"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı taraf vekilleri temyiz yoluna başvurmuş ve Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 16.01.2008-02.....2015 tarihleri arasında ve en son genel müdür olarak davalı Şirkete ait işyerinde çalıştığını, son ücretinin aylık brüt 22.000,00 TL olduğunu ve haksız olarak işten çıkarıldığını, son beş yıllık izninin kullandırılmadığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile ücret farkı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ve yıllık izin ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP VE KARŞI DAVA
Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde; davacının 16.01.2008 tarihinde çalışmaya başladığını, 03.....2015 tarihli e-posta ile istifa ederek işten ayrıldığını, genel müdür olarak görev yaptığı için fazla çalışma ücreti talebinde bulunamayacağını, ücretinde indirim yapılmasını yazılı olarak onayladığı için ücret farkı talep edemeyeceğini ve yıllık izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini istemiş ayrıca davacının istifa ederek işten ayrılması nedeni ile karşı dava dilekçesinde ihbar tazminatı ile ödenmeyen ... avansının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 14.12.2017 tarihli ve 2015/463 Esas, 2017/716 Karar sayılı kararıyla; ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde davalı işverence feshedildiği, davacının fazla çalışma yaptığını ve hafta tatili günlerinde çalıştığını ispatlayamadığı, davacının ücretinin davacının yazılı onayı ile düşürüldüğü, belge ibraz edilmeyen dönemler yönünden yıllık izin ücretinin kabulü gerektiği ve davacıya verilen avanslardan avans açığının bulunduğunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği gerekçeleriyle asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesinin ....07.2020 tarihli ve 2018/655 Esas, 2020/1551 Karar sayılı kararıyla; davacının fazla çalışma yaptığını ve hafta tatili günlerinde çalıştığını ispatlayamadığı, davacı tarafça ücret düşümüne ... verilen belgenin hata veya hile ile alındığının davacı tarafça ispatlanamadığı, avans borçlarının davacı tarafça ödenmediği, fesih işleminin işverence gerçekleştirildiği, yıllık izin defteri sunulmadığı, harcırah ödemesinin işverence yapıldığının ispatlanamadığı gerekçeleriyle İlk Derece Mahkemesi kararı yerinde görülerek taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 17.02.2021 tarihli ve 2020/7073 Esas, 2021/4197 Karar sayılı ilâmı ile; davacı- karşı davalının tüm, davalı- karşı davacının diğer temyiz nedenleri yerinde görülmeyerek somut uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde son beş yıllık izin hakkının kullandırılmadığının iddia edildiği, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının tüm hizmet süresine göre yedi yıl üzerinden yıllık izin ücreti hesabı yapıldığı, bu hesaplamanın dava dilekçesindeki açıklamalar karşısında talep aşımı niteliğinde olduğu; ayrıca dosyaya davacı- karşı davalı tarafından ibraz edilen ve davalı işverence davacıya gönderildiği anlaşılan 02.....2015 tarihli e-posta içeriğinden davacının 01.05.2015 tarihinden itibaren izne ayrıldığının belirtildiğinin görüldüğü, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 31 ... maddesinde düzenlenen hâkimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacı asıldan 01.05.2015 tarihinden itibaren yıllık izin kullanıp kullanmadığı konusunda beyanı alındıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 25.11.2021 tarihli ve 2021/116 Esas, 2021/483 Karar sayılı kararı ile; bozma kararındaki esaslar doğrultusunda davacı asılın beyanının alındığı, buna göre yıllık izin ücretinin hüküm altına alınması gerektiği ancak dava dilekçesinde son 5 yıllık iznin kullanılmadığı beyan edildiğinden talebin aşılamayacağı, kısa kararda yıllık izin ücreti talebi yönünden önceki hükmün kopyalanması suretiyle miktarın bozma öncesi ile aynı bırakıldığı, karar yazımı esnasında bu durumun fark edilerek düzeltildiği gerekçesiyle asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 24.05.2022 tarihli ve 2022/3918 Esas, 2022/6393 Karar sayılı kararı ile; somut olayda, İlk Derece Mahkemesinin gerekçesinde de belirtildiği üzere davacının yıllık izin ücreti alacağı yönünden gerekçeli karar ile tefhim edilen kısa karar arasında çelişki oluşturulduğu gerekçesiyle sair temyiz itirazları incelenmeksizin İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yıllık izin ücret alacağına ilişkin kısa ve gerekçeli karar arasındaki çelişkinin giderildiği ve bir önceki bozma ilâmının da gereği doğrultusunda davacı- karşı davalı asılın beyanı dikkate alınarak yıllık izin ücret alacağının hüküm altına alındığı gerekçesiyle asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı-karşı davacı vekili; davacı-karşı davalının açıkça istifa ettiğinin dosya kapsamı ile ... olduğunu, kıdem ve ihbar tazminatı talebinin reddi gerektiğini, yıllık izin ücretinin kabul edilmemesi gerektiğini, davacı-karşı davalının kendisinin 01.05.2015 tarihinden itibaren izinli olduğunu bildiğini ve bu durumu kabul ettiğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davacı-karşı davalı vekili; müvekkili isticvabında hiçbir dönem yıllık izin kullanmadığını beyan etmesine rağmen 5 yıllık dönem için hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu, yıllık izin kullandırıldığını ispat yükünün işverenin kendisi üzerinde olduğunu ve bu yükü yerine getiremediğini, davacı-karşı davalının çalışma saatlerini kendisinin belirlemediğini, yönetim kurulu başkanının talimatları ile hareket ettiğini, fazla çalışma ve hafta tatili ücret talebinin reddinin hatalı olduğunu, müvekkilinin ücretinin düşürülmesine sebep olan yazının hata ve aldatma ile alındığını, ücret farkı alacağının kabul edilmesi gerektiğini, işverenin ... taraflı düzenlediği kayıtlara dayanılarak maaş avansına mahsup işleminin kanuna aykırı olduğunu, davalı- karşı davacı Şirkete maaş avansı veya maaş avansı açığı şeklinde müvekkilinin borcunun bulunmadığını, birbiri ile çelişen davalı-karşı davacının kayıtlarına dayanılarak hesaplama yapan bilirkişi raporunun kabul edilemeyeceğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı-karşı davalının yıllık izin ücretinin ispatı ve hesabına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi, 31 ... maddesi, 298 ... maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri,
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 53 üncü maddesi.
3. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 10.04.1992 tarihli ve 1991/7 Esas, 1992/4 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
16.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.