"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/3096 E., 2023/448 K.
KARAR : İstinaf başvurularının kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 6. ... Mahkemesi
SAYISI : 2014/524 E., 2020/279 K.
BİRLEŞEN DAVA MAHKEMESİ : ... 17. ... Mahkemesi
SAYISI: 2016/172 E., 2016/316 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkilinin 17.12.2012 tarihinden itibaren davalı ...'e ait evde hastabakıcı olarak aylık net 1.000,00 USD ücretle çalıştığını, müvekkilinin haftanın 7 günü ve gece yatılı olarak çalıştığını, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; müvekkilinin ... vatandaşı olup ...'de çalışma izninin bulunduğunu, muris ...'in vefatı ve ... sözleşmesinin feshinden önce bir kısım işçilik alacakları için dava açtıklarını, müvekkilinin, davalıların murisinin evinde 02.10.2014 tarihine kadar hastabakıcı olarak çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının muris ...'in yanında 17.12.2012 tarihinde yardımcı olarak çalışmaya başladığını, çalıştığı süre boyunca evde yatılı kaldığını, murisin ....03.2014 tarihinde mide kanaması geçirerek hastaneye kaldırıldığını, davacının bundan sonra murisin bakımını üstlenmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının iddiası ile onu destekleyen davacı tanıklarının beyanlarından davacının davalıların murisinin yanında hastabakıcı olarak çalıştığı, davalıların murisinin ölmesi nedeniyle davacının ... sözleşmesinin sona erdiği, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, bilirkişi raporunda tespit edilen hizmet süresi nazara alınarak ödenmeyen ücret, fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil, yıllık izin ücreti ve asgari geçim indirimi alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu tüm alacaklara dava tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesi gerektiğini, bazı alacaklara en yüksek mevduat faizi yerine yasal faiz uygulanmasının hatalı olduğunu, vekâlet ücretinin hatalı hükmedildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu uyuşmazlığa 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) hükümlerinin değil 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, Mahkemenin görevsiz olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını, ücretin hatalı belirlendiğini, dava konusu alacakların kabul edilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; evde hasta bakım işinin 4857 sayılı Kanun kapsamında bir görev olduğundan buna ilişkin görev itirazının yerinde olmadığı, ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirmeyecek şekilde sona erdiğini davalıların ispatlayamadığı, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığına dair davacı iddiasının görgüye dayalı tanıkların yeminli beyanları ile ispatlandığı ancak davacının bakımını üstlendiği muris ...'in ....03.2014 tarihinde hastaneye götürüldüğü ve sonrasında eve getirilmediğinin davacının da kabulünde olduğu, davacının bu tarihten sonra fiilen çalıştığını veya ... amade olarak hazırda bekletildiğini ispatlayamadığı, çalışmanın ve ... sözleşmesinin bu tarihte sona erdiğini kabul etmek gerektiği, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı anlaşılmakla fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil alacaklarının tamamına dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiğine dair davacı iddiasının yerinde olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; hizmet süresinin hatalı belirlendiğini, belirsiz alacak davasına ilişkin alacak kalemleri yönünden tüm alacaklara dava tarihinden itibaren faiz işletilmesine yönelik talepleri haklı bulunmasına rağmen yeniden verdiği kararda tıpkı İlk Derece Mahkemesi gibi dava ve talep artırım tarihlerinden itibaren faize karar verilmesinin hatalı olduğunu, asgari geçim indirimi alacağına en yüksek banka mevduat faizi yerine yasal faiz uygulanmasının isabetsiz olduğunu, davacı lehine takdir edilen vekâlet ücretinin eksik tayin edildiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak vekâlet ücreti ve yargılama giderinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; hizmet süresinin tespiti, alacaklara uygulanması gereken faizin türü ve başlangıç tarihi ile vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 107 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun'un 32 ve 34 üncü maddeleri, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta, asıl dava dilekçesinde davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı sabittir. Belirsiz alacak davasında zamanaşımı davanın açıldığı anda kesildiğinden, belirsiz alacak davasına konu fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tamamı yönünden dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekir. Bölge Adliye Mahkemesi kararında da buna yönelik gerekçeye yer verilmesine rağmen hüküm altına alınan fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacakları yönünden dava tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiğinin gözden kaçırılması çelişkili ve hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın tüm, davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı tarafın Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinin (e), (f) ve (g) alt bentlerinin hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine;
"e- 11.060,02 USD net fazla çalışma ücretinden takdiren %30 indirim yapılarak bulunan 7.742,01 USD fazla çalışma ücretinin, dava tarihi olan 10.....2014 tarihinden itibaren işleyecek USD cinsinden bir yıl vadeli mevduat hesabına devlet bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
f- 616,67 USD net ... bayram ve genel tatil ücretinden takdiren %30 indirim yapılarak bulunan 431,66 USD genel tatil ücretinin, dava tarihi olan 10.....2014 tarihinden itibaren işleyecek USD cinsinden bir yıl vadeli mevduat hesabına devlet bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
g- 3.950,01 USD net hafta tatili ücretinden takdiren %30 indirim yapılarak bulunan 2.765,00 USD hafta tatili ücretinin, dava tarihi olan 10.....2014 tarihinden itibaren işleyecek USD cinsinden bir yıl vadeli mevduat hesabına devlet bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine," bentlerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlerden davalılara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.