"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/289 E., 2022/441 K.
DAVA TARİHİ : 13.12.2018
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 28.07.2014 tarihinde işletme müdürü olarak çalışmaya bayladığını, ... sözleşmesini 02.05.2018 tarihinde, sürekli olarak fazla çalışma yapması ve hafta tatili günlerinde çalışmak zorunda olması, işverence taahhüt edilen ücret artışının yapılmaması, Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) prime esas kazancına ilişkin olarak eksik bildirimde bulunulması ve psikolojik baskı altında kalması nedeni ile haklı nedenlerle feshettiğini, fesih tarihindeki ücretin net 9.075,00 TL olduğunu, ... sözleşmesini haklı nedenle feshetmesine rağmen işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ücret ve ücret farkları alacakları ile prim alacağı, fazla çalışma ücreti ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı işyerinde 10.09.2014-02.05.2018 tarihleri arasında yönetim kurulu üyesi ve fabrika müdürü olarak çalıştığını, davacının işverenden gizli rekabet yasağına ve sadakate aykırı hareketlerinin ortaya çıkması üzerine istifa ettiğini, feshin haklı neden oluşturmadığını ve SGK'ya davacının işten ayrılış nedeninin istifa olarak bildirildiğini, davaya konu taleplerin haksız ve dayanaksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 30.12.2019 tarihli ve 2018/1104 Esas, 2019/1210 Karar sayılı kararıyla; davacının, prime esas kazancının SGK'ya eksik bildirilmesi, sürekli olarak fazla çalışma yapılması ve hafta tatili günlerinde çalışmış olması, taahhüt edilen ücret artışının uygulanmaması ve davacının işyerinde psikolojik baskı altında kalması nedeni ile ... sözleşmesinin haklı olarak feshettiğini iddia ettiği, ... hukuku uygulamasında ve 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 24 üncü maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde işçiye, geniş anlamda ücretinin sözleşme veya kanun hükmüne uygun olarak hesaplanıp ödenmemesinin işçi açısından haklı fesih sebebi sayıldığı, davacının ücretinin eksik ödenmesi nedeniyle kıdem tazminatı alacağına hak kazandığı, bilirkişi raporunda hesaplanan ücret alacağına hak kazandığı, üst düzey yönetici olduğu ve kendi çalışma saatlerini kendisinin ayarladığı, aldığı ücret miktarı da göz önüne alındığında fazla çalışma ücreti ve hafta tatili ücreti alacaklarına yönelik talebin reddi gerektiği, dosya kapsamına göre ispatlanamayan ücret farkı ve prim alacağı taleplerinin de reddine karar verildiği belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 21.04.2022 tarihli ve 2020/1056 Esas, 2022/930 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece yapılan ücret araştırması sonucu gelen yazı cevapları, tanık beyanları, davacının mesleki kıdemi, yaptığı işin niteliği dikkate alındığında, tespit edilen emsal ücretlerin ortalaması üzerinden yapılan değerlendirmeye göre belirlenen ücret konusundaki kabulün yerinde olduğu, taraflar arasında düzenlenen ... sözleşmesinde prim ödemesine ilişkin bir düzenleme bulunduğunun kanıtlanamadığı, davalı işyerinde elden ücret ödemesi olduğu, davacının 7.500,00 TL net ücretle çalıştığı, 2018 yılı Nisan ayına ilişkin ücretinin tamamen ödendiğinin davalı işveren tarafından kanıtlanamadığı, davacıya ödendiği kanıtlanamayan kısma ilişkin Mahkemece verilen hükmün isabetli olduğu, taraflar arasında davacının ücretine her yıl zam yapılacağına ilişkin bir taahhüt ya da anlaşma bulunduğu davacı tarafça kanıtlanamadığından bu talebin reddedilmiş olmasının isabetli olduğu, fazla çalışma ve hafta tatili alacağı taleplerinin reddi yönünden de İlk Dererce Mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmadığı bulunmadığı gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 27.....2022 tarihli ve 2022/7405 Esas, 2022/8328 Karar sayılı kararıyla; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, hafta tatili alacağının dinlenme hakkına ilişkin olup 4857 sayılı Kanun'un 46 ncı maddesinde düzenlendiği, işçinin ücretinin yüksek olması veya çalışma saatlerini kendisinin belirlemesinin bu hakkın kullanımına engel teşkil etmeyeceği, hafta tatilinde çalışan işçiye her halükârda hafta tatili ücreti ödenmesi gerektiği, hatalı hukuki değerlendirme yapılarak talebin reddinin doğru olamadığı gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde 3 yıl 7 ay 22 gün hizmet süresinin bulunduğu, aylık net 7.500,00 TL ücretle çalıştığı, tüm dosya kapsamından davacının, üst düzey yönetici olduğu kendi çalışma saatlerini kendisinin ayarladığı, davacının aldığı ücret miktarı da göz önüne alındığında davacının fazla çalışma ücreti alacağı bulunmadığı, dinlenen davacı tanıklarının beyanlarından davacının ayda 1 hafta tatili günü çalışma yapıldığının anlaşıldığı, davalı tarafça davacının hafta tatili ücretinin ödendiğine ilişkin herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı göz önüne alınarak davacının hafta tatili alacağı talebinin uygun indirim yapılarak kabulü gerektiği, ayrıca ... sözleşmesini haklı olarak feshettiğinin kabul edildiği belirtilerek ve bozma öncesi gerekçelerle davanın kısmen kabulüne kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz başvurusunda; İlk Derece Mahkemesince hatalı karar verildiğini, kararın kaldırılarak davanın tüm talepler bakımından kabulü gerektiği, müvekkilinin ücret alacağının dosya kapsamı ile sübut bulduğunu, kararda belirtildiğinin aksine davalı tarafça herhangi bir belge, kayıt veya bordro sunulmadığını, davacı tanığı .... ve İ.A.'nın anlatımları ile iddiaların doğrulandığını, buna mukabil davalı tanıklarının ücrete ilişkin bilgisinin olmadığını, kıdem tazminatının eksik hesaplandığını, kıdem tazminatı tavanının bozma sonrası karar tarihindeki tutar esas alınarak hesaplanması gerektiğini, davacının davalı Şirket yetkililerinin emir ve talimatı altında fazla çalışma yaparak çalıştığını, çalışma saatlerini davacının belirlediği yönündeki kabulün fiili duruma ve gerçeğe aykırı olduğunu, davalı işyerinde prim sistemi ile çalışan davacının prim alacağına hak kazandığını, bu durumun da tanık beyanları ile doğrulandığını, bu konudaki alacak taleplerinin reddedilmesinin dosya kapsamı ile ispatlanmış bulunan çalışmaları karşılığını alamamasına sebebiyet vererek hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu beyanla ve inceleme sırasında resen gözetilmesi gereken diğer nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz başvurusunda; kendi isteği ile haklı bir neden olmadan işten ayrılan davacının kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, işten ayrılma gerekçesini sonradan değiştirerek dürüstlük kurallarına aykırı olarak ve kötüniyetle dava açtığını, dosya kapsamında dinlenen tanıklarının savunmalarını doğruladığını, bildirdikleri tüm tanıkların davacının istifa ederek ayrılma sürecinde kendisi ile doğrudan ilişki kuran ve doğrudan bilgi sahibi olan kimseler olduklarını, davacının ödenmeyen ücret alacağı bulunduğunu ispat edemediğini, dosyada mevcut ... emsal ücret araştırmasına ve davacının iddiasına dayanarak yapılan hesaplamalar doğrultusunda verilen kararın hatalı olduğunu, davacı yönetim kuruluna bağlı en üst yönetici olduğunu ve kendi çalışma şeklini belirlediğini iddia ettiğinin aksine hafta tatili günlerinde çalışması olmadığını, emir veya talimat almadığını bu hususun tanık beyanları ile doğrulandığını beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının hafta tatili ücreti alacağına hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun'un 46 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.