"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/244 E., 2023/125 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının davalıya ait otel bünyesinde 10.01.2007-19.09.2016 tarihleri arasında çalıştığını, işe girişinin haksız şekilde Mayıs 2007 tarihi olarak gösterildiğini, satın alma sorumlusu olarak çalışan davacının ücretinin asgari geçim indirimi hariç net 2.200,00 TL olduğunu, ücretin bir kısmının bankaya yatırıldığını, bir kısmının elden ödendiğini, bir öğün yemek, çocuk parası ve servisin işverence karşılandığını, müvekkilinin işyerinde yoğun çalışma saatlerine tâbi olduğunu, tüm çalışma süresi boyunca haftalık 45 saati aşan çalışmasının bulunduğunu, yoğun olunan aylarda hafta tatili kullanmaksızın çalışmasına rağmen kendisine hak kazandığı fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının ödenmediğini, ... bayram ve genel tatillerin tümünde çalışmasına rağmen bu çalışmaları karşılığı hak kazanılan ücret alacaklarının da ödenmediğini, yıllık izinlerinin eksik kullandırıldığını, 2016 yılı Ağustos ve Eylül ayına ait ücret alacaklarının ödenmediğini, davacıya 2016 yılı Haziran ayının ücretinin bir kısmı ile 2016 Temmuz ayı ücretinin ödemesi sırasında baskı altında, bedel kısmında 3.000,00 TL'nin rakamla yazılı olduğu, rakam kısmının yanlarında boşlukların bulunduğu bir çeki ciro etmesinin davacıdan talep edildiğini, müvekkilinin bu çeki kendisine verileceğini düşünerek ciro ettiğini, ancak kendisine elden 3.000,00 TL ödenmesine rağmen çekin hâlen müvekkiline iade edilmediğini, aynı baskı ile davacıya feragatname imzalatıldığını, ödenmeyen işçilik alacakları sebebiyle oluşan haklı nedenler yanında müvekkilinin kısmi emeklilik şartlarını taşıması nedeniyle istifa ettiğini ve tüm alacaklarının ödenmesini talep ettiğini; ancak işverenin davacının çıkışını vermeyerek bir süre daha çalışmasını talep etmesi üzerine davacının 19.09.2016 tarihli ihtarnamesi ile ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ücret, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını istemiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafça yasal süresi içerisinde cevap dilekçesi ibraz edilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.04.2018 tarihli ve 2016/744 Esas, 2018/201 Karar sayılı kararı ile; davacının 24.03.2007-19.09.2016 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı, davacı tarafın dinletmiş olduğu tanıkların beyanları ve dosyadaki diğer belgeler ile fazla çalışma yaptığı, genel tatillerde ve hafta tatillerinde çalıştığını ispatladığı, davalı işverenin davacının tüm ücretlerini ödediğini ispatlayamadığı, dinlenen tanık anlatımlarından ve dosyada mevcut ihtarnameden davacının ... sözleşmesini işçilik alacaklarının ödenmemesi ve emekliliğe hak kazanması nedeniyle haklı sebeple sonlandırdığı; davalı tarafça 43.000,00 TL bedelli çek dosyaya sunulmuş ise de dosyada mevcut banka kayıtlarından çekin S.E.'ye ciro edildiği, davalı işverence davacıya bu ödemenin yapıldığının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 02.02.2022 tarihli ve 2018/1259 Esas, 2022/105 Karar sayılı kararı ile; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 20.....2022 tarihli ve 2022/7296 Esas, 2022/8058 Karar sayılı kararı ile; davalı tarafça yasal süre geçtikten sonra sunulan cevap dilekçesinde ileri sürülen zamanaşımı def'inin dikkate alınmaması yerinde ise de davalı vekilinin 02.04.2018 tarihli dilekçesinin cevap dilekçesinin ıslahı olarak değil, davalının ıslaha karşı beyan dilekçesinin ıslahı olarak kabul edilerek ıslaha karşı zamanaşımı def'ine değer verilerek işçilik alacaklarının yeniden hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda davalı tarafın ıslaha karşı zamanaşımı def'i dikkate alınarak işçilik alacaklarının yeniden hesaplanması konusunda ek bilirkişi raporu kapsama alınmış olup 08.11.2022 tarihli ek rapor dikkate alınmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacıya işçilik alacaklarına mahsuben çek ile ödeme yapıldığını, davacının çeki teslim alarak kendisinin ciroladığını, çek üzerindeki isim ve imzanın davacıya ait olduğunu, davacı tarafın imzaya itirazının da bulunmadığını, müvekkili tarafından dosyaya delil olarak sunulan çeke ilişkin ceza soruşturmasının beklenilmesi ve sonucuna göre işçilik alacaklarından mahsup yapılıp yapılmayacağına karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafça dava dilekçesinde davacının 3.000,00 TL bedelli çeki ciro ettiği ve karşılığında kendisine elden 3.000,00 TL nakit para verildiği iddia olunduğundan en azından ikrar edilen 3.000,00 TL'lik bedelin işçilik alacaklarından faiziyle mahsubu gerektiğini, davacının ücretinin hatalı tespit edildiğini, ücretin bordrolarda belirtilen miktar kadar olduğunu, davacının ... sözleşmesini feshetmesi için haklı nedeni bulunmadığından kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiğini, fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacakları yönünden ıslah dilekçesinde talep edilen miktar üzerinden indirim uygulanarak alacakların hüküm altına alınması gerektiğini, dava kısmi dava olduğundan ıslah ile arttırılan miktarlar bakımından ıslah harcının yatırıldığı tarihten itibaren faiz işletilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, ıslah zamanaşımı def'i dikkate alınarak hesaplanan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının miktarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 109, 127, 128, 176 ila 182 nci maddesi hükümleri.
3. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41, 44, 46 ve 47 nci maddesi hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dairemizin 20.....2022 tarihli bozma ilâmında; davalı vekilinin 02.04.2018 tarihli dilekçesinin cevap dilekçesinin ıslahı olarak değil, davalının ıslaha karşı beyan dilekçesinin ıslahı olarak kabul edilip ıslaha karşı zamanaşımı def'ine değer verilerek işçilik alacaklarının yeniden hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
3. Bozma sonrası İlk Derece Mahkemesince kapsama alınan 08.11.2022 tarihli ek bilirkişi raporunda, davalının ıslaha karşı beyan dilekçesini ıslah ettiği tarih olan 02.04.2018 tarihinden geriye doğru 5 yılı kapsayacak biçimde hesaplama yapılmış ise de davacı vekilinin itirazı doğrultusunda düzenlenen 13.01.2023 tarihli ek raporda; isabetli bir biçimde, davacı tarafça ıslah talebinde bulunulan 12.12.2017 tarihinden geriye doğru 5 yıllık dönemi kapsayan işçilik alacakları yeniden hesaplanmıştır.
4. Her ne kadar İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçe kısmında 08.11.2022 tarihli ek bilirkişi raporunun dikkate alındığı ifade edilmiş ise de, hüküm altına alınan alacak miktarları göz önünde bulundurulduğunda, Mahkemece olması gerektiği gibi, 13.01.2023 tarihli ek bilirkişi raporunun hükme esas alındığı anlaşılmaktadır. Belirtilen sebeple kararın gerekçesinde 08.11.2022 tarihli ek bilirkişi raporunun hükme esas alındığının belirtilmesi hatalı ise de bu hatanın esasa etkili olmadığı anlaşılmaktadır.
5. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.