"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2121 E., 2023/874 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bolu ... Mahkemesi
SAYISI : 2019/356 E., 2021/182 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2001 yılına kadar geçici mevsimlik işçi statüsünde Köy Hizmetleri Müdürlüğünde çalıştığını, işe başladığı tarihten itibaren Yol-... Sendikasına üye olduğunu, 2001 yılında geçici işçi statüsünden daimi işçi statüsüne geçmiş olmasına rağmen kadro yetersizliğinden dolayı düz işçi olarak gösterildiğini, toplu ... sözleşmesinin eki olan pozisyon cetvellerinde inşaat ustasının pozisyon derecesinin 6-16 iken düz işçi pozisyon derecesinin ise 1-11 olarak belirlendiğini, kendisi ile aynı işi yapan ancak pozisyonu olan emsalleri ile arasında derece ve kademe farkı doğduğunu, ücret farkının oluştuğunu, derece ve kademesinin kadroya geçildiği 2001 yılından bu yana değil, fiilen inşaat ustası olarak çalıştırıldığı tarihten hesaplanması gerektiğini belirterek davacının inşaat ustası olarak derece ve kademesinin tespiti ile olması gereken derece kademesi belirlenerek ücret farkı, ikramiye farkı, yıpranma primi farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Bolu Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünde 02.05.1983 tarihinde düz işçi olarak işe başladığını, 1998 yılına kadar 3 yıl 7 ay 24 gün düz işçi olarak çalıştığını, 1989-1996 yıllarında 4 yıl 17 gün ... makinesi yağcısı olarak çalıştığını, 1997-2000 yıllarında 2 yıl inşaat ... yardımcısı olarak çalıştığını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından İçişleri Bakanlığına gönderilen görüşe istinaden 2013 yılında mevsimlik hizmetlerin derece ve kademelerine eklenmesi yönünde işlem tesis edildiğini, intibak işlemi sonucunda geriye dönük beş yıllık yapılan ödemelerin icmal listesinde yer alan şekilde intibak ödemelerinin yapıldığını, davacının intibak hesaplamasının yapıldığını, zamanaşımı süresi uygulandığında davacının idareden herhangi bir işçilik alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının mevsimlik işçi statüsünde çalıştığı süre, derece ve kademe ilerlemelerinde dikkate alınarak kadroya atandığı tarihteki derecesi 5, kademesi 10 olarak belirlenerek ilerleyen yıllar bakımından derece ve kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle bilirkişi raporundaki hesaplamanın hükme esas alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının İdarede mevsimlik işçi olarak çalıştırılmaya başlandığı tarihten itibaren inşaat ustası olarak çalışmasının söz konusu olmadığını, davacının 1998 yılına kadar 3 yıl 7 ay 24 gün düz işçi olarak çalıştığını, 1989-1996 yıllarında 4 yıl 17 gün ... makinesi yağcısı olarak çalıştığını, 1997-2000 yıllarında 2 yıl inşaat ... yardımcısı olarak çalıştığını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından İçişleri Bakanlığına gönderilen görüşe istinaden 2013 yılında mevsimlik hizmetlerin derece ve kademelerine eklenmesi yönünde işlem tesis edildiğini, intibak işlemi sonucunda geriye dönük beş yıllık yapılan ödemelerin icmal listesinde yer alan şekilde intibak ödemelerinin yapıldığını, davacının emekliliğine az bir zaman kala böyle bir dava açmasının dürüstlük kuralına uymadığını, Mahkemenin bilirkişi raporuna karşı yaptıkları itirazları dikkate almadığını, hükme esas raporda hesaplanan fark alacaklarda hangi ücretin esas alındığı, günlük yevmiyenin ve günlük yevmiye fark ücretinin nasıl belirlendiğinin belirtilmediğini, bu nedenle raporun denetime elverişli olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının Köy Hizmetleri Müdürlüğünde mevsimlik işçi olarak çalışmakta iken 2001 yılında kadroya geçirildiği, ardından 2005 yılında Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünün İl Özel İdaresine devredildiği, davacının fiilen devirden sonra 2013 yılına kadar inşaat ustası olarak çalıştığı, bu nedenle Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 25.04.2018 tarihli ve 2017/6367 Esas, 2018/9289 Karar ... kararı gereğince fiilen yapmış olduğu işe göre geçiş sırasındaki derece ve kademenin belirlenmesi gerektiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda dosya içerisinde bulunan toplu ... sözleşmeleri dikkate alınarak davacının geçiş sırasındaki derece ve kademesinin inşaat ustası sıfatıyla isabetli bir şekilde belirlendiği ve süreç içerisinde yükselebileceği derece ve kademenin tespit edildiği, İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan yeni intibaka göre davacının olması gereken derece ve kademesinin belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bu tespite uygun bir şekilde de dosya içerisinde bulunan belgeler dikkate alınarak ve zamanaşımı def'i gözetilerek fark ücret, fark ikramiye, fark yıpranma primi ve fark ilave tediye alacaklarının hesaplandığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı nezdinde fiilen çalıştığı pozisyon ile kadrosunun aynı olup olmadığı ve bu durumun derece ve kademelerini etkileyip etkilemediği, etkilemiş olması hâlinde derece ve kademelerinin tespiti ile davaya konu ücret, yıpranma primi, ilave tediye, ikramiye alacaklarının bulunup bulunmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi (Mülga 2822 ... Toplu ... Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nun 9 uncu maddesi), 6772 ... Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 ... Kanunla 6212 ... Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri,
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı işe başladığı tarihte Bolu Köy Hizmetleri Müdürlüğünde mevsimlik/geçici işçi statüsünde çalışmakta iken 2001 yılında daimi işçi statüsünde çalışmaya başladığını, çalışmaya başladığı ilk tarihten 2013 yılına kadar fiilen inşaat ustası olarak çalıştığını, 2013 yılından sonra bina ve mal bakıcısı olarak çalışmasını sürdürdüğünü, 2001 yılında kadroya geçirilirken kadro yetersizliğinden dolayı düz işçi statüsünde geçişinin yapıldığını ancak fiilen inşaat ustası olarak çalıştığını ileri sürerek derece ve kademesinin inşaat ustası statüsüne göre belirlenerek fark alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
3. İlk Derece ve Bölge Adliye Mahkemelerince davacının 2013 yılına kadar fiilen inşaat ustası olarak çalıştığı kabul edilerek derece ve kademe tespiti yapılmış ve buna göre fark alacaklar hüküm altına alınmıştır. Ancak dosya kapsamındaki belgelerden, davacının 2001 yılında kadroya geçişinin düz işçi olarak yapıldığı, fiilen bir dönem bina ve mal bakıcısı, bir dönem ise tabldot hizmetlisi olarak çalıştığı görülmektedir. Davacı tanıklarından Ş.B'nin beyanının da Kurum kayıtları ile örtüştüğü anlaşılmakla; davacı iddia ettiği pozisyon görevini fiilen icra ettiğini ispat edememiş olduğundan, davanın reddi gerekirken kabulü hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.