"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı Üniversitede 1999 yılı Eylül ayında çalışmaya başladığını, son net ücretinin 12.500,00 TL olduğunu, ... sözleşmesinin davalı tarafından gerekçe gösterilmeksizin 2013 yılı Eylül ayında feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücreti, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının 12.11.1999-04.09.2013 tarihleri arasında Basın ve Halka İlişkiler Daire Başkanı olarak görev yaptığını, görevi devam ederken 29.08.2013 tarihinde mütevelli heyet üyeliğine aday olup Genel Kurul toplantısında Mütevelli Heyeti üyeliğine seçildiğini, üye seçilmesinin ardından Basın ve Halka İlişkiler Daire Başkanı görevinden kendi arzusu ile ayrıldığını, davacı tarafça da bilindiği üzere Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 20 nci maddesi uyarınca Üniversite mütevelli heyetinde görev alanların idari birimlerde görev alamayacağını, davacının kendi istek ve iradesiyle mütevelli heyet üyeliğine aday olduğunu, bu sebeple kıdem tazminatı ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, davacının 12.000,00 TL ücret aldığını, ödenmeyen alacaklarının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.05.2019 tarihli ve 2016/130 Esas, 2019/199 Karar sayılı kararıyla; davacının net ücretinin 12.000,00 TL olduğu, ... sözleşmesinin davalı tarafından haklı neden olmaksızın feshedildiği, davacının kullanmadığı yıllık izin hakkının bulunduğu, tanık beyanlarıyla ispatlandığı üzere davacının yaz dönemi olan temmuz ve ağustos ayı ile kış dönemi olan ekim ve kasım ayında toplam 3,5 aylık sürede haftalık 11,5 saat fazla çalışmasının bulunduğu, davanın kısmi dava olarak açıldığı ve davacı vekilince 30.11.2018 tarihinde ıslah dilekçesi sunulduğu, davalı tarafından ıslah dilekçesine karşı süresinde zamanaşımı def'inde bulunulduğu, yıllık izin ücreti alacağının 10 yıllık zamanaşımı süresine tâbi olduğu ve ıslah dilekçesinin tarihi itibarıyla zamanaşımı def'inin dolmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesinin 17.05.2022 tarihli ve 2019/1921 Esas, 2022/1185 Karar sayılı kararıyla; davacının ... sözleşmesinin sona ermesi yönünden İlk Derece Mahkemesi kabulünde hata bulunmadığı, kıdem tazminatının tavan ücret dikkate alınarak belirlenmesinin isabetli olduğu, davanın kısmi dava olarak açılması sebebiyle fazla çalışma ücretinin ıslah ile artırılan kısmı yönünden zamanaşımı nedeniyle ret kararı verilmesinin doğru olduğu, davacının ... bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığının ve iddia edilen aylık ücret miktarının ispatlanamadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 21.10.2022 tarihli ve 2022/8640 Esas, 2022/13036 Karar sayılı ilâmı ile; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 20 nci maddesinin, vakıf üniversitelerinde müdür dışındaki üniversite mensuplarının mütevelli heyette görev alamayacağına ilişkin ikinci fıkrası dikkate alındığında, davacının daire başkanı sıfatı ile çalışırken kendi isteği ile Mütevelli Heyet üyesi olarak seçildiği bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatları taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiği; ayrıca yıllık izin ücreti alacağının fesih tarihinden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresine tâbi olduğu, bu hâlde ıslah tarihi itibarıyla ıslah ile artırılan miktarların zamanaşımına uğradığı belirtilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davacının 3.600 prim günü ve 15 yıllık sigortalılık koşullarını sağladığını, bu nedenle istifa etmesi hâlinde dahi kıdem tazminatına hak kazanacağını, davacının işyerinden kendi isteği ile ayrılmadığın, ... sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmaksızın feshedildiğini, müvekkilinin yıllık izin ücreti ve fazla çalışma ücretine hak kazanmasına rağmen ödenmemesinin haklı fesih nedeni olduğunu, müvekkilinin geçici olarak mütevelli heyet üyesi seçilmesine rağmen ... sözleşmesinin kötüniyetli olarak feshedildiğini, fazla çalışma ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücretinin belirsiz alacak davası olarak açılabileceğini ve davanın belirsiz alacak davası olarak açılması sebebiyle alacağın tümü için zamanaşımının kesildiğini, davacının fazla çalışma ücretinin, ... bayram ve genel tatil ücretinin eksik hesaplandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; Davalı Üniversite harçtan muaf olmasına rağmen Mahkemece bu hususun gözetilmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; ... sözleşmesinin tazminat gerektirir şekilde son bulup bulmadığı, yıllık izin ücretine yönelik ıslah ile artırılan kısmın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı ve harç ile yargılama giderlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci maddesinin ikinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 17, 25 ve 32 nci maddeleri ile 4857 sayılı Kanun’un 120 nci maddesi yollamasıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi, Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin 20 nci maddesi ile 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 147 nci maddesi, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun (492 sayılı Kanun) 13 üncü maddesinin (j) bendi.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta davalı Üniversite, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 56 ncı maddesinin (b) bendinin delâleti ile 492 sayılı Kanun’un 13 üncü maddesinin (j) bendi uyarınca harçtan muaf olmasına rağmen hüküm altına alınan harçlardan sorumlu tutulması hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca düzeltilerek oananmasına karar verilmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı tarafın tüm, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (3) numaralı bendinin hükümden çıkartılarak yerine "3- Davalı Üniversite harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına; davacının yatırdığı toplam 4.106,40 TL harcın karar kesinleştiğinde, istek hâlinde davacıya iadesine," ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.