"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/795 E., 2024/860 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Isparta 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/322 E., 2023/478 K.
Davacı tarafça açılan işten ayrılış bildirgesindeki çıkış kodunun değiştirilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın, işveren yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle, ... (SGK) Başkanlığı yönünden ise husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı SGK Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İlk Derece Mahkemesinin 08.12.2023 tarihli ek kararı ile; ihbar olunanın istinaf ... bulunmadığı gerekçesiyle SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Ek kararın davalı SGK Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı SGK Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
İhbar olunan SGK Başkanlığının temyiz hakkının bulunup bulunmadığının öncelikle değerlendirilmesi gerekmiştir. Dava kendisine yöneltilen SGK Başkanlığı, yargılama aşamasında ihbar olunan olarak kaydedilmiş ve gerekçeli karar başlığında ihbar olunan olarak yer almış ise de davacı tarafça dava dilekçesinde husumet yöneltilmiş olan tarafın Mahkemece yapılan bir usuli işlem nedeniyle ihbar olunan olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle davalı SGK Başkanlığının temyiz ... bulunduğu ve karar başlığında davalı olarak yer alması gerektiği anlaşılmakla; gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ...'a ait işyerinde, 25.06.2014 ile 16.06.2016 tarihleri arasında çalıştığını, çıkışının Kod-29 ile yani ahlak dışı hareketlerle fesih olarak bildirildiğini, işyerinden darp ve tehdit edilerek 16.06.2016 tarihinde kovulduğunu, işten ayrılacakken fazla çalışma ücretlerini istemesi nedeniyle zorla evrak imzalatılmak istenince evrakı imzalamak istememesinden dolayı davalı ve oğlunun davacıyı darp ettiklerini, buna ilişkin yargılama yapıldığını ve Isparta 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2016/450 Esas sayılı dosyasında ceza aldıklarını ileri sürerek işten çıkış kodunun işverence haksız olarak çıkarılma ya da istifa olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı SGK Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; açılan davanın hukuki dayanaktan yoksun olup husumet itirazında bulunduklarını, davanın tarafının İş ve İşçi Bulma Kurumu olduğunu, davanın Kurum yönünden husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiğini, Kuruma başvuru şartının dava şartı olduğunu, davacının Kuruma kanunun öngördüğü türden bir başvurusu olmadığını, bu nedenle başvuru şartı yerine getirilmediğini savunarak davanın dava şartı yokluğundan reddini istemiştir.
2. Davalı ... cevap dilekçesinde; davacının bel fıtığı nedeniyle doktora gittiğini ve o yüzden işe gelemediğini söylediğini, bunun doğruluğunun o günlere ait hastane kayıtlarının getirtilmesinden anlaşılacağını, davacının Isparta Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanıp mahkum olduğu kararın infazının gerçekleşecek olmasından dolayı işinden ayrılmış olduğu için gelmediğini, davacının 24.06.2016 tarihine kadar işe gelmediğini ve davacının mazeretsiz olarak işe gelmemesinden dolayı işten çıkış kodunun kod 29 olarak bildirildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının iş sözleşmesine sağlık mazereti ile kendi iradesi ile son verdiği ve davalı işveren tarafından bir kısım işçilik alacaklarının ödendiği gerekçesiyle davacının işveren davalı tarafından Kuruma bildirilen çıkış kodunun Kod-3 (istifa) olarak değiştirilmesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
2. Kararın davalı SGK Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İlk Derece Mahkemesinin 08.12.2023 tarihli ek kararı ile; ihbar olunanın istinaf ... bulunmadığı gerekçesiyle SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin asıl ve ek kararına karşı süresi içinde davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı SGK Başkanlığı vekili; açılan dava dolayısıyla herhangi bir sorumluluğu bulunmayan ve davanın muhatabı olmayan Kurumlarının aleyhine hüküm tesis edilmesi mümkün olmadığından İlk Derece Mahkemesi asıl ve ek kararının usul ve kanuna aykırı olduğunu, hatalı karar verildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ihbar olunanın istinaf ... olmadığından İlk Derece Mahkemesince verilen ek kararın isabetli bulunduğu gerekçesiyle SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı SGK Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı SGK Başkanlığı vekili, asıl ve ek karara yönelik istinaf dilekçelerini tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, SGK Başkanlığının istinaf ... bulunup bulunmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 341 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Somut olayda, davacı tarafça davalı işveren ... ve SGK Başkanlığına karşı açılan işten ayrılış bildirgesindeki çıkış kodunun değiştirilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın, işveren yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle, SGK Başkanlığı yönünden ise husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
2. Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davanın niteliği itibarıyla SGK Başkanlığının ihbar olunan olarak değerlendirilmemesinin hatalı olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3. İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda SGK Başkanlığı UYAP ile oluşturulan elektronik ortama ihbar olunan olarak kaydedilerek yargılamaya devam olunmuş ve davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın SGK Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İlk Derece Mahkemesince, SGK Başkanlığının istinaf başvurusu, ihbar olunanın istinaf ... bulunmadığından bahisle 08.12.2023 tarihli ek karar ile reddedilmiştir. Ek kararın SGK Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Dava kendisine yöneltilerek açılan SGK Başkanlığı yargılama aşamasında, ihbar olunan olarak kaydedilmiş ve gerekçeli karar başlığında ihbar olunan olarak yer almış ise de davacı tarafça dava dilekçesinde husumet yöneltilmiş olan tarafın Mahkemece yapılan usuli bir işlem nedeniyle ihbar olunan olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle davalı SGK Başkanlığının istinaf ... bulunduğunun kabulü gerekir.
4. Açıklanan sebeple davalı SGK Başkanlığının davalı sıfatının devam ettiği ve istinaf ... olduğu kabul edilmeli, İlk Derece Mahkemesinin 08.12.2023 tarihli ek kararı kaldırılmak suretiyle SGK Başkanlığının istinaf başvurusu esastan incelenmelidir. Bunun yerine davalı SGK Başkanlığının istinaf ... bulunmadığından bahisle istinaf başvurusunun reddine dair İlk Derece Mahkemesi ek kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının usulden BOZULMASINA,
Bozma sebebine göre davalı SGK Başkanlığı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.