"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının; davacı ... davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 12.05.2022 tarihli ve 2022/4964 Esas, 2022/6008 Karar sayılı kararı ile davacı vekilinin temyiz itirazları reddedilerek hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Davalı vekili maddi hatanın düzeltilmesi talepli dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz dilekçesinin dikkate alınmadığını belirterek Daire kararının kaldırılmasını ve dilekçede belirtilen sebeplerden bozma yapılmasını talep etmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.02.1988 tarihli ve 1987/2-520 Esas, 1988/89 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Yargıtayca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebi olarak açıklanmıştır. Ayrıca belirtmek gerekir ki Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1957/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı kararı ile 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtayca maddi hata sonucu verilen bir karara Mahkemece uyulmasına karar verilmesi hâlinde dahi usuli kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtayın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.
Dosyanın değerlendirilmesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekilinin yanı sıra davalı vekilince de temyiz edilmesine karşın davalı vekilince ileri sürülen temyiz itirazları değerlendirilmeden karar verildiği anlaşılmıştır.
Açıklanan sebeple, Dairemizin 12.05.2022 tarihli ve 2022/4964 Esas, 2022/6008 Karar sayılı kararının maddi hataya dayanması sebebiyle ortadan kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Turgut Özal Üniversitesi Hastanesinde çalıştığını, müvekkilinin çalıştığı Üniversite Olağanüstü Hal (OHAL) Kararnamesi ile kapatıldığından çalışmasının sona erdiğini ve kıdem tazminatının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının çalışmış olduğu işyerinin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (667 sayılı KHK) gereğince kapatılmış olduğunu, davada idari yargının görevli olduğunu, aksi takdirde 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (675 sayılı KHK) 16 ncı maddesi gereği dava şartının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 667 sayılı KHK kapsamında kapatılan işyerinde çalıştığı, dava tarihi itibarıyla 675 sayılı KHK'nın 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (670 sayılı KHK) 5 inci maddesi gereği dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; OHAL zamanında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin OHAL dönemi ile sınırlı olduğunu, dava tarihi itibarıyla OHAL kalktığından talebinin bu dönem çıkarılan kanun hükmünde kararnameler gerekçesi ile reddinin hatalı olduğunu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararı gereği ... mahkemesinin görevli olduğunu, işin esasının incelenmesi gerektiğini; ayrıca dava 100,00 TL üzerinden açılmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekâlet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"... 675 sayılı KHK'nın 16/3 maddesi gereği 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir. Söz konusu düzenleme ile dava tarihi nazara alındığında ve davacı tarafça komisyon kararının iptaline dair bir taleple değil işçilik alacaklarının tahsili istemiyle dava açılmış olmakla davanın dava şartı bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ancak karar tarihinde yürürlükte bulunan 2021 yılı AAÜT'nin 7. Maddesi gereği davanın dinlenebilmesi için kanunlarda ön görülen ön şartın yerine getirilmemiş olması nedeniyle davanın reddi halinde tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmedilir. Aynı tarifenin 13/2 maddesi gereği de hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez. Somut uyuşmazlıkta dava değeri 100,00 TL olmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesi hatalı olup davacının istinaf talebi bu yönden yerindedir.
Diğer taraftan 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu 3/12 maddesi gereği taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf davada haklı çıksa bile yargılama giderlerinin tamamından sorumlu olur. Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmez. Davalı taraf arabuluculuk görüşmelerine başvurunun arabuluculuk görüşmelerine elverişli olmadığını belirterek katılmamıştır. Konunun arabuluculuk görüşmelerine elverişli olmadığının ileri sürülmesi yukarıda anılan yasa maddesi anlamında geçerli bir mazeret değildir. O halde davalı lehine vekalet ücreti hükmedilemeyeceği gibi yargılama giderlerinden davacının sorumlu tutulması da hatalıdır.
... " gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne ve İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı Tarafın Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; OHAL zamanında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin OHAL dönemi ile sınırlı olduğunu, dava tarihi itibarıyla OHAL kalktığından talebinin bu dönem çıkarılan kanun hükmünde kararnameler gerekçesi ile reddinin hatalı olduğunu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararı gereği ... mahkemesinin görevli olduğunu, işin esasının incelenmesi gerektiğini; ayrıca dava 100,00 TL üzerinden açılmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Tarafın Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin ve aleyhe yargılama giderinin hüküm altına alınmasının hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava şartı ile davacının kıdem tazminatı talebine, vekâlet ücreti ve yargılama giderine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesinin on ikinci fıkrası.
3. 667 sayılı KHK'nın 2 nci maddesinin ikinci fıkrası, 675 sayılı KHK'nın 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ve 670 sayılı KHK'nın 5 inci maddesi.
4. 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası "Davanın dinlenebilmesi için kanunlarda ön görülen ön şartın yerine getirilmemiş olması nedeniyle davanın reddi halinde tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmedilir." düzenlenmesini; aynı Tarife'nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası ise " ... hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." düzenlemesini içermektedir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ... davalı vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Dairemizin 12.05.2022 tarihli ve 2022/4964 Esas, 2022/6008 Karar sayılı kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.