015 tarihinde Sağlık ... Sendikası üyesi olan müvekkkilinin kadroya geçiş tarihinden önce yararlandığı alt işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesinin süresinin 28.02.2018 tarihinde sona erdiğini ancak bu sözleşmenin art etkisi sebebiyle sözleşmeden yararlanılabileceğini, ayrıca davalı Bakanlığın taraf olduğu 01.01.2017-31.12.2018 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinin imza tarihinin kadroya geçirilen işçiler için uygulanmasına karar verilen toplu ... sözleşmesinin imza tarihinden önce olduğunu, bu sebeple davacının daha önce imzalanan toplu ... sözleşmesinden yararlandırılması gerektiğini, buna rağmen davacının kadroya geçirilmeden önceki ve sonraki döneme ilişkin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan haklarının ödenmediğini ... sürerek fark ücret zam bedeli, ikramiye, ilave tediye, hizmet zammı, sosyal yardım, denge ödeneği, giyim yardımı, vasıta yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) 39 uncu maddesi uyarınca toplu ... sözleşmesinden, toplu ... sözleşmesinin imza tarihinde üye olanların yararlanabileceğini, aksi takdirde dayanışma aidatı ödenmesi gerektiğini, 01.01.2017-31.12.2018 tarihleri arasındaki toplu ... sözleşmesinin kamu işçilerini kapsamakta olduğunu, sözleşmeye dâhil edilen işçilerin statü, maaş ve özlük haklarının ise sürekli işçi kadrosuna geçirilenlerden farklı olduğunu, 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının geçmiş döneme ait hak ve alacak talebinin yerinde olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının davalı Bakanlık bünyesinde 02.04.2018 tarihi itibari ile kadrolu olarak çalışmaya başladığı gözetilerek, önceki kadrolu çalışanlardan her hangi bir farkı olmadan ve doğrudan üyesi olduğu hususunda ihtilaf da bulunmayan, toplu ... sözleşmesinde düzenlenen haklardan yararlandırılması gerektiği, bu itibarla 01.01.2017-31.12.2018 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri dikkate alınarak davacının 02.04.2018 -16.10.2018 tarihleri arasındaki dönem değerlendirilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin ihale makamı olarak talep edilen alacaklardan sorumluluğu bulunmadığını, davacının Sendika üyesi olup olmadığının, üye ise sendikaya üyelik tarihinin, ... sözleşmesinin sona erip ermediğinin ve dayanışma aidatının ödenip ödenmediği hususlarının tespitinin gerektiğini, davacının kadroya geçirilmesinden önce alt işverenlere bağlı olarak alt işveren işçisi olarak çalıştığını, kadroya geçişinden itibaren 696 KHK uyarınca sürekli işçi olarak çalışmaya devam ederek, bu tarihten itibaren de özlük haklarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yayımlamış olduğu toplu ... sözleşmesine göre düzenlendiğini, ... Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve ... Sağlığı Genel Müdürlüğü ile ... ve ... Sağlık ... Sendikaları arasında imzalanan 2017-2018 yılları toplu ... sözleşmesinin kamu bünyesinde görev yapan sürekli işçilerin özlük haklarını düzenlediğini, davacının bu sözleşmeden yararlanmasının mümkün olmadığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının, davalı Bakanlığa bağlı hastanede işçi kadrosunda ... sözleşmesi ile bilgi işlem personeli olarak çalışmakta olduğu, 29.05.2002 tarihinden 01.04.2018 tarihine kadar alt işverenlere bağlı alt işveren işçisi olarak görev yaptığı, 02.04.2018 tarihinden itibaren hastanede 696 KHK kapsamında sürekli işçi olarak çalışmaya devam ettiği, davacının çalıştığı alt işveren ... Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile yapılmış Yüksek Hakem Kurulu kararı ile yürürlüğe giren toplu ... sözleşmesinin yürürlük süresinin davacının kadroya geçirildiği tarihten önce sona ermiş olduğu, 6356 sayılı Kanun'un 38 inci maddesine göre devralan işverenin işyeri ya da işyerlerinde uygulanan bir toplu ... sözleşmesi yok ise; devralınan işyerinde yürürlükteki toplu ... sözleşmesinden ... hak ve borçların, yeni bir toplu ... sözleşmesi yapılıncaya kadar toplu ... sözleşmesi hükmü olarak devam edeceği düzenlemesi gereğince işyerinde yürürlük süresi bitmiş olan Yüksek Hakem Kurulu kararının hükümlerinin ... sözleşmesi hükmü olarak devam ettiği, davacının ... ile Sendika arasında yapılmış 01.01.2017-31.12.2018 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği, dosyada mevcut olan üye isim listesi ve işçi sendikası üyelik dökümünden davacının 01.04.2015 tarihinde ... Sağlık-... Sendikasına üye olduğu ve hak ettiği alacaklarının davacıya ödendiğinin davalı tarafından yasal delilleri ile ispat edilmediğinin anlaşıldığı, Mahkemece verilen kararın yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının sürekli işçi kadrosuna geçiş tarihinden sonra davalı Bakanlığa ait işyerinde uygulanmakta olan 09.10.2017 imza, 01.01.2017-31.12.22018 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü maddede;
"...
Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu ... sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu ... sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu ... sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan ... ... sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu ... sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu ... sözleşmesinin bitiminden önce toplu ... sözleşmesi sona ... işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu ... sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki idarelerde; 6356 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu ... sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir.
..." düzenlemesine yer verilmiştir.
3. Değerlendirme
1. Dava dilekçesi ile davacının 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiği, bu tarihe kadar alt işverenlere bağlı işçi olarak görev yaptığı, davacının son alt işveren ... Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davacının üyesi olduğu ... Sağlık İşçileri Sendikası arasında Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan 15.02.2016 - 28.02.2018 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlandığı, davacının kadroya geçirildiği tarihte ... ile ... Sağlık İşçileri Sendikası arasında bağıtlanmış olan 01.01.2017 - 31.12.2018 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin bulunduğunu, davacının bu toplu ... sözleşmesinden yararlandırılması gerektiğini ... sürerek 01.03.2019 tarihinden itibaren kamu toplu ... sözleşmesinden yararlandırılması gerektiği belirtilerek fark alacakların davalıdan tahsili talep edilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince davacının davalı Bakanlığın kadrolu işçisi olarak 01.01.2017-31.12.2018 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinden yararlanabileceği sonucuna varılarak anılan toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre hesaplanan alacaklar hüküm altına alınmıştır.
3. Kural olarak sürekli işçi kadrosuna geçiş tarihinden önce alt işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesinden yararlanmakta olan işçiler, kadroya geçtikleri tarihten sonra da yürürlük süresi bitinceye kadar bu toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam eder. 02.04.2018 tarihinden önce imzalanan ve yürürlüğü geçiş sonrasında da devam eden alt işverenin taraf olduğu bir toplu ... sözleşmesinin mevcudiyeti hâlinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin, geçiş sonrasında da sözleşmeden yararlanmaya devam edeceği konusunda tereddüt bulunmamaktadır.
4. Sürekli işçi kadrosuna geçen ve geçiş sırasında alt işverenin taraf olduğu bir toplu ... sözleşmesinden yararlanmayan işçilerin, geçiş sonrasında işyerinde hâlihazırda çalışmakta olan işçiler için yürürlüğü devam eden bir toplu ... sözleşmesi kapsamına girmeleri ve bu sözleşmeden yararlanmaları mümkün değildir. Alt işverenin taraf olduğu herhangi bir toplu ... sözleşmesinden yararlanmayan işçiler, 02.04.2018 tarihinde kadroya geçtikleri andan itibaren herhangi bir sendika üyelik şartı aranmaksızın 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu ... Sözleşmesi kapsamına girerler.
5. Somut uyuşmazlıkta; davacının sürekli işçi kadrosuna geçmeden önce yararlandığı ve alt işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesinin yürürlük süresinin 28.02.2018 tarihinde sona erdiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu hâlde davacının kadroya geçirildiği 02.04.2018 tarihi itibarıyla 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu ... Sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiği gözden kaçırılarak davalı Bakanlığa ait işyerinde uygulanan 01.01.2017-31.12.2018 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlanabileceğinin kabul edilmesi yerinde değildir.
6. Mahkemece yukarıda açıklanan ilke ve esaslara aykırı şekilde hatalı hukuki değerlendirme yapılarak hüküm kurulması, Bölge Adliye Mahkemesince de bu yöndeki istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.