"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2773 E., 2022/2919 K.
DAVA TARİHİ : 29.09.2021
KARAR : Davalı vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 44. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/617 E., 2022/258 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... AŞ (...) vekili ve ... Güv. Hiz. San ve Tic. Ltd. Şti. (... Şirketi) tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ...'a bağlı 13. Bölge Müdürlüğü ... yerinde ihale ile özel güvenlik hizmet işi alan diğer davalı ... Şirketi nezdinde özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, davacının Özel Güvenlik ve Koruma İşçileri Sendikası (... ...-Sen) üyesi olduğunu, Yüksek Hakem Kurulunun 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararıyla 15.11.2020-31.03.2021 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin işyerinde uygulamaya konulduğunu, toplu ... sözleşmesi hükümlerinden davacının yararlandırılmadığını ve bir kısım alacaklarının ödenmediğini, davalı ...'ın ödenmeyen alacaklardan asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu ileri sürerek ücret farkı, ikramiye, yakacak yardımı, silah tazminatı, ... bayram ve genel tatil ücret farkı, çocuk yardımı, öğrenim yardımı ve fazla çalışma ücreti farkı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı de'finde bulunarak davacının, 13. Bölge Müdürlüğü işyerinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen özel güvenlik hizmet alımı işinin yüklenicisi olan davalı ... Şirketi ile imzalanan sözleşme kapsamında çalıştığını, toplu ... sözleşmesinin tarafının Güvenlik-... Sendikası değil ... ...-Sen olduğunu, davacının toplu ... sözleşmesi imzalandığı tarihte ... ...-Sen üyesi olmadığını, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karar altına alınan toplu ... sözleşmesinden davacının yararlanmasının mümkün olmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte dava dışı ... ...-Sen tarafından Yüksek Hakem Kurulu kararına istinaden 56 kişilik üye listesi bildirildiğini ve bu 56 kişiye toplu ... sözleşmesinden kaynaklı Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat dönemi için hak ediş ödemesi yapıldığını, yine Mart ayı hak edişinden 126 kişinin tamamına sendikal haklara ait ödemelerin yapıldığını, davacının sendikaya üye olduğuna veya dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu ... sözleşmesinden yararlandığına ilişkin Sendika tarafından herhangi bir bildirim yapılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi yasal süresi içinde davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının toplu ... sözleşmesinin tarafı olan ... ...-Sen'e üyelik tarihinin Yüksek Hakem Kurulu karar tarihinden önce olduğu, buna göre toplu ... sözleşmesinden, yürürlük tarihi olan 15.11.2020 ile sendika üyeliğinden çekilme tarihi olan 26.03.2021 tarihleri arasındaki dönem için yararlanması gerektiği, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının ödenmediği, davalı tarafça yapılan ödemenin mahsubuyla bilirkişi ek raporunda hesaplanan ücret farkı bulunduğu, davalılar arasında 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesi uyarınca asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğundan dava konusu alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve ... Şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili; toplu ... sözleşmesi yükümlülüklerinden diğer davalı Şirketin sorumlu olduğunu, dava dışı ... ...-Sen'in müvekkili Teşekküle ait Bölge Müdürlüğüne bağlı işyerlerinin 01.11.2020-31.03.2021 tarihleri arasında güvenliğini sağlayan ... Şirketi ile Bölge Müdürlüğünden Yüksek Hakem Kurulu kararına istinaden toplu sözleşme farklarını talep ettiğini, yetkili Sendika olduğundan bahisle dava dışı ... ...-Sen'in ilgili firmaya 56 kişilik üye listesi bildirdiğini; Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat dönemi için düzenlenmiş olan hak edişe istinaden yalnızca 56 kişiye, Mart ayında da yine hak edişe istinaden 126 kişinin tamamına Bölge Müdürlüğü tarafından sendikal haklarına ait ödemelerin yapıldığını, davacının sendika üyesi olduğuna ve dayanışma aidatı ödendiğine ilişkin belge sunulmadığını, alacaklar için herhangi bir başvuruda bulunulmadığını, toplu ... sözleşmesinden yararlanma koşullarının oluşmadığını, davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin fahiş olduğunu, müvekkili lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Şirketi; davaya konu alacaklardan müvekkili Şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, sözkonusu bu bedellerden asıl işverenin sorumlu olduğunun göz ardı edildiğini, davacının müvekkili Şirketin değil diğer davalı Şirketin çalışanı olduğunu, davacının alacağının varlığı kabul edilse dahi bu kere yetkili Sendikanın sorumluluğunun göz ardı edildiğini, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 25.12.2020 tarihli yazısından anlaşılacağı üzere ... ...-Sen'in işyeri toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilendirildiğini, yapılan görüşmeler neticesinde ... ...-Sen tarafından müvekkili Şirkete 56 kişinin isminin yer aldığı bir liste verildiğini ve bu kapsamda müvekkili Şirket tarafından liste dikkate alınarak ödeme yapıldığını, sendika tarafından müvekkili Şirkete verilen listede davacının isminin bulunmadığını, davacının sendikaya üye olduğuna, dayanışma aidatlarını ödediğine ilişkin herhangi bir bilgi veya belge sunulmadığını, davacının toplu ... sözleşmesinden yararlanabilmek için aranan kriterleri taşımadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı işçinin talebine konu edilen alacakların toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklar olduğu, toplu ... sözleşmesi hükümlerinden, taraflarca dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden davacının talep ettiği alacaklara hak kazandığı, söz konusu ve toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacakların ödendiğine dair işveren tarafından dosyaya yazılı delil sunulmadığı, davacı ve davalı ... lehine hükmedilen vekâlet ücretinde hata bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacı işçinin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve talep edilen alacaklardan davalıların sorumlu olup olmadığı uyuşmazlık konusudur.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4734 sayılı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.