"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/5 E., 2023/220 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı ... Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığında çalışmakta iken 696 ... Kanun Hükmünde Kararname (696 ... KHK) ile 375 ... Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 ... KHK) eklenen geçici 23 üncü madde kapsamında 02.04.2018 tarihi itibarıyla sürekli işçi statüsünde istihdam edilmeye başlandığını, bu tarihe kadar ihale sözleşmelerinde belirlenen asgari ücretin % fazlası ücret karşılığında çalıştığını, istihdam edildiği tarih itibarıyla imzalamış olduğu ... ... sözleşmesinde de ücretin asgari ücretin % fazlası olduğuna ilişkin düzenlemenin yer aldığını; ancak davalı Kurum tarafından 2019, 2020 ve 2021 asgari ücretine göre % fazlası belirlenmeden sürekli işçi kadrosuna geçiş öncesi alınan ücrete, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesinde öngörülen %4 oranında zam uygulanmak suretiyle ücret ve ücrete bağlı diğer alacakların eksik ödendiğini, davacının 30.10.2020 tarihinden sonra işyerinde yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmesinden de yararlandığını ileri sürerek ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın husumetten reddi gerektiğini, zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davanın, belirsiz alacak davası olarak açılamayacağından hukuki yarar yokluğundan reddi gerektiğini, davacının dava dilekçesinde iddia ettiğinin aksine ücretinin 2019 yılı asgari ücret seviyesine çekilerek bu ücrete %4 oranında zam uygulanmadığını, davacının 2018 yılında almakta olduğu ücreti korunarak bu ücret üzerine %4 oranında zam yapıldığını, davacının ücretinin düşürülmediğini, davacının asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödenmesi gerektiğini ispatlaması gerektiğini, hizmet alım sözleşmelerinde yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin asgari ücretin katları ya da asgari ücretin belirli bir oran fazlası şeklinde belirlenmesinin hizmet alım sözleşmesinin devam ettiği döneme ilişkin bir uygulama olduğunu, davacı tarafından talep edilen faiz türüne ve faiz başlangıç tarihine de itiraz ettiklerini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.....2022 tarihli kararıyla; davacı ile davalı Bakanlık arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 01.09.2022 tarihli kararı ile; 663 ... ... ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 28 inci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü ve beşinci fıkralarının 09.07.2018 tarihli 703 ... Kanun Hükmünde Kararname’nin 25 inci maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı, bağlı kuruluş olan ... Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünün tüzel kişiliği dolayısıyla taraf ehliyeti bulunmadığından husumetin Sağlık Bakanlığına yönetilmesinin yerinde olduğu, taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli ... sözleşmesi ile uygulanan toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri ve Yargıtayın emsal kararları dikkate alındığında, davalı tarafından taraflar arasındaki ... ... sözleşmesine aykırı ödeme yapılması nedeniyle ödenmeyen fark alacaklarının kabulüne ilişkin İlk Derece Mahkemesi değerlendirmesinin isabetli olduğu gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 28.11.2022 tarihli kararı ile; davalının daha önce temerrüde düşürüldüğü ispat edilemediğinden İlk Derece Mahkemesince hüküm altına alınan ücret, ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarına arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiği, davacının talebi de dikkate alınarak ikramiye alacağına en yüksek işletme kredisi faizini aşmamak üzere en yüksek banka mevduat faizi uygulanması gerekirken en yüksek işletme kredisi faizi uygulanmasının hatalı olduğu; ayrıca davacının doğum sebebiyle ücretsiz izinde bulunduğu dönemlerde de fark alacaklara hak kazandığının kabulü ile hesaplama yapılmasının hatalı olduğu gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda aldırılan bilirkişi ek raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; ... ... sözleşmesinde belirtilen asgari ücretin 2018 yılı asgari ücreti olup kadroya geçiş ücretinin de davacının 2018 yılı ücreti korunarak belirlendiğini, davacının ücretinin düşürülmediğini ve toplu ... sözleşmesinde belirlenen ücret zammından ve toplu ... sözleşmesinden kaynaklı diğer ücret eklerinden de faydalandığını, toplu ... sözleşmesi ile ücretinde artış olan davacının diğer yandan ... ... sözleşmesindeki günlük brüt ücretin esas alınmasını istemesinin mümkün olmadığını, davacı ve aynı durumda olan sürekli işçilere hem asgari ücrete yapılan zammın hem de toplu ... sözleşmesinden kaynaklı zammın yapılmasının çifte zam durumu oluşturacağını ve bu durumun diğer çalışanlar ile eşitsizliğe yol açacağını, davalı İdarenin uygulamasının hukuka uygun olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fark alacaklara yürütülmesi gereken faizin başlangıç tarihi, ikramiye alacağına ve ilave tediye alacağına uygulanması gereken faizin oranı ile alacakların hesap döneminin belirlenmesine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 26 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 696 ... KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 ... Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 ... Kanunla 6212 ... Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un (6772 ... Kanun) 1 vd. maddeleri, 7036 ... ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İlave tediye alacağı, 6772 ... Kanun ile öngörülmüş bir alacak kalemi olup bu alacağa uygulanması gereken faiz oranı, kanunen yasal faizdir. Talebin toplu ... sözleşmesine dayalı olarak ileri sürülmesi sonucu değiştirmeyecektir. Üstelik davacı tarafça dava ve ıslah dilekçesinde ilave tediye fark alacağına yasal faiz yürütülmesi talep edilmiş olup İlk Derece Mahkemesince davacı talebi de aşılarak söz konusu alacağa en yüksek işletme kredisini aşmamak üzere yasal faiz uygulanması hatalı olup bozma sebebidir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 ... Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan “en yüksek işletme kredisini aşmamak üzere" ibaresinin hükümden çıkartılmak suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.