Logo

9. Hukuk Dairesi2023/4594 E. 2023/8911 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacı gazetecinin, iş sözleşmesinin haklı nedenle feshi üzerine işverenden talep ettiği kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, resmi tatil ücreti ve ikramiye alacaklarının miktarı ve ödenip ödenmeyeceği hususunda çıkan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, deliller ve dosya kapsamına göre, Bölge Adliye Mahkemesinin kararı usul ve yasaya uygun bulunarak, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler bozma için yeterli görülmediğinden, 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun ise kısmen kabulü ile İlk Derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı yönetiminin kararı gereği 2008-2009 yılından itibaren dönemsel olarak yayınlanan Hile Decoration ve Bride’s isimli dergide genel yayın yönetmenliği görevini yürüttüğünü, 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un (5953 sayılı Kanun) kapsamında genel yayın yönetmeni olarak 0l.08.1996 - 07.01.2002 ve 10.02.2003 - 30...2005 tarihleri arasında çalıştığını, son olarak da 01.11.2006 tarihinde çalışmaya başladığını, müvekkilinin ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, fazla çalışmalarının ödenmediğini, fazla çalışma ücretlerinin gününde verilmemesi hâlinde her geçen ... için %5 fazlasıyla ödenmesi gerektiğini, müvekkilinin hafta tatili ücretinin gününde ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, fazla çalışma alacağına işleyecek günlük %5 faiz, ... ... ve genel tatil ücreti, ... ... ve genel tatil ücretine işleyecek %5 faiz, ikramiye ve ikramiye alacağına işleyecek günlük %5 faiz alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 4857 sayılı ... Kanunu'na (4857 sayılı Kanun) tâbi olan işçiler için bir hak olan 15 yıl veya 3600 prim gününü dolduran işçilerin emeklilik nedeniyle kendi istekleri ile ayrılmaları hâlinde kıdem tazminatına hak kazanmalarının davacı için geçerli olmadığını, davacı ile imzalanan ... sözleşmesinin 7 nci maddesinin (c) bendinde "günlük 3 saate kadar yapılan fazla çalışmanın ücretinin asıl ücret içerisinde olduğu" şeklindeki düzenleme bulunduğunu, davacının yaptığını iddia ettiği fazla çalışma sürelerinin ücretlerinin asıl ücretin içerisinde ödendiğini, davacının ödenmeyen işçilik alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ... sözleşmesinin davacının yaş şartı dışında 3600 prim ... sayısı ve 15 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı, ayrıca davacıya ... ... ve genel tatil ücreti, fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücretinin ödenmediği gerekçeleriyle davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin iddia edildiği, Dairemizin 25.11.2014 tarihli ve 2013/2104 Esas, 2014/35348 Karar sayılı ilâmının "...4857 Sayılı ... Kanunu'nun 120. Maddesi yollamasıyla halen yürürlükte olan 1475 sayılı Kanun'un 14. Maddesinde işçiye yaşlılık aylığı tahsisi halinde kıdem tazminatı ödeneceği ön görülmüş olmakla aynı hüküm emeklilik suretiyle ayrılan gazeteci yönünden de uygulanmalıdır.." gerekçesi göz önüne alındığında davacının kıdem tazminatına hak kazandığı kanaatine varıldığı, dosyaya sunulan işyeri giriş çıkış kayıtları dikkate alındığında davacının haftalık yasal çalışma sürelerinin üzerinde çalışmalarının bulunduğu, ayrıca bir kısım ... ... ve genel tatil günleri ile hafta tatili günlerinde çalıştığı kanaatine varıldığı, 5953 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi uyarınca zamanında ödenmeyen ücretlerin günlük %5 fazlası ile ödenmesi gerektiği buna göre Yargıtay içtihatları dikkate alınarak hesaplanan %5 fazlası alacaklar yönünden %90 indirim yapıldığı, davacının bakiye yıllık izin hakkı bulunduğu anlaşıldığından yıllık izin ücreti talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiği, davacı vekili tarafından ikramiye alacağı talebinde bulunulmuş ise de dosya içerisinde yer ... ücret bordrolarına göre davacıya aylar itibarıyla ikramiye ödemesinin yapıldığı anlaşıldığından bu talebin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.

B. İstinaf Sebepleri

1. Davacı vekili; 5393 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi dikkate alınmadan ikramiye alacağı ve %5 faizi alacağının reddinin hukuka aykırı olduğunu, fazla çalışma ücretinin %5 fazla yönünden uygulanan %90 indirim oranının fazla olduğunu, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarına en yüksek mevduat faizi uygulanması gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

2. Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının bulunmadığını, yıllık izin ücreti ve kıdem tazminatının belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacı emeklilik nedeniyle işten ayrıldığından kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, 3 saate kadar fazla çalışma ücretinin asıl ücrete dâhil olduğunu ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince, fazla çalışma ve ... ... ve genel tatil alacaklarına ilişkin %5 fazlalık hüküm altına alınmış ise de 14.02.2020 tarihli ve 31039 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile belirtilen alacakların %5 fazlalıklarının dayanağı olan normun iptal edildiği, bu iptal kararının kesinleşmemiş davalara da tatbiki gerektiğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen yerinde olduğu ve %5 fazlalıkları talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, bu alacaklar dava açıldıktan sonra Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararının gereği olarak reddedileceğinden, Dairece bu ret nedeniyle oluşan miktar bakımından davalı yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olmayacağı kanaatine varıldığından, sayılan alacak taleplerinin reddedilmesi nedeniyle davacı aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücreti tayini yoluna gidilmemesi gerektiği gerekçesi ile davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun ise kısmen kabulü ile İlk Derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelere ek olarak %5 fazlalık istemlerinin reddinin hatalı olduğu ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, dava türü, davacının ikramiye alacağının bulunup bulunmadığı, hüküm altına alınan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarına uygulanması gereken faiz türü ve Anayasa Mahkemesinin 13...1952 tarihli ve 5953 sayılı Kanun’un 04.01.1961 tarihli ve 212 sayılı Kanun’un 1 ... maddesiyle değişik ek 1 ... maddesinin sekizinci fıkrasının (2) nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 tarihli ve 30953 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas, 2019/74 Karar sayılı iptal kararının eldeki davaya etkisi hususundadır.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.

2.6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesi, 5953 sayılı Kanun'un 6, 11, 14 ve 21 ... maddeleri ile ek 1 nci maddesi.

3. Anayasa Mahkemesinin 13...1952 tarihli ve 5953 sayılı Kanun'un 04.01.1961 tarihli ve 212 sayılı Kanun’un 1 ... maddesiyle değişik ek 1 ... maddesinin sekizinci fıkrasının (2) nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 tarihli ve 30953 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas, 2019/74 Karar sayılı iptal kararı.

4. Anayasa Mahkemesinin 19.09.2019 tarihli iptal kararının kesinleşmemiş davalara da uygulanması gerektiğine dair Dairemizin 14.10.2020 tarihli ve 2016/27633 Esas, 2020/12010 Karar sayılı ilâmı.

5. Dairemizin belirsiz alacak davalarında sürpriz karar yasağına ilişkin 14.09.2020 tarihli ve 2016/26476 Esas, 2020/7547 Karar sayılı; 31.05.2022 tarihli ve 2022/5909 Esas, 2022/6892 Karar sayılı; 09.02.2022 tarihli ve 2022/829 Esas, 2022/1542 Karar sayılı ilâmları.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekilleri tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12...2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.