"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1410 E., 2022/2100 K.
DAVACI-KARŞI DAVALI : ... vekili Avukat ...
DAVALI-KARŞI DAVACILAR : 1. Meklas Otomotiv İth İhr. San ve Tic. Ltd. Şti.
DAVA TARİHİ : 23.....2017
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/597 E., 2020/50 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, karşı davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı-karşı davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-karşı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2012 Şubat-2013 Şubat tarihleri arasında davalılardan ... Otomotiv İth İhr. San ve Tic Ltd Şti.nde (MEKLAS) çalıştığını, akabinde 2013 Şubat-2015 Mart tarihleri arasında yine davalılara ait olan diğer davalı ...Hava Süspansiyon Körükleri Koll. Şti.nde (MEKPA) çalıştığını, müvekkilinin hafta içi ve hafta sonu dinlenmeksizin çalışmasına rağmen tüm hak ve alacaklarından mahrum bırakıldığını, fazla çalışma alacaklarının ödenmediğini, bu nedenlerle ... sözleşmesinin müvekkili tarafından haklı nedenle feshedildiğini, müvekkilinin 3 vardiya şeklinde 08.00-16.00, 16.00-00.00, 00.00-08.00 saatleri arasında çalıştığını, yine bu dönemde ayda ortalama çift vardiya çalışmaya kaldığını; ancak çift vardiya çalışma ödemelerinin eksik yapıldığını, hafta içi ve hafta sonu cumartesi günü dâhil vardiyalı sisteme dayalı olarak çalıştırıldığını, pazar günleri hafta izni kullandığını, ancak bazı pazar günleri dahi çalışmaya zorlandığını ve bu konuda psikolojik taciz (mobbing) uygulandığını belirterek kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı - karşı davacılar vekili cevap dilekçesinde; davacının ... sözleşmesini haksız olarak 4857 sayılı ... Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 17 nci maddesinde öngörülen bildirim sürelerine aykırı olarak feshettiğini belirterek ihbar tazminatının davacı - karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-karşı davacılar vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının ... sözleşmesini istifa ederek sona erdirdiğini, istifa dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler ile bağlı olan davacının dava dilekçesinde ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri süremeyeceğini, davacının üç vardiya hâlinde çalıştığını, işe giriş ve çıkışlarda kart okuma sistemi bulunduğunu, davacının fazla çalışma yapması hâlinde karşılığı ücretin bordroda tahakkuk edildiğini ve banka kanalı ile ödendiğini, davacının yıllık izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davacı-karşı davalı vekili cevap dilekçesinde; açılan davanın kabul edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacı-karşı davalı asılın 01.04.2019 tarihli duruşmada; 02.05.2015 tarihli istifa dilekçesinin altındaki imzanın kendisine ait olduğunu, o tarihte firma sahibi S.Ç. ile aralarında bir tartışma yaşanması üzerine dilekçeyi verip ayrıldığını, bu dilekçeden sonra davalı-karşı davacı firmalarda çalışmadığını, çalıştığı işyerinde usta olduğunu, 5 ay kadar eğittiği ve ... öğrettiği çalışanın kendisinden fazla ücret aldığını öğrendiğini, durumu işverenden sorduğunda kendisine "sana ödeyeceğimiz bu kadar işine gelirse çalış, işine gelmezse ... kağıt orada istifa dilekçeni yaz git" denildiğini, kendisinin de gösterilen istifa dilekçesini yazarak ve imzalayarak ayrıldığını, hakaret içerikli bir söz söylenmediğini beyan ettiği, istifa dilekçesinin "....02.2012 tarihinde başladığım Mekpa Kollektif Şirketi'nden hiç kimsenin yetkisi altında kalmadan maddi sebeplerimden dolayı kendi isteğimle 02.05.2015 tarihinde istifa ediyorum" şeklinde düzenlendiği, fesih sebebi ile bağlı olan davacı-karşı davalının istifa dilekçesinde maddi sebeplerini gerekçe gösterdiği, buna göre kıdem tazminatına hak kazanamadığı, fazla çalışma ücreti talep edilmiş ise de davacı-karşı davalı asılın 01.04.2019 tarihli celsede ödenmeyen fazla çalışma ücretinin olmadığını beyan ettiği dolayısıyla fazla çalışma ücreti alacağı talebinin reddi gerektiği, dosyaya sunulu yıllık izin defteri ve yıllık izin talep formlarına göre yıllık izinlerin kullandırıldığı, işçinin ... sözleşmesini istifa ederek 4857 sayılı Kanun’un 17 nci maddesinde sayılı bildirim sürelerine aykırı olarak feshettiği buna göre işverene ihbar tazminatı ödemesi gerektiği gerekçesiyle asıl davanın reddine, karşı davanın ise kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı - karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı-karşı davalı vekili; müvekkilinin davalı işveren yanındaki çalışma şartlarının kanuna aykırı olduğu, işyerindeki ağır çalışma koşulları, hafta sonları, resmî ve dinî tatiller dâhil olmak üzere çalışma yapılması, sürekli olarak fazla çalışmaya zorlanılması, fazla çalışma ödemelerinde eksiklikler olması, tecrübesiz ve yeni başlayan çalışanlar ile müvekkilinin ücreti arasında eşitsizlik yapılması ve bu hususta işverenle yapılan görüşmede müvekkiline olumsuz yanıt verilmesi, başarı ve performansının takdir edilmemesi ve yıllık izinlerin gerektiği gibi kullandırılmaması nedenleri ile müvekkilinin ... sözleşmesini haklı sebeple feshettiğini; ancak bu hususların İlk Derece Mahkemesince bütün hâlinde değerlendirilmediğini, 01.04.2019 tarihli celsede hazır bulunan davacı asılın isticvaben dinlenmek üzere İlk Derece Mahkemesince usule aykırı şekilde huzura alındığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının el yazısı ile istifa dilekçesi verdiği, duruşmada alınan beyanında da bu durumu kabul ettiği, şu hâlde kıdem tazminatına hak kazanamayacağı, davacı asılın 01.04.2019 tarihli duruşmada fazla çalışma ücretlerinin banka aracılığıyla ödendiğine dair beyanı karşısında bu alacak talebinin reddine dair verilen kararın da yerinde olduğu, dosya kapsamı ve mevcut delil durumuna göre İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde, usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı-karşı davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı - karşı davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı - karşı davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise reddine karar verilmesi istemi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık , davacı - karşı davalının ... sözleşmesini haklı nedenle feshedip etmediği ve buna bağlı olarak davacı-karşı davalının kıdem tazminatına, davalı-karşı davacının ise ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, davacı-karşı davalının fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının bulunup bulunmadığı bu bağlamda davacı asılın duruşmadaki beyanına değer verilip verilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 31 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun) 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 17, 41, 53 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı -karşı davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.