"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2021/106 E., 2022/534 K.
DAVA TARİHİ : ....09.2013
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 01.09.2005 tarihinde kasap olarak çalışmaya başladığını, en son aylık ücretinin net 2.357,00 TL olduğunu, yemeğinin karşılandığını, kendisine ayda 2 kg et iaşesi verildiğini, sigorta girişinin işe giriş tarihinden yaklaşık 3 ay sonra 01.01.2006 tarihinde yapıldığını, tüm çalışma süresi boyunca aylık net ücretlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) asgari ücretten eksik bildirildiğini, prim kaybına uğratıldığını, yıllık ücretli izin hakkının kullandırılmadığını, fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil çalışmalarının karşılığı olan alacakların kanun dâhilinde hesap edilip ödenmediğini, psikolojik taciz (mobbing) uygulanarak müvekkilinin sürekli taciz edildiğini, Beyoğlu 10. Noterliğinden 12.08.2013 tarihinde ihtarname göndererek davalı ile olan ... sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğini, haklarının ödenmesinin talep edildiğini, davalı tarafça Beyoğlu 2. Noterliğinden 20.08.2013 tarihinde 10014 yevmiye numarası ile keşide edilen cevabi ihtarnamede taleplerinin yerine getirilemeyeceğinin bildirildiğini iddia ederek kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti ile yıllık ücretli izin alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının haksız ve bildirimsiz feshi nedeniyle kıdem tazminatı talep hakkının olmadığını, diğer alacaklarının da bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
1. Mahkemenin 10.02.2015 tarihli ve 2013/340 Esas, 2015/76 Karar sayılı kararı ile dosya kapsamında alınan tanık beyanları gözetilerek davacının ... sözleşmesinin davacı tarafça SGK'ya ücretlerin düşük gösterilmesi, alacaklarının ödenmemesi nedeniyle haklı nedene dayanarak feshedildiği ve aksi davalı tarafça ispat edilemediğinden, davacının haklı feshi nedeniyle işverenin işçisine kıdem tazminatı ödemekle yükümlü olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 10.02.2015 tarihli ve 2013/340 Esas, 2015/76 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.02.2018 tarihli ve 2015/12476 Esas, 2018/2627 Karar sayılı kararıyla dosya içeriğine göre davacının yazın 09.00-20.00 saatleri arası, kışın ise 09.00-19.00 saatleri arasında çalıştığının kabul edilip günlük çalışma süresinden 1 saat ara dinlenmenin tenzili ile sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 27.12.2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/483 Karar sayılı kararı ile dosyada bozma ilâmında belirtilen şekilde hesaplama yapılması için yeniden bilirkişi tayin edildiği, yaz dönemi ve kış dönemi olarak ayrı ayrı hesaplama yapıldığı ve taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda alınan son rapor ile davacının brüt 84.666,78 TL fazla çalışma alacağı olduğunun tespit edildiği, davalı vekili tarafından bekletici mesele yapılması istenen 2018/292 Esas sayılı hizmet tespit davasının incelendiği, hizmet tespiti davasının da Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 09.04.2018 tarihli ilâmı ile bozularak yeni esas aldığı ve işbu dosyanın Mahkemelerinin ilk kararından sonra açıldığı, beklenilmesinin şu aşamada sadece fazla çalışma yönünden bozma nedeni yapılan dosyada herhangi bir etkisi olmadığı hususu da dikkate alınarak beklenilmesine yer olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 27.12.2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/483 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.04.2019 tarihli ve 2019/3371 Esas, 2019/9006 Karar sayılı kararıyla hizmet tespiti davasının bekletici mesele yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği ve bozmadan sonra yapılan fazla çalışma hesap tarzının bozma ile davalı lehine oluşan usuli müktesep hakkı bertaraf etmekte olup yerinde olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Silivri 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesinin 2021/120 Esas sayılı dosyasında verilen karar da dikkate alınarak, bozma ilâmı doğrultusunda hesaplama yapılmak üzere dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği ve 13.07.2020 ve 03.02.2022 tarihli raporların düzenlendiği, 03.02.2022 tarihli bilirkişi raporunun denetime elverişli ve hesaplamaların dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; bozma kararı gereği sadece fazla çalışma alacağı yönünden inceleme yapılması gerekirken bütün alacak kalemleri yönünden yeniden hüküm tesis edilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu, davanın 2013 yılından beri sürüyor olması nedeniyle hakkaniyet indirimi şartlarının ortadan kalktığını, müvekkilinin asgari ücretin nerede ise 3 katı oranında bir ücret aldığını, davalı tarafça da ikrar edilmiş kalifiye bir personel olarak ücretinin 2006-2010 yılları arasında asgari ücret olarak belirlenmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürülerek kararın bozulması talep edilmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının ücretine fazla çalışma ücretleri de dâhil edilerek ödendiğini, herhangi bir alacağının bulunmadığını, yıllık izinlerini kullandığını, kötüniyetli olduğunu, davacının müvekkilinin dükkanının yanında işyeri açıp haksız rekabete girmesinin kötüniyetini gösterdiğini, işe giriş tarihini yanlış bildirdiğini, ... taraflı fesih hakkının bulunmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının hizmet süresinin tespiti ile fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi ile 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci, 41 inci ve 68 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
12.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.