"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2737 E., 2023/3001 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 67. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/78 E., 2023/347 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 6. Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü Motor Test Atölyesinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde yazılı görevi yaptığından 52 nci maddenin (d) bendindeki (C) grubu idareci primine hak kazanmasına karşın bu alacağının ödenmediğini, davacıyla aynı işkolunda kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olarak çalışan ancak idareci primi sonradan kesilen İ.G.B. adına açılmış ... 17. ... Mahkemesi ve ... 11. ... Mahkemesindeki davaların kabulüne karar verildiğini, Mahkeme kararlarının kesinleştiğini, davacının sürekli olarak kalite/teknik kontrol görevinde çalıştığını, yaptığı işte bir değişim olmadığını, davacıya idareci primlerinin ödenmemesinin usul, kanun ve hakkaniyete aykırı olduğunu beyan ederek toplu ... sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendi gereği idareci primi alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının yaptığı işin montajı tamamlanmış, test edilmeye hazır olarak bekleyen motoru test kabinine bağlayıp test değerlerinin çıktısını alarak, ilgili motora ait test formunu imzalayıp kısım amirine arz etmekten ibaret olduğunu, burada attığı imzanın sadece ilgili motora ait test formunun çıktısını alıp kısım amirine teslim ettiğini belirtmek için alınan bir imza olduğunu, davacının yaptığı işten kaynaklanan yasal bir sorumluluğu bulunmadığını, bu sorumluluğun teknik kontrolü ve kalite kontrolü yapan dava dışı görevlilere ait olduğunu, yaptığı ... sebebiyle herhangi bir sorumluluk üstlenmeyen davacının idareci primi alacağına hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının yaptığı işin dava konusu dönemde işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmelerinin 52 ve 59 uncu maddelerinde yazılı (C) grubu idareci primine hak kazanılacak işlerden olup olmadığı yönünden keşif yaptırıldığı, uzman bilirkişi keşif raporunda yapılan ... ve işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmelerine göre davacının dava konusu prime hak kazandığının belirlendiği, somut olaya ve toplu ... sözleşmelerine uygun olduğu görülen bilirkişi raporuna itibar edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; 01.03.2019-28.02.2021 tarihli 27. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin 52 nci maddesinin (ğ) bendi uyarınca 15.03.2019 tarihinden itibaren alacaklara bilirkişi raporunda belirlenen temerrüt tarihlerinden itibaren faiz işletilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; zamanaşımı def'inin dikkate alınmadığını, bilirkişi raporunun eksik ve hatalı incelemeye dayandığını, idareci primi için düzenlemede aranan koşulların davacı açısından gerçekleşmediğini, söz konusu primin verilmesi için davacının kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olması gerektiğini, davacının sorumluluğunun asli görevini yapmasından kaynaklandığını, talep edilen faiz türü ve başlangıç tarihinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işyerinde bilirkişi marifetiyle keşif icra edildiği ve keşif sonrasında düzenlenen raporda, davacının ... 6. Ana Bakım Fabrikasında motor bremzeci olarak çalıştığı, motorun son kontrolünün yapıldığı ve uygun görüşünün işleyişi belirlediği, yapılan keşif ve alınan rapora göre davacının (C) grubu idareci primi alacağının hüküm altına alınmasında isabetsizlik olmadığı, zamanaşımına uğrayan alacağın bulunmadığı, faiz türünün doğru belirlendiği gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ve davalı vekilleri; istinaf dilekçelerinde ileri sürdükleri gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuşlardır.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının, ... ... Sendikası ile davalı işveren arasında bağıtlanan 24, 25 ve 26 ve 27. Dönem Toplu ... Sözleşmeleri'nin 59 uncu maddesinin (d) bendinde tanımlanan görevi yapıp yapmadığı, 52 nci maddesinin (d) bendinde düzenlenen (C) grubu prime hak kazanıp kazanmadığı, hüküm altına alınan alacaklara işletilen faiz türü ve faiz başlangıcının doğru belirlenip belirlenmediği hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Somut uyuşmazlıkta davacı vekili; müvekkilinin davalı bünyesinde motor bremzenci olarak çalıştığını, onarımı yapılarak yerleştirilen motor, transmisyon ve ... gruplarının kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol ettiğini, performanslarını imzalayarak sorumluluk aldığını; ancak toplu ... sözleşmesi uyarınca ödenmesi gereken idareci priminin ödenmediğini ileri sürerek toplu ... sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendi gereği idareci primi alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince talimat yolu ile mahallinde keşif yaptırılarak makina mühendisi bilirkişiden rapor alınmıştır. Hükme esas alınan bu raporda; davacının yenilenen motoru test tezgâhına bağladığı, motor ayarlarını teknik değerlere bağlı kalarak yaptığı, motoru test bilgisayarına bağladığı, motoru çalıştırıp fiziksel gözlemde bulunduğu, eksiklik ve yanlış görülen motor değerlerine karşı işlemleri geriye dönük yürüttüğü, teknik değerlere ve fiziksel gözlemlere göre uygun olan motoru raporlayıp üst amirlerine bildirdiği hususlarının tespit edildiği, motorun son kontrolünün yapıldığı ve uygun görüşünün işleyişi belirlediği, bu işlem operatörünün yaptığı işte motorun normal değerlerde uygun olarak yapıldığı konusunda sorumluluk taşıdığı, buna göre davacının idareci primi alacağına hak kazandığı belirtilmiştir. Ne var ki yapılan bu değerlendirme dosya kapsamına uygun değildir.
3. Toplu ... sözleşmesinin 59 ncu maddesinde ''işyerinde onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden, performansını imzalayarak sorumluluk yüklenen, kalite kontrol ve teknik kontrol görevlileri ile ... emniyetçilerine, C grubu primi verilir'' hükmünün bulunduğu, davacının fiilî görevinden dolayı motor test işlemlerini yaptığı, ilgili belgeleri düzenleyip amirlerine ilettiği, bu işlemin toplu ... sözleşmesinin 59 uncu maddesinde düzenlenen (C) grubu idareci primi alan işçilerin yaptığı kontrol işlemleri ile aynı olmadığı, sorumluluğun kontrolü yapan işçi tarafından üstlenildiği, davacının aynı maddede belirtilen kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi veya ... emniyetçisi grubunda yer alan çalışanlardan olmadığı, idareci primi alacağına hak kazanabilmek için hem kalite kontrol mührüne sahip olunması hem de fiilî olarak kalite kontrol işi yapılması gerektiği, bu hâliyle davacının (C) grubu idareci primi almaya hak kazanamadığı anlaşılmakla davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.