"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait markette market personeli olarak 01.05.1995 tarihinden ... sözleşmesinin fesih tarihi olan 31.05.2013 tarihine kadar fasılasız olarak çalıştığını, müvekkilinin müşteri ile ilgilenme, alışveriş yapma, markete gelen malzemeleri indirme, malzemelerin satışa hazır hâle getirilmesi için tezgahlara yerleştirme ve marketin faal hâlde bulunması için gerekli tüm işleri yaptığını, ... sözleşmesinin davacı tarafından feshedilmesi üzerine kendisine kıdem ve ihbar tazminatının ödendiğini fakat fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacakları ile yıllık ücretli izin alacaklarının ödenmediğini, müvekkilinin her sabah 08.00'de işe başladığını, akşamları en erken 22.00'ye kadar çalıştığını, bazı günlerde çalışma saatlerinin 24.00 - 01.00'e kadar uzadığını, buna rağmen asgari ücret dışında herhangi bir ücret almadığını, ... bayram ve genel tatil çalışma ücretlerinin ödenmediğini, bir kereye mahsus 15 gün izin kullandığını, bunun haricinde hiç izin kullanmadığını belirterek yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; bahse konu işyerinin Saman Pazarında bakkaliye işletmesi olduğunu, işlerin iyice düşmesi üzerine işyerini mecburen kapattığını, davacının işyerinde ... başına ve uzun saatler çalıştığı iddiasının gerçeği yansıtmadığını, işyerinde davacı ile beraber H. D. ve M. Ö.'nün da çalıştığını, işyerinin bulunduğu konum da dikkate alındığında bu işyerinde fazla çalışmanın söz konusu olamayacağını, davacının yasal haklarının fazlasıyla ödendiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 30.03.2017 tarihli ve 2015/30 Esas, 2017/67 Karar sayılı kararı ile; "...
Mahkememizce toplanan kanıtlar ve tanık beyanları özellikle davacı asil ile davalı işverenin duruşmadaki beyanları dikkate alındığında davacının davalıya ait markette market elemanı olarak çalıştığı ve marketin zarar etmesi nedeniyle marketin kapanarak davacının ... akdinin sona erdirildiği ancak davacıya market kapanmasına rağmen bir sene davalı işveren tarafından ücret ödenmeye devam edildiği, bir süre sonucunda davalı işveren tarafından davacıya kıdem ve ihbar tazminatı ödendiği ve ibraname alındığı, bu bir yıllık dönem içerisinde marketin kapalı olduğu ve davacının ücreti almaya devam ettiği ve işyerinde davacının aylık ücret alacağının asgari ücretten olduğunu, ancak işveren tarafından çalışanların ihtiyaçları da dikkate alınarak asgari ücret üzerinde ödeme yapıldığı ve davacı asilin beyanı dikkate alındığında 2013 yılında bir aylık izin kullandığı anlaşılmış, her ne kadar bilirkişi tarafından davacı işçinin çalıştığı dönemde yıllık izin kullanamadığı belirtilerek yıllık izin ücreti alacağı hesaplanmış ise de market kapandıktan sonra bir sene boyunca davacının çalışmadan ücretini aldığı anlaşılmakla yıllık izin ücreti alacağı kalmadığı ve fazla mesai ücretine karşılık olmak üzere davacının her ay maaş haricinde yapılan ödemeye ilişkin her iki tarafın beyanı dikkate alındığında fazla mesai ücreti alacağı da kalmadığı ..." gerekçesiyle davacının yıllık izin ücreti alacağı ile fazla çalışma ücreti alacağı taleplerinin reddine; ... bayram ve genel tatil ücreti alacağının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin 07.07.2017 tarihli ve 2017/1218 Esas, 2017/1017 Karar sayılı kararı ile;
“...
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının fazla çalışma ücreti ve yıllık izin ücretlerinin ödenip ödenmediğine ilişkindir. Dosyadaki mevcut delil durumu, tanık anlatımları ve özellikle davacı asilin 14/07/2016 tarihli oturumda asgari ücret üzerinden maaş aldığını, buna rağmen davalı işverenin son 3-4 yıldır asgari ücretin 200-300 TL üzerinde ödeme yaptığını beyan ettiği gözetildiğinde, davacının her ay maaş haricinde yapılan ödemeler nedeniyle fazla mesai ve yıllık izin ücreti alacağının kalmadığının kabulü yerindedir.
...” gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 01.07.2020 tarihli ve 2017/45846 Esas, 2020/8448 Karar sayılı kararı ile;
"...
Davacının 14.07.2016 tarihli duruşmada alınan beyanında market kapatıldıktan sonra davalının babasının yanında tarla bahçe işlerine yardımcı olarak çalıştığını ve bu çalışması karşılığında davacının kendisine ücret ödediğini, ücretinin ise son yıllarda asgari ücrretin 200,00 -300,00 TL üzerinde ödendiğini belirttiği, mahkeme gerekçesinde belirtildiği üzere son bir yılda çalışmadan ücret aldığını beyan etmediği gibi fazla mesainin de ödenen ücret içerisinde olduğuna ilişkin bir kabulününün bulunmadığı anlaşılmış olup, kaldı ki dosya kapsamında davalının da yaptığı fazladan ödemelere ilişkin usulüne uygun takas mahsup defii ileriye sürmediği de sabittir. Ayrıca dosyaya söz konu alacakların ödendiğine ilişkin usulüne uygun delil de sunulmamıştır. Hal böyle oluca; mahkemece yapılması gereken, davacının ödenmeyen yıllık izin ücretini usulünce tespit edip ve ayrıca davacının fazla mesai alacağı talebi bakımından da tanıkların bilgisi dahilinde olan dönemle sınırlı olarak fazla mesai ücreti hesaplayarak davacının alacaklarını hüküm altına alınmaktır. ..." gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma sonrası kapsama aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının tanık beyanlarına göre davalıya ait işyerinde kış aylarında haftalık 9 saat, yaz aylarında haftalık 12 saat fazla çalışma yaptığı, bakiye 284 gün karşılığı yıllık izin ücreti alacağı bulunduğu, davacı tarafın hüküm altına alınan ... bayram ve genel tatil ücreti alacağına ilişkin talebinin bozma konusu yapılmadığından bozma öncesindeki gibi kabulü gerektiği gerekçesi ile fazla çalışma ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesinin 30.03.2017 tarihli kararının kesin mahiyette olmasına rağmen istinaf ve temyiz incelemesi yapılmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, müvekkili tarafından davacının hak ettiği ödemelerin yapıldığını, yıllık ücretli izin alacağına karşılık olarak davalıya ait işyeri kapandıktan sonra bir yıl boyunca davacı tarafın ücretinin müvekkili tarafından eksiksiz ödendiğini, davacıya her ay ücreti dışında fazla çalışma ücretine karşılık olarak ödemelerin yapıldığının iki tarafın da kabulünde olduğunu, davacının davalıya ait işyerinin kapanması sonrasında müvekkilinin babasının yanında bahçe işlerinde çalıştığını, bu çalışma neticesinde hak kazanmış olduğu ücretin eksiksiz bir şekilde ödendiğini, davacının davalıyı ibra ettiğine ilişkin ibranamenin dosyaya sunulduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararların bozulması, 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddelerinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.