"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Orman Genel Müdürlüğünün 2013 yılı yangın sezonunda ... geneli ve Kuzey Kıbrıs ... Cumhuriyeti'nde çıkabilecek orman yangınları ile havadan mücadele işi ihalesini kazanan davalı Şirketlerden oluşan ... ortaklığı nezdinde sözlü olarak kurulan ... sözleşmesine istinaden 26.....2013 tarihinden itibaren UR-CIR tescil işaretli Rain-19 ... adlı helikopter pilotu olarak ... Bölge Orman Yangın Söndürme işinde çalışmaya başladığını, hizmet süresinin 26.6.2013-01.11.2013 olarak, aylık net ücretinin 5.500,00 TL olarak belirlendiğini, ayrıca sezon sonunda yarım ücret ikramiye ödenmesinin kabul edildiğini, bu maksatla 01.07.2013 tarihinden itibaren 4 ay süre ile ikamet maksatlı daire kiraladığını, ancak ... sözleşmesinin davalı Şirketler tarafından 01.10.2013 tarihinde ... yanlı feshedildiğini, müvekkilinin 3 aylık süre boyunca uçuş günü olarak tabir edilen ... doğumundan 30 dakika önce ve ... batımından 30 dakika sonrayı kapsayan zaman dilimi içinde helikopter başında çalışmaya hazır şekilde beklediğini, çalışmasının 90 günlük sürede ortalama 05.30-20.45 saatleri arasında ve hafta tatili günleri ile çalışma süresine rastlayan ... günlerinde devam ettiğini, fazla çalışma karşılıklarının ve 2013 yılı Ekim ayı ücreti ile sezon sonunda verilmesi taahhüt edilen ikramiyenin ödenmediğini iddia ederek; fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti, 2013 yılı Ekim ayı ücreti, sezon sonu ikramiyesi alacaklarının davalılardan faizleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Sportif Havacılık ve Tur. AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu (6098 sayılı Kanun) kapsamında bulunduğunu bu nedenle Mahkemenin görevsiz olduğunu, taraflar arasındaki belirli süreli ... sözleşmesinin 3 ay süreli olduğunu, ... sözleşmesinin ... fesih edilmediğini, davacının fazla çalışma ücreti talebinin yerinde olmadığını, kendi ikametgâhında veya uygun konaklama tesisinde icra edilen nöbet sürelerinde görev verilmeyen nöbetçi ekiplere herhangi bir dinlenme süresi verilmediğini, ... ve hafta tatili ücreti taleplerinin yerinde olmadığını, ikramiye talebine ilişkin bir taahhüt ve sözleşmenin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... San ve Tic. AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin 6098 sayılı Kanun kapsamında bulunduğunu, bu nedenle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu, taraflar arasında 3 ay süreli belirli süreli ... sözleşmesinin bulunduğunu, davacının 4857 sayılı ... Kanunu (4857 sayılı Kanun) kapsamında olmaması nedeniyle 4857 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanamayacağını, uçuş görevi ve uçuş süresi ile dinlenme sürelerinin bu Kanun'a göre belirlenmeyeceğini, davacının ilgili Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatı'nın (Talimat) 16 ncı maddesi kapsamında 3 aylık sürede çoğunlukla günlerinin sağlanan imkânlarla nöbet tutarak geçirdiğini, uçuş görevi verildiği günlerde ise ortalama günlük 1,5 saati geçmeyen uçuşlar yaptığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 13.10.2015 tarihli kararıyla; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, ... mahkemelerinin görevli olduğu kabulü ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 18.....2018 tarihli ilamı ile; fazla çalışma ücretinin hesabı yönünden; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce ihdas edilen Talimat ile ... tescilli ... araçlarında görev yapacak uçucu ekipler ile havacılık işletmelerinin uyması zorunlu uçuş görev ve dinlenme sürelerine ilişkin esas ve usullerin belirlendiği, davacı tarafından söz konusu talimatta bildirilen süreler aşılarak çalışıldığının ispatlanamadığı, Mahkemece çalışma ve nöbet çizelgelerinin, çalışma giriş çıkış kayıtlarının, fazla çalışma cetveli ve sair puantaj kayıtlarının, uçuş çizelgelerinin celp edilmesi; banka aracılığıyla yapılan ödemeleri gösterir hesap ekstreleri istenerek, fazla çalışma ve ücret bordrolarındaki ücret tahakkuklarının karşılaştırılması, özetle delil olarak dayanılan işyeri kayıtlarının incelenmesi ve Talimat'ta yer ... davacının kullandığı ... aracı türü belirlenerek talimatta bildirilen süreleri aşmadan çalışma sürelerinin belirlenmesi gerektiği gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 27.10.2021 tarihli kararıyla; bozma ilâmına uyularak bozma kapsamı dışında kalan alacaklar yönünden bozma öncesi gibi hüküm kurulmuş, bozma kapsamında olan fazla çalışma ücreti alacağı yönünden; davacının uçuş takip formlarında imzasının bulunması nedeniyle, bu yazılı delilin aksinin ancak yazılı delille kanıtlanması gerektiği gerekçesiyle fazla çalışma ücreti talebinin reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 14.02.2022 tarihli ilâmı ile; fazla çalışma ücreti alacağının, çalışılan süre içerisinde 5 günlük hafta tatili ücreti de ayrıca hüküm altına alındığından, hafta tatili kullanılan haftalarda haftada 6 ... üzerinden, hafta tatilinde çalışılan 5 haftada ise, hafta tatilinde 3 saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile haftada 7 ... üzerinden günde 3 saat olarak hesaplanması ve belirlenecek fazla çalışma ücretinden indirim yapılarak sonuca gidilmesi için Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 30.12.2022 tarihli kararıyla; bozmaya uyularak bozma ilamı doğrultusunda dosya önceki bilirkişiye tevdii edilerek ek rapor alınmış, 27.09.2022 tarihli ek raporuna göre fazla çalışma alacağı belirlenmiş davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; işçinin ... görmeye hazır şekilde işi bekleyerek boşta geçirdiği sürenin çalışma süresi olduğunu, bu anlamda bu husus değerlendirme dışı bırakılarak çalışma süresini sadece uçuşla sınırlı tutarak, müvekkilin işe hazır şekilde beklediği süreçlerin göz ardı edilmesi ile verilen hükümün açıkça Kanun'a aykırı olduğunu, talimata aykırı olarak zorla çalıştırıldığı dönemlerin hakkaniyetli olarak dikkate alınmamasının, ıslah dilekçesinde faiz talebi olmadığından bahisle faiz uygulanmamasının hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışma alacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı Kanun'un 41 ve 63 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
11.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.