"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1990 yılından itibaren davalı Bakanlığa bağlı ... Tersane Komutanlığında bulunan fabrikada dökümcü ... ve meslek kolunda çalıştığını, ... ... Sendikasının üyesi olduğunu, Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalıştırılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik'in 4 üncü maddesinde günde azami 7,5 saat veya daha az çalıştırılması gereken işlerin sayıldığını, döküm sanayi işlerinin bu kapsamda olduğunun belirtildiğini, davacının günlük 7,5 saat çalışması gerekmesine rağmen dönem dönem Yönetmelik hükmüne aykırı olarak günde 8,5 saat çalıştırıldığını ileri sürerek fazla çalışma ücreti ile kısa çalışma primi alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının 01.02.2006 tarihinde B grubu idareci olarak görevlendirildiğini, fiilen döküm işi yapmadığını, Yönetmelik kapsamında yer alan işlerin yapıldığı atölyelerdeki çalışma ortamının tehlikeli olduğunu ve bu ortamda bulunmak suretiyle söz konusu risklere maruz kaldıklarını beyan eden fakat bu işlerde bilfiil çalışmayan işçilerin 7,5 saatlik çalışma kapsamına alınması ve kendilerine kısa çalışma primi ödenmesinin uygun olmadığını, bu nedenle işçi idarecilerinin Yönetmelik kapsamında olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 29. ... Mahkemesinin 02.09.2020 tarihli ve 2018/778 Esas, 2020/428 Karar sayılı kararıyla dosyada mevcut bilirkişi raporunda davacının yapığı işin günlük en fazla 7,5 saat çalıştırılması gereken işler kapsamında olduğunun belirlendiği, bu kapsamda davacının kısa çalışma prim alacağına hak kazandığı, davacının hafta içi günlerde yarım saatlik ara dinlenme süresinin tenzili ile günlük fiili çalışmasının 8 saat olduğu ve günlük yarım saatlik fazla çalışma alacağı bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 15.12.2020 tarihli ve 2020/2879 Esas, 2020/3002 Karar sayılı kararıyla davacının çalıştığı işyerinin Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamındaki işlerden sayılması gerektiği, ödenen teşvik primi mahsup edilerek hesaplanan fazla çalışma ve kısa çalışma primi alacağının kabulünün usul ve kanuna uygun olduğu, ıslahta ve kararda zamanaşımının gözetildiği, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 16.09.2021 tarihli ve 2021/7899 Esas, 2021/12050 Karar sayılı ilâmı ile davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek,
"...
Mahkemece hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda;‘Sağlık Kuralları Bakamından Günde Azami 7,5 Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik’ kapsamında bulunduğu belirlenen davacı işçinin fazla çalışma ücret alacağı 25 ve 26. dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin 52. maddesinde yer alan primlerin fazla çalışma süreleri için ödenemeyeceği yönündeki düzenleme dikkate alınarak, bu çalışması sebebiyle ödenen verimliliği teşvik primi mahsup edilmek suretiyle hesap edilmiş ise de, davacının bordrolarda görünen fiili çalışma süresine göre belirlendiği anlaşılan % 14 kısa çalışma primi alacağının günlük 7,5 saati aşan fazla çalışma süresine isabet eden kısmının da fazla çalışma ücret alacağından mahsup edilmesi gerektiği gözetilmeksizin yapılan hesaplama hatalı bulunup, bozmayı gerektirmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararında, dava konusu kısa çalışma primi ve fazla mesai ücreti alacaklarına 16.01.2020 tarihli bilirkişi raporunda belirlenen ödeme tarihlerinden itibaren faize hükmedilmiş ise de, kısa çalışma primi yönünden Toplu ... Sözleşmesinde bir ödeme günü belirlenmiş olmadığından, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 117. maddesi uyarınca bu alacak kalemine dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekmesine karşın, yazılı şekilde verilen karar isabetsiz bulunmaktadır.
..." gerekçesi ile kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Dairemizin bozma ilâmına uygun olarak alınan bilirkişi ek raporuna itibarla davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; zamanaşımı def'inin dikkate alınmadığını, bozma ilâmında belirtilen eksikliklerin giderilmediğini, yeterli araştırma yapılmadığını, davacı işçinin günde azami 7,5 saat çalışma kapsamına alınması için maddi koşulların oluşmadığını ve hesaplamanın denetime elverişli olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücretinin hesabı ve kısa çalışma primi alacağına uygulanması gereken faizin başlangıç tarihi noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
21.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.