Logo

9. Hukuk Dairesi2023/13122 E. 2023/14383 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Sendika aidat alacaklarının tahsili davasında, hüküm altına alınan alacak miktarının toplu iş sözleşmesinin yürürlük süresiyle uyumlu olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesinin bitiş tarihinden sonraki döneme ilişkin sendika aidatlarının da hüküm altına alınmasının hatalı olduğu, mahkemece bu hususun araştırılması ve toplu iş sözleşmesi süresiyle uyumlu bir şekilde karar verilmesi gerektiği gözetilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/3005 E., 2023/1104 K.

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : Kırşehir 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesi

SAYISI : 2020/469 E., 2022/421 K.

Taraflar arasındaki sendika aidat alacağının tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Sendika ile davalı Kırşehir Gıda Temizlik Sosyal Tesisler Hizmetler Sanayi Ticaret Limited Şirketi (Kırşehir Gıda Ltd. Şti.) arasında 01.01.2019-30.....2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi imzalandığını, davalıya bağlı işyerlerinde çalışmakta olan ve sendikaya üye olan işçilerin isim listeleri, üyelik ve dayanışma aidatı olarak kesilmesi gereken yazının davalı işverene bildirildiğini, dava dönemi içerisinde, davalıya bağlı işyerlerinde çalışan işçilerin, üyelik veya dayanışma aidatı ödemek suretiyle, toplu ... sözleşmelerinden yararlandırıldığını, davalı işveren tarafından, toplu ... sözleşmelerinden yararlanan işçilerin ücretlerinden kesilen üyelik ve dayanışma aidatlarının davacı Sendikaya ödenmediğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle aidat alacaklarının temerrüt tarihlerden itibaren, bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek işletme kredi faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı, cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile toplamda 811.813,30 TL'nin temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; kararın hatalı olduğunu, yeterli araştırmanın yapılmadığı bilirkişi raporuna göre hüküm kurulduğunu, tarihlerde yanılgıya düşüldüğünü, 30.....2020 tarihine kadar hesap yapılması gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi tarafından, davacı Sendikanın 2019 yılından başlayarak tüm dosya içeriği ile davalı Kurum tarafından gönderilen bordro ve kesinti listelerinden tespit edilecek üyelik ve dayanışma aidatları tutarları döküm hâline getirilerek 2019 ve 2020/07 yılı aidat alacağı miktarının tespiti ile davanın kabulüne karar verilmesinin isabetli bulunduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, sendika aidat alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun “Üyelik aidatı” kenar başlıklı 18 inci maddesi şöyledir:

"(1) Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzüklerinde belirtilen usul ve esaslara göre genel kurul tarafından belirlenir.

(2) Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir.

(3) Yukarıdaki hükümlere göre ödenmesi gereken aidatı kesmeyen veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili işçi sendikasına ödemeyen işveren, bildirim şartı aranmaksızın aidat miktarını bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödemekle yükümlüdür.

(4) Üye aidatının tahsiline ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir."

2. Resmî Gazete'nin 09.07.2013 tarihli ve 28702 sayılı nüshası ile yürürlüğe giren Sendika Üyeliğinin Kazanılması ve Sona Ermesi ile Üyelik Aidatının Tahsili Hakkında Yönetmelik'in 9 uncu maddesi şöyledir:

"(1) Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilerek ilgili sendikaya ödenir. Genel kurul kararı ile aidatlarda değişiklik yapıldığı takdirde, en geç bir ay içinde sendika tarafından aidat miktarı işverene bildirilir. (Ek cümle:RG-14/6/2015-29386) Yetkili işçi sendikası, üyelik değişikliklerini de en geç bir ay içerisinde işverene bildirmekle yükümlüdür.

(2) İşyerinde uygulanan toplu ... sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikası veya toplu ... sözleşmesi yapılmamışsa ya da sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikası, aidatların işçilerin ücretlerinden kesilmesi için işverene yazılı talepte bulunur.

(3) İşveren aidatları kesmeye, kestiği aidatın türünü belirterek tutarı ile kesinti listesini sendikaya göndermekle yükümlüdür.

(4) Yukarıdaki hükümlere göre ödenmesi gereken aidatı kesmeyen veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili işçi sendikasına ödemeyen işveren, bildirim şartı aranmaksızın aidat miktarını bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödemekle yükümlüdür.”

3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasında bağıtlanan toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihinin 01.01.2019 ila 30.....2020 tarihleri arası olduğu da gözetildiğinde, dosya kapsamında yer alan deliller ve işveren kayıtlarına göre 30.01.2020 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile tahsiline karar verilen 40.391,70 TL'lik tutarın fazladan hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Mahkemece bu hususun araştırılması, bu konuda taraf beyanlarının da alınması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.