"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak taleplerine ilişkin asıl ve birleşen davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı-birleşen dava davalısı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Asıl davada davacı-birleşen davada davalı ... vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 03.....2011-20.11.2012 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin işveren tarafından haklı neden olmadan feshedildiğini öne sürerek asıl dosyada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, bakiye ücret, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Birleşen davada davacı -asıl davada davalı ... (Şema Tıbbi Ürünler Şirketi) vekili dava dilekçesinde; asıl dosyanın davacısı ...'in 03.....2011'de sigortalı şoför olarak çalışmaya başladığını, 26.08.2011 tarihinde müvekkili Şirkete ait ... BD 6856 plakalı araçla tam kusurlu olarak kaza yaparak müvekkilinin 29.854,00 TL, 07.11.2012 tarihinde de ... M 4496 plakalı araçla tam kusurlu olarak kaza yaparak müvekkilinin 19.500,00 TL zarara uğramasına sebebiyet verdiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere birleşen dosya ile 10.000,00 TL alacağın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Birleşen davada davacı-asıl davada davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; işçi ...'in ... sözleşmesinin 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 25 ... maddesinin (II) numaralı bendinin (ı) alt bendi gereğince haklı sebeple feshedildiğini, davacının fazla çalışma yapmadığını, yıllık izinlerini kullandığını, müvekkili Şirketten herhangi bir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Asıl davada davacı-birleşen davada davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin feshinin yasal süre geçtikten sonra yapıldığını, müvekkili işçinin işveren tarafından ... süre çalıştırılmadığını ve kazaların da yorgunluk ve uykusuzluk sebebiyle olduğunu, işverenin de meydana gelen kazalarda sorumluluğunun olduğunu, ayrıca araçlardaki zaman içerisinde kendiliğinden meydana gelen aşınmalar ve daha önceki kazalar sebebiyle yaşanan değer kaybının da göz önünde bulundurularak hesaplama yapılması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 10.09.2015 tarihli ve 2013/16 Esas, 2015/829 Karar sayılı kararı ile; ... sözleşmesinin haklı nedenle işveren tarafından feshedildiği kabul edilerek asıl davadaki kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine, ücret, yıllık izin ücreti ve fazla çalışma ücreti alacaklarının kabulüne; birleşen dosya bakımından ise iki ... kazası sebebiyle araçlarda meydana gelen zararın toplam 19.354,00 TL olduğu, işçi ...'in kazalarda %100 oranında kusurlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 05.12.2018 tarihli ve 2016/349 Esas, 2018/26275 Karar sayılı ilâmı ile fesih sebebi yapılan ve ilk kaza olan 26.08.2011 tarihinden itibaren haklı fesih için aranan 6 ... günlük hak düşürücü süre geçtiğinden, davalı işverenin bu kazaya dayanarak haklı fesih yapamayacağı, fesih bildiriminde geçen diğer kazaya ilişkin; kaza tarihi 07.11.2012 olup sözleşmenin haklı nedenle sona erdirildiği tarihin 20.11.2012 olduğu, davalı işverenin zarar bedelini tam olarak ne zaman öğrendiğinin tespiti haklı fesih içi gereken yasal sürenin tespitinde önem taşıdığı gibi bu araçta meydana gelen zarar miktarının da tamamen davalı iddiasına göre hesaplandığı, araç bedelinin piyasa değeri ile kaza nedeni ile araçta oluşan değer kaybı arasındaki farkın ne olduğuna ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, belirtilen hususlar araştırılarak asıl davadaki kıdem ve ihbar tazminatı ile birleşen davaya konu olan zararın tahsiline karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 28.10.2021 tarihli ve 2019/88 Esas, 2021/818 Karar sayılı kararı ile; işverence yapılan feshin süresinde olduğu ve haklı sebebe dayandığı gerekçesiyle asıl davadaki kıdem ve ihbar tazminat taleplerinin reddine, diğer taleplerin kabulüne; birleşen dava bakımından ise zarar miktarının tespit ederken değer kaybını zarar miktarından düşmesinin usuli kazanılmış hak ilkesi nedeniyle yerinde olmadığı, değer kaybının davalı-birleşen dosya davacısı işverenin zararı içinde kaldığı değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 14.03.2022 tarihli ve 2022/2137 Esas, 2022/3349 Karar sayılı ilâmı ile davalı tanığı H.Y'nin beyanı ile kazaya konu araçta meydana gelen zarar miktarı dikkate alındığında işverence yapılan feshin altı ... günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra yapıldığı kabul edilerek davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulüne karar vermek gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğu; ayrıca birleşen davada faiz başlangıç tarihinin hatalı belirlendiği gerekçesi ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, bozma kararı, toplanan deliller ve dosya kapsamına göre asıl davanın ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl davada davacı-birleşen davada davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Asıl davada davacı-birleşen davada davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; 09.....2015 tarihli bilirkişi raporunda meydana gelen her iki kazada da davacı müvekkilinin %100 kusurlu olduğu değerlendirmesi yapıldığını, bilirkişi raporuna karşı yapılan itirazların dikkate alınmadığını, Şirketin kazadan sonra kasko şirketinden ödeme aldığını, söz konusu ödemenin zarardan düşülmesi gerektiğini, 07.09.2021 tarihli bilirkişi raporunda feshin hak düşürücü sürede yapılıp yapılmadığına ilişkin herhangi bir itirazda bulunulmadığını, buna rağmen Mahkemenin bilirkişi ek raporu veya ... bir bilirkişiden rapor aldırılması gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurduğunu ileri sürerek birleşen dosyada verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, birleşen dosyada davalının sorumlu olduğu miktara ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı Kanun'un 25 ... maddesinin (II) numaralı bendinin (ı) alt bendi, 26 ncı maddesi, 120 nci maddesindeki atıf uyarınca mülga 1475 sayılı Kanun'un yürürlükte bulunan 14 üncü maddesi hükümleri.
3. 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin "İşçinin sorumluluğu" başlıklı 400 üncü maddesi hükmü şöyledir:
"İşçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur.
Bu sorumluluğun belirlenmesinde; işin tehlikeli olup olmaması, uzmanlığı ve eğitimi gerektirip gerektirmemesi ile işçinin işveren tarafından bilinen veya bilinmesi gereken yetenek ve nitelikleri göz önünde tutulur.
"
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozma kapsamı ve temyiz nedenleri dikkate alındığında bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Asıl davada davacı-birleşen davada davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
03.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.