"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TARİHİ : 30.09.2013
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Davacı vekili ile Davalı ... AŞ vekili
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece 21.05.2015 tarihli Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; 09.12.2021 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... ve Dağıtım AŞ (... Elektrik Şirketi) ile davalı ...Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri AŞ (...Enerji Dağıtım Şirketi) vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece 12.09.2022 tarihli ilâm ile Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece ikinci bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı ve davalı ... vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, 1997 yılının Ekim ayında elektrik kesme ve açma elemanı olarak çalışmaya başladığını, davalı Kurumda ve bu Kuruma bağlı Şirketlerden ... Elektrik İnşaat Taahhüt Demir Doğrama San ve Tic Ltd Şti.nde (... Elektrik Şirketi) sigortalı gösterildiğini, 30.07.2013 tarihinde işten çıkışı yapılarak kötüniyetle ve haksız olarak ... sözleşmesine son verildiğini, davacıya sürekli eksik ücret ödendiğini, davacının fazla çalışma yaptığını, ... bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, çoğu kez hafta tatili izni kullanmadığını, yol ve yemek paralarının da ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücretleri, yemek ile yol ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili Şirkete husumet yöneltmesinin yerinde olmadığını, davacının, müvekkilinin işçisi olmadığını, ihaleyi alan işveren Şirket işçisi olduğunu ve müvekkili ile aralarında ... sözleşmesi bulunmadığını, davalı Kurumun endeks okuma işini alt işverene ihale usulü ile gördürdüğünü, ihaleyi alan Şirket ile aralarında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığından davanın husumet yönünden reddi gerektiğini savunarak öncelikle davanın husumet ve zamanaşımı sebebiyle, aksi takdirde esastan reddini istemiştir.
2. Davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacının kendi beyanından da anlaşılacağı üzere davalı Şirket nezdinde hiçbir çalışmasının bulunmadığını savunarak husumet yokluğu nedeniyle haksız davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ... Elektrik Şirketi tarafından davaya cevap verilmemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 21.05.2015 tarihli ve 2013/427 Esas, 2015/313 Karar sayılı kararı ile; davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi yönünden; davacının ... sözleşmesinin 15.07.2013 tarihinde sona erdiği, adı geçen davalı Şirketin işe başlama tarihinin 01.08.2013 tarihi olduğu, davacının bu şirkette fiilen çalışmadığı, bu nedenle davanın bu davalı yönünden husumetten reddi gerektiği, diğer davalılar arasındaki ... ilişkisinin asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu, davacıya karşı işçilik alacaklarından müteselsilen sorumlu oldukları, kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücreti taleplerinin kabulü, diğer taleplerin ispatlanamadığından reddi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ..., davalı ... Elektrik Şirketi ve davacı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 11.04.2019 tarihli 2017/9370 Esas, 2019/8585 Karar sayılı ilâmı ile; itirazlar üzerine alınan ikinci bilirkişi raporunda değinildiği üzere, davacının kıdeme esas doğru hizmet süresinin 01.11.1997 ila 30.07.2013 tarihleri arasında 15 yıl, 6 ay, 27 gün olduğu, Mahkemece hizmet süresi bakımından bu sürenin kabul edildiğine ilişkin gerekçeli kararda açıklamaya yer verilmekle birlikte gerekçeli kararın bir başka paragrafında ilk dönem çalışmasının zamanaşımına uğradığına dair tespitte bulunularak gerekçede çelişki yaratıldığı, Mahkemece davacının 01.11.1997-30.07.2013 tarihleri arasında hizmet döküm cetvelinde gösterilen aralıklı çalışması sonucu kıdeme esas hizmet süresinin 15 yıl, 6 ay, 27 gün kabul edilerek tüm alacaklarının bu hizmet süresine göre net olarak belirlenip, daha sonra bir davada ancak bir defa ıslah yapılabileceğinden 07.10.2014 tarihli ilk ıslah dilekçesindeki talepler gözetilerek karar verilmesi gerektiği, kararda 23.03.2015 tarihli ikinci ıslaha değer verilmeyip ilk ıslaha göre hüküm kurulmakla birlikte hak kazanılan alacak tutarlarının belirlenmemesinin de isabetsiz olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 09.12.2021 tarihli ve 2019/221 Esas, 2021/701 Karar sayılı kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, davacının dava açıldıktan sonra davalılar nezdinde tekrar işe başladığı, ... sözleşmesinin tekrar feshedildiği, bu fesih sebebiyle işe iade davası açıldığı, davacının işe iadesine karar verildiği, kararın istinaf ve temyiz aşamalarından sonra Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 26.02.2018 tarihli ve 2017/20993 Esas, 2018/4249 Karar sayılı kararı ile onandığı, kesinleşen işe iade kararı ile davacının 1997 yılı Ekim ayı ile 18.....2014 tarih aralığında ve en son davalı Şirket nezdinde çalıştığı, davacının işe iade için başvuruda bulunduğu ve işe iadesinin yapıldığı, ... sözleşmesi feshinin geçersiz olduğu ve davacının işine devam ettiği gerekçesiyle feshe bağlı kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının reddi gerektiği, ... sözleşmesinin devam ettiği ve davacının davalı ...Enerji Dağıtım Şirketinde çalıştığı anlaşılsa da ...Enerji Dağıtım Şirketi yönünden husumetten ret kararı verilmesi bakımından bozma yapılmadığı, davalı lehine usuli kazanılmış hak doğduğu, bu davalı bakımından husumet yokluğundan ret kararı verilmesi gerektiği, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ise aynı şekilde hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı, davalı ... ve davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 12.09.2022 tarihli ve 2022/9297 Esas, 2022/8880 Karar sayılı ilâmı ile; 30.07.2013 tarihinde feshin gerçekleştiği ve 30.09.2013 tarihinde dava açıldığı, davacının 09.10.2013 tarihinde davalı ... Şirketinde yeniden işe girişinin yapıldığı, davacı ile bu davalı arasında 08.10.2013 tarihli yeni bir ... sözleşmesi imzalandığı, davalı ... ve davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi arasında da 31.01.2014 tarihli ... sözleşmesinin devri sözleşmesi imzalandığı ve davacının işvereninin artık ...Enerji Dağıtım Şirketi olduğu, 01.02.2014 tarihinde bu Şirket üzerinden sigorta girişi yapıldığı, sonuç itibarıyla 09.10.2013 tarihinde başlayan çalışmanın artık yeni bir çalışma dönemi olduğu, her dava açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre karara bağlandığından davalı ... Elektrik Şirketi ve ... Elektrik Şirketinin kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücretinden sorumluluğu bulunduğu, buna göre Dairenin bir önceki bozma ilâmında belirtildiği üzere, davacının hizmet döküm cetveline göre toplam hizmet süresi 15 yıl, 6 ay, 27 gün kabul edilerek tüm alacaklarının bu hizmet süresine göre belirlenmesi, daha sonra davacının 07.10.2014 tarihli ilk ıslah dilekçesindeki talepleri gözetilerek taleple bağlı karar verilmesi, 23.03.2015 tarihli ikinci ıslaha yine değer verilmeyip ilk ıslaha göre hüküm kurulması ancak hak kazanılan alacak tutarının da belirlenmesi gerektiği gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma gerekçeleri doğrultusunda alınan bilirkişi raporu hükme esas alınarak; davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine; davalılar ... Elektrik Şirketi ve ... Elektrik Şirketi yönünden, hak kazanılan toplam alacak miktarı belirtilerek ve taleple bağlı kalınarak kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının kabulü, kötüniyet tazminatı, yemek ve yol ücreti taleplerinin ise reddi suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davalı ...Enerji Dağıtım Şirketi yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin ve davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; davalı müvekkilinin işveren sıfatı bulunmadığını, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücreti taleplerinde ıslaha karşı ileri sürülen zamanaşımı def'inin gözetilmediğini, bu alacaklardan indirim yapılmadığını, davacının müvekkili Şirket nezdinde hiç çalışmadığını, husumetten davanın reddi gerektiğini, davalı müvekkili ile davalı ... Elektrik Şirketi arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını, alacaklara uygulanabilecek faiz türünün yasal faiz olduğunu, kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücretlerine dair kabul kararının hukuka aykırı olduğunu, ücret ve hizmet süresi tespitinin hatalı olduğunu, bilirkişi raporuna itirazlarının gözetilmediğini, davanın reddi gerektiğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık,; davalıların, davacının kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti alacaklarından sorumluluğu bulunup bulunmadığı hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası.
3. 6100 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı ... vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı ... AŞ'ye yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
20.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.