"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ve davalı ... İnş. ...ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Miktar ve değeri temyiz kesinlik sınırını aşmayan taşınır mal ve alacak davalarına ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 427 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 427 ve 432 nci maddeleri uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre hüküm altına alınan ve davalı ... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyize konu edilen toplam miktar 659,08 TL olup bu miktarın, Mahkemenin karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı olan 4.270,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıların oluşturduğu adi ortaklığın yaptığı ... Ovası Sulama inşaat işinde 01.10.2011-12.06.2014 tarihleri arasında loder operatörü olarak çalıştığını, gece ... vardiyalarında fazla çalışma yaptığını, hafta tatili ve ulusal ... ve genel tatillerde çalıştığını ve davacının iş sözleşmesinin haksız nedenle işverence feshedildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil ücreti ve gece çalışması ücret alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının çalışmasından kaynaklanan kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücretinin banka hesabına ödendiğini, diğer tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, fazla çalışma yaptığında buna ilişkin ödemenin bordrolara yansıtılarak davacıya ödendiğini, davacının ödenmeyen hiçbir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.03.2016 tarihli ve 2014/340 Esas, 2016/49 Karar sayılı kararı ile; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının kıdem ve ihbar tazminatının ödenmiş olmasından dolayı bu talepler hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği, fazla çalışma alacaklarının bordrolara yansıtılarak ödemesinin yapıldığı ve bordrolarda ihtirazi kaydın bulunmadığı, yıllık izin ve genel tatil ücret alacağının bulunmadığı, gece çalışmasının vardiyadan kaynaklandığından bu talebinde reddi gerektiği gerekçesiyle sadece hafta tatili alacağının kabulü ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 16.10.2019 tarihli ve 2017/24884 Esas, 2019/19216 Karar sayılı kararı ile; davacı vekilinin sair temyiz itirazları reddedilerek, Mahkemece bordroların ihtirazi kayıtsız olduğu gerekçesiyle fazla çalışma ücreti talebinin reddine karar verilmiş ise de tanık beyanlarına göre fazla çalışma ücreti tahakkuk ettirilmeyen aylarda da davacının fazla çalışma yaptığı anlaşıldığından bu aylar için fazla çalışma ücreti hesaplanarak hüküm altına alınması gerektiği ve ayrıca tahakkuk bulunan bazı aylarda da bordoda gözüken saat karşılığı fazla çalışma ücretinin eksik tahakkuk ettirildiği görüldüğünden Mahkemece tahakkuk bulunduğu gerekçesiyle dışlanan aylara ait ücret bordroları ... ... incelettirilerek zamlı tahakkukun tam olarak yapılıp yapılmadığının belirlenmesi, varsa eksik ödemelerin hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, ek bilirkişi raporu aldırılarak fazla çalışma ücretinin yeniden hesaplanarak davacının fazla çalışma ücreti alacağının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Ltd. Şti vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; yetersiz bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulduğunu, Mahkemece fazla çalışma, gece çalışması ve hafta tatili alacakları ile ulusal ... ve genel tatil alacaklarının değerlendirilmediğini, hafta tatili izninin toplu kullandırılmasının yasaya aykırı olduğunu, gece çalışma süresinin 7,5 saati aşamayacağının 4857 sayılı İş Kanunu'nda (4857 sayılı Kanun) düzenlendiğini, gece çalışma süreleri dikkate alınmadan eksik hesaplama yapıldığını, vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin de hatalı değerlendirildiğini belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücretinin hesaplanması ile vekâlet ücreti ve yargılama giderlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı Kanun'un 41 ... maddesi, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
3. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vâkıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
4. İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazî kaydının bulunması hâlinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazî kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı hâlde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazî kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
5. Somut uyuşmazlıkta Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 16.10.2019 tarihli ilâmında, Mahkemece bordroların ihtirazi kayıtsız imzalı olması sebebi ile fazla çalışma alacağının reddine karar verilmesinin hatalı olduğu zira fazla çalışma tahakkuku bulunmayan aylar olduğu bu nedenle tahakkuk bulunmayan aylar yönünden tanık beyanlarına göre hesaplama yapılması ve tahakkuk bulunan aylar yönünden de eksik tahakkuku olan aylar bulunduğu gerekçesiyle detaylı inceleme yapılarak yeniden hesaplama yapılması gerektiği belirtilmiştir.
6. Mahkemece bozma ilâmına uyulduğu açıklanarak bozma sonrası aldırılan bilirkişi raporunda eksik tahakkuk bulunan aylar yönünden bordroda gözüken fazla çalışma saatinin karşılığı ücret tespit edilerek fark fazla çalışma ücret alacakları belirlenmiştir. Ancak bozma ilâmında açıkça belirtilmesine rağmen tahakkuk bulunmayan aylar yönünden tanık beyanlarına göre ayrıca bir hesaplama yapılmamıştır. Bu itibarla bozma ilâmı gereğinin tam olarak yerine getirilmesi için kararın tekrar bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı ... İnş. ...ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.