"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1942 E., 2023/1296 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2023/79 E., 2023/273 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Şirket ile ... ... AŞ arasında akdedilen sözleşme gereği müvekkili Şirket bünyesinde istihdam edilen ve iletişim işkolunda görev yapan personele dair ... Haber-... Sendikası tarafından gerçekleştirilen başvuruya istinaden ... tarafından 26.....2020 tarihli ve 144847 ... yazı ile Sendikanın müvekkili Şirket bünyesinde kurulan işyerlerinde toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespit edildiğini, devam eden süreçte ... ... ile müvekkili arasında akdedilen sözleşmenin 31.12.2022 tarihinde sona erdiğini ve 26.....2020 tarihli ve 13.01.2023 tarihli yetki tespiti yazılarına konu işyerlerinin kapatılmış olduğunu, müvekkili bünyesinde iletişim işkolunda faaliyet gösteren personel bulunmadığını, daha sonra ... Çalışma ve ... Kurumu İl Müdürlüğü tarafından 03.03.2023 günü saat 11.00’de toplu ... sözleşmesi görüşmeleri adına toplantı tarihinin belirlendiğini ve belirlenen günde müvekkili Şirket ile Sendikanın katılımı ile toplantı düzenlendiğini, düzenlenen toplantıda sendika yetkililerine işyerlerinin kapandığının açıklandığını ancak Sendika tarafından görüşmeler sonlandırılmadığı için herhangi bir hak kaybı yaşanmaması ve cezaya maruz kalınmaması adına işbu davanın açıldığını, otuz gün içinde toplu görüşmenin başlamadığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 13.01.2023 tarih ve 213853 ... yetki belgesinin hükümsüz kaldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın hukuki dayanaktan yoksun, haksız ve mesnetsiz olduğunu belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın tamamen haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın hiçbir şekilde haklılığını ortaya koyamadığını, aksine ekte sunulan belge, karar ve dosyalardan anlaşıldığı üzere dava konusunun tamamen haksız olduğunu, dolayısıyla tedbir talebinin de açıkça hukuka aykırı olduğunu belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nda (6356 ... Kanun) yetkinin düşeceği hâllerin sınırlı olarak sayıldığı, işyerlerinin kapatılması hâlinde yetkinin düşeceğine dair bir düzenlemenin yer almadığı, diğer taraftan sendika yetkisinin başvuru tarihinde çalışan işçilerin sayısına göre belirleneceği, başvuru tarihi ile işyerlerinin kapanması arasında geriye etkili şekilde toplu ... sözleşmesi imzalama olanağı bulunduğu, işyerlerinin kapanış kayıtlarının bulunmadığı ve Kurum kayıtlarında faal olarak göründükleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili dava dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yetki belgesinin davalı Sendikaya 18.01.2023 tarihinde tebliğ edildiği, davalı Sendika tarafından 30.01.2023 tarihinde 15 günlük sürede çağrı yapıldığı, çağrının yasal sürede olduğu, 6356 ... Kanun'da yetkinin düşeceği hâllerin sınırlı olarak sayıldığı, işyerlerinin kapatılması ya da ihale süresinin sona ermesi hâllerinde sendika yetkisinin düşeceğine dair düzenleme yer almadığı gibi yasanın tarafların durumunda değişiklik düzenlemesini içeren 37 nci maddesinde de toplu ... sözleşmesine taraf olan sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, faaliyetinin durdurulması, işçi sendikasının yetkiyi kaybetmesi ve toplu ... sözleşmesinin uygulandığı işyerlerinde işverenin ya da işyerinin girdiği işkolunun değişmesinin toplu ... sözleşmesini sona erdirmeyeceğinin düzenlendiği, düzenlemeden de anlaşıldığı gibi işkolundaki değişikliklerin de sona erme sebepleri arasında sayılmadığı, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava ve istinaf dilekçelerinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yetki belgesinin hükümsüz kaldığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2709 ... ... Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme ...” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”
2. 6356 ... Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir:
“Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.”
3. 6356 ... Kanun'un “Yetki belgesi” kenar başlıklı 44 üncü maddesi ise şöyledir:
"Tespit yazısına süresi içinde itiraz edilmemişse sürenin bitimini takip eden altı ... günü içinde; yapılan itiraz reddedilmişse ya da kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen sendikanın itirazı sonucunda yetki şartlarına sahip olduğunu tespit eden kesinleşmiş mahkeme kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ... günü içinde; ilgili sendikaya, Bakanlıkça bir yetki belgesi verilir."
4. 6356 ... Kanun'un "Toplu görüşmenin başlaması ve süresi" kenar başlıklı 47 nci maddesi de şöyledir:
"(1) Çağrının karşı tarafa tebliğ edildiği tarihten itibaren altı ... günü içinde taraflar toplu görüşmenin yer, gün ve saatini aralarında anlaşarak belirler ve bunu görevli makama yazı ile bildirir. Anlaşmaya varılamazsa, taraflardan birinin başvurusu üzerine, yapılacak ilk toplantının yeri, günü ve saati görevli makamca derhâl belirlenir ve taraflara bildirilir.
(2) İşçi sendikası, çağrı tarihinden itibaren otuz gün içinde yapılacak olan ilk toplantıya gelmez veya aynı süre içinde toplu görüşmeye başlamazsa yetkisi düşer.
(3) Toplu görüşmenin süresi, ilk toplantı tarihinden itibaren altmış gündür.
"
5. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.