Logo

9. Hukuk Dairesi2023/1452 E. 2023/2092 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Cezai şart alacağına uygulanacak faiz türünün belirlenmesine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Cezai şart alacağının ücret veya ücret benzeri bir alacak olmadığı, bu nedenle yasal faiz yerine en yüksek banka mevduat faizinin uygulanmasının hatalı olduğu gözetilerek mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

SAYISI : 2022/520 E., 2022/949 K.

DAVA TARİHİ : ....03.2013

KARAR : Davanın kısmen kabulü

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde 01.11.2010-28.02.2013 tarihleri arasında güvenlik çözümleri danışmanı olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, sözleşmeye göre bakiye süre ücretinden kaynaklı tazminat ile cezai şart alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın haksız, hukuki mesnetten yoksun ve kötüniyetli olduğunu, ... sözleşmesinin davacının, ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hâller ve benzerleri niteliğindeki tutum ve davranışları nedeniyle feshedildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin belirli süreli sözleşme olduğunu, bu nedenle davacının ihbar tazminatı talebinde bulunamayacağını, sözleşmenin belirsiz süreli olarak kabulü hâlinde ise davacının cezai şart ve bakiye süre ücretinden kaynaklı tazminat alacağı talep edemeyeceğini, cezai şarta hükmedilecekse de indirim yapılması gerektiğini, ayrıca davacının ... güvencesinden yararlandığını, bu nedenlerle hem cezai şart hem de boşta geçen süre ücreti talep edemeyeceğini, davacının fazla çalışma da yapmadığını, davacıya ödenen ücretin içinde fazla çalışma ücretlerinin de olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 25.02.2016 tarihli ve 2013/432 Esas, 2016/123 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında görülen işe iade davası sonucunda feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verildiği, buna göre davacının, davalı nezdinde 01.11.2010-28.02.2013 tarihleri arasında çalıştığı, bu süreye işe iade kararında hükmedilen 4 aylık boşta geçen sürenin de eklenmesi ile 2 yıl 8 ay 30 gün hizmet süresi olduğu, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gibi bakiye süre ücretinden kaynaklı tazminat ile cezai şart alacağı olduğu ancak fazla çalışma alacağı olmadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Birinci Bozma Kararı

1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

2. Dairemizin 19.03.2019 tarihli ve 2019/2452 Esas, 2019/6103 Karar sayılı ilâmı ile; taraflar arasında görülmekte olan itirazın iptali davasının sonucunun beklenmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 13.01.2022 tarihli ve 2019/376 Esas, 2022/55 Karar sayılı kararı ile davacının ... sözleşmesinin 28.02.2013 tarihinde geçerli nedenle feshedildiği, işe iade davası sonrası davacının işe başlama talebinde samimi olmadığı kabul edildiğinden 4 aylık boşta geçen sürenin hizmet süresine eklenmediği, taraflar arasındaki ... sözleşmesinin belirsiz süreli olduğu, davacının ... güvencesinden yararlandığı, bu nedenlerle davacının cezai şart alacağı talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı

1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 31.05.2022 tarihli ve 2022/5194 Esas, 2022/6860 Karar sayılı kararıyla; asgari süreli sözleşmelerde cezai şart konulamayacağı yönünde bir düzenleme bulunmadığı bu sebeple 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 182 nci maddesinin son fıkrası gereği makul oranda bir indirim yapılmak suretiyle belirlenecek cezai şart miktarının kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda cezai şart alacağı bozmaya uygun şekilde hesaplanarak hüküm altına alınmış, bozma dışı kalan alacaklar da bozmadan önceki gibi hüküm altına alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; davacının cezai şart talebinde bulunamayacağını, cezai şart alacağına işletilen faiz türünün hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; cezai şart alacağı ile bu alacağa işletilen faiz türüne ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 ve 34 üncü maddeleri, 6098 sayılı Kanun'un 182 ve 420 nci maddeleri, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 1 ve 2 nci maddeleri.

3. Değerlendirme

1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Mahkemece hüküm altına alınan cezai şart alacağının ücret ya da ücret benzeri alacaklar kapsamında olmadığı gözetilmeksizin söz konusu alacağa yasal faiz yerine en yüksek banka mevduat faizi yürütülmesi bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı tarafın Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin (c) alt bendinde yer alan “mevduata uygulanan en yüksek banka faizi” ibaresinin çıkartılarak yerine “yasal faizi” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.