Logo

9. Hukuk Dairesi2022/18258 E. 2023/1370 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalılar arasındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kanuna uygun olup olmadığı, muvazaa içerip içermediği ve davacının talep ettiği alacaklara hak kazanıp kazanmadığı hususunda ihtilaf bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Davalı şirketin hisselerinin çoğunluğunun veya tamamının belediyeye ait olmasının, işçi başına ilişkinin geçersiz olduğu anlamına gelmeyeceği, yasal düzenlemeler çerçevesinde davalı şirket işçilerinin belediyelerin faaliyet alanındaki işlerde çalıştırılmalarının, bir kısım emir ve talimatları belediye yetkililerinden almalarının ve belediye işçileri ile benzer işleri yapmalarının muvazaa kriteri olarak değerlendirilemeyeceği gözetilerek vekâlet ücretine ilişkin kısım düzeltilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/1612 E., 2022/1630 K.

DAVA TARİHİ : 01.07.2015

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 2. ... Mahkemesi

SAYISI : 2021/104 E., 2022/224 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 18.07.2019 tarihli ve 2015/550 Esas, 2019/663 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalılar vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 13.01.2021 tarihli ve 2019/2717 Esas, 2021/49 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin belirsiz süreli ... sözleşmesiyle Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait işyerinde ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. AŞ'nin (... AŞ) işçisi olarak çalıştığını, asıl işverenin imzaladığı sözleşmelerle çalışanlarına tanıdığı hakların kendisine de tanınması gerektiğini, davacının Ortahisar Belediye Başkanlığına sözde devredildiğini, dava dışı Belediyece kurulan ... Gıda Tur. İnş. Mad. Tem. Güv. Dan. Hiz. San. Tic. AŞ (... AŞ) isimli Şirketin işçisi durumuna getirildiğini, yapılan işlem incelendiğinde işyeri devri koşullarının oluşmadığını, davacının yeni işyerinde önceki ücretini alamadığını, önceki toplu ... sözleşmesine göre tanımlanan haklarından yoksun bırakılarak çalışmaya zorlandığını, yapılan işlemin devir niteliğinde olmadığını ve yeni bir ... ilişkisi kurulduğunu ileri sürerek davacının davalı ... Başkanlığının işçisi olduğunun tespitiyle Belediye işçilerine sözleşme ve toplu ... sözleşmeleriyle tanınan haklardan yararlandırılmasını, fark kıdem ve ihbar tazminatı ile fark ücret alacakları ve toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının başlangıçta yüklenici ... AŞ çalışanı olarak çalışmaktayken 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) gereği Trabzon Belediyesinin Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığına dönüştüğünü, merkezde Ortahisar Belediye Başkanlığının kurulduğunu, ..., Ortahisar Belediye Başkanlığı ve ... AŞ arasında 01.04.2014 tarihinde devir protokolü imzalandığını, kendilerinin asıl işveren, diğer davalının alt işveren olarak bu protokolü imzaladığını, ... sözleşmesinin 31.12.2014 tarihine kadar geçerli olacak şekilde Ortahisar Belediye Başkanlığına devredildiğini, 01.01.2015 tarihinden itibaren davacının dava dışı Ortahisar Belediye Başkanlığı ve ... AŞ'de çalışmaya devam ettiğini, davacının devir sonrası ... sözleşmesinin devam ediyor olması sebebiyle feshe bağlı alacakları talep edemeyeceğini, davacının yüklenici firma elemanı olduğunu ve kendi imzaladığı sözleşme ve toplu ... sözleşmeleriyle tanınan haklar dışında talepte bulunamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.

2. Davalı ... AŞ vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, dava dilekçesinin, taleplerin ve harca esas miktarın netleştirilmesi gerektiğini, dava konusu olayda muvazaa veya hukuksuzluk olmadığını, davacının durumu bilerek kendi iradesi ile sözleşme imzaladığını, 6360 sayılı Kanun gereği Ortahisar isimli bir Belediye kurulduğunu, bu Belediyenin hizmetlerini yürütebilmesi için Belediye çalışanlarının bir kısmının bu Belediyede istihdamı gerektiğini, ..., kendileri ve yeni kurulan bu Belediyenin taraf olduğu devir protokolü imzalandığını, davacının ... sözleşmesinde feshedilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; emsal mahiyetteki Yargıtay kararında muvazaanın bulunmadığının kabul edildiği gözetildiğinde, davalı ... ile davalı Şirket arasındaki ilişkinin geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu, buna göre davacının davalı Belediyenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili; verilen kararın Uluslararası Çalışma Örgütünün kamu kurumlarında çalışan aracı işçilerinin ücretlerinin, kamunun kadrolu işçileri ile eşitliğini zorunlu gören anlaşmasına aykırı olduğunu ve davalılar lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı Şirketin hissesinin büyük bir kısmının ya da tamamının Belediyeye ait olmasının ... başına aradaki ilişkinin geçersiz olduğu anlamına gelmeyeceği, yasal düzenlemeler karşısında davalı Şirket işçilerinin Belediyelerin faaliyet alanındaki işlerde çalıştırılmalarının, bir kısım emir ve talimatları Belediye yetkililerinden almalarının, Belediye işçileri ile benzer işleri yapmalarının muvazaa kriteri olarak değerlendirilemeyeceği, İlk Derece Mahkemesince muvazaa olmadığının kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; davalılar arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin kanuna uygun kurulup kurulmadığı, muvazaaya dayanıp dayanmadığı, bunun sonucu olarak da davacının dava konusu alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve davalılar lehine hükmedilen vekâlet ücretine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 6360 sayılı Kanun hükümleri ile 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 67 ve 70 inci maddeleri, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 26 ncı maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları ile 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi.

3. İlk Derece Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (Tarife) 13 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir:

“(1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.

(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.

...”

3. Değerlendirme

1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. İlâmın İlgili Hukuk kısmının (3) numaralı paragrafında yer verilen Tarife’nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre hükmedilen vekâlet ücreti, reddedilen miktarı geçemez. Somut uyuşmazlıkta, davacı toplamda 50,00 TL alacağın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş olduğundan davada reddedilen alacak tutarı 50,00 TL'dir. Bu durumda davalılar lehine 50,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gözetilmeyerek maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi hatalı olmuştur.

Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davacı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının, (3) numaralı bendinde yer alan “5.100,00 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “50,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

25.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.