"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09.05.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... Beran Soyutemiz ile davalı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirket nezdinde 09.07.2012 tarihinden ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli nedenle feshedildiği iddiası ile sona erdirildiği 30.12.2016 tarihine kadar çalıştığını, en son Merkez Batı Bölge müdürü görevini ifa ettiğini, ... sözleşmesinin prim ödenmesi ile ilgili "Prim" başlıklı 2 nci maddesinin; "Her yıl sonunda çıkacak Gelir tablosunun amortisman düşüldükten sonraki faaliyet kar'ının 16.000.000-TL (onaltımilyonTL)'nin üstüne çıktığı takdirde, İşveren, Genel Müdür Yardımcısına oluşan tüm faaliyet kar'ının %0,4'ü (Binde dört) oranında brüt Prim ödeyecektir." şeklinde olduğunu, sözleşme hükmü gereğince her yılın mart ayında hak ediş primini ... davacının 2015 yılının Mart ayında, 2014 yılının primini davalı Şirketten talep ettiğini, davalı Şirketin davacının 2014 yılında hak ettiği primi ödemeyi reddettiğini, davalı Şirketin "Ancak bundan sonraki prim alacaklarından vazgeçersen son kez olmak üzere 2014 yılının prim alacağını öderiz, aksi takdirde işten çıkartırız" şeklinde beyanda bulunarak davacıya baskı uyguladığını, davacının ... sözleşmesi devam ederken prim alacağı olmadığı yönünde ibraname imzalamak zorunda kaldığını, davacının kendisini zorlayıcı bir neden olmadan böyle bir haktan vazgeçmesinin hayatın olağan akışına da aykırı olduğunu, davacının ... sözleşmesi kapsamında 2015 ve 2016 yılı boyunca davalı Şirkette çalıştığını ve prim alacağına hak kazandığını ileri sürerek prim alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, müvekkili Şirketin davacının daha önce çalıştığı Sançim Bilecik Çimento Madencilik Beton Sanayi ve Ticaret AŞ (Sançim) isimli firmayı 2015 yılı Ocak ayında satın aldığını, davacı tarafın müvekkili Şirketin Sançim'i satın almadan önce 28.....2012 tarihli belirli süreli ... sözleşmesi doğrultusunda çalıştığını, davacı taraf Sançim'de bir süre çalıştıktan sonra 25.08.2015 tarihinde davalı Şirkette Batı Bölge pazarlama müdürü (vekâleten) olarak çalışmaya başladığını, çalışmaya başlamadan önce de 25.08.2015 tarihli belirsiz süreli ... sözleşmesini imzaladığını, mevcut duruma göre davacının dilekçesinde ileri sürdüğü 28.....2012 tarihli belirli süreli ... sözleşmesinin karşılıklı olarak feshedildiğini ve 25.08.2015 tarihli belirsiz süreli ... sözleşmesinin yürürlüğe girdiğini, söz konusu belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacıya cirodan prim verileceğine dair hiçbir hüküm bulunmadığını, davacı tarafın sözleşme değişikliğini kabul ettiğini, ayrıca davacının ... olduğu 07.09.2015 tarihli ibraname ile "feshettiğim 28/.../2012 tarihli belirli süreli ... sözleşmesinin 2. Maddesi gereğince 2015 yılına ait tahakkuk edecek prim alacağımdan feragat ederek vazgeçiyorum" şeklinde beyanda bulunduğunu, ayrıca davacı tarafın müvekkili işyerinden ayrıldıktan sonra ... olduğu ibraname ile müvekkili Şirkette hiçbir alacağının kalmadığını yazılı olarak beyan ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her iki Şirketin kayıtlarına göre de 2015 yılına ilişkin faaliyet kârının ... sözleşmesinde kararlaştırılan miktar olan 16.000,000 TL’yi aştığı, 07.09.2015 tarihli ibranamenin ve ibranamedeki feragat beyanının da geçerli olmadığı nazara alındığında davacının 2015 yılı prim alacağına hak kazandığı, davalı Şirketin davacı ile 25.08.2015 tarihli ... bir belirsiz süreli ... sözleşmesi imzaladığı, sözleşmede davacıya prim ödeneceğine ilişkin herhangi bir madde yer almadığı, prim uygulaması yönünden işçi aleyhine çalışma koşullarında yapılan bu değişikliğin davacı tarafından da ... sözleşmesi ile yazılı olarak kabul edilmiş olduğu, bu nedenle davacının 2016 yılına ilişkin prim alacağına hak kazanamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili; davacının işinin kaybetme korkusu altında ... ... sözleşmesi imzaladığını, işçinin kendisine verilen ve hak kazandığı prim alacağından isteyerek vazgeçmesinin hayatın olağan akışına aykırılık teşkil ettiğini, ... iradesini yansıtmadığını, eski işverenle yapılan sözleşme şartlarının ... işverenle de devam ettiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacı ile yapılan ... sözleşmede prim verileceğine dair hiçbir hüküm bulunmadığını, ibraname ile 2015 yılı prim alacağından feragat edildiğinin belirtildiğini, davacının ... sözleşmesinin feshinden sonra verdiği ibranameye göre hiçbir alacağının kalmadığı belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava dışı Sançim ile imzaladığı 28.....2012 tarihli belirli süreli ... sözleşmesinde prime ilişkin düzenlemenin bulunduğu, 25.08.2015 tarihli belirsiz süreli ... sözleşmesinde ise prim uygulamasına yer verilmediği, davacı işçinin aleyhine olan bu değişikliği imzalayarak kabul ettiği ve irade sakatlığından söz edilemeyeceği, bu itibarla davacının 2016 yılı için prim alacağı hakkı doğmadığı, davacının imzalamış olduğu 07.09.2015 tarihli belgede ise 2014 yılına ait prim alacağının ödendiği, 2015 yılına ait prim alacağından feragat ettiğini belirtmiş olduğu, 2015 yılına ait hesaplar belli olmadan yani henüz hak doğmadan davacının feragat etmesinin mümkün olmadığı, ayrıca davacının bu belgeyi ... işverene devir sırasında baskı altında imzaladığına dair iddialarının tanık beyanları ile de desteklendiği, bu nedenle davacının 2015 yılına ait prim alacağının hüküm altına alınmasına dair İlk Derece Mahkemesi kararında hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davacı ve davalı vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının prim alacağına hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 30 ila 39 uncu maddeleri ve 420 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalı vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.