"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/412 E., 2024/118 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1991 tarihinde davalı Bakanlığa bağlı Ceza ve İnfaz Kurumu olan Keçiören Çocuk Islahevinde işe başladığını, en son olarak yine davalı Kurumun bünyesinde Şaşmaz Açık Ceza İnfaz Kurumunda 2004 yılından beri çalıştığını, müvekkilinin üyesi olduğu Ağaç-İş Türkiye Ağaç ve Kağıt San. İşçileri Sendikası ile davalı İdare arasında toplu iş sözleşmesi imzalandığını, karara bağlanan ilgili toplu iş sözleşmelerinin "Ücret zammı" başlıklı maddeleri gereği ücretlerine Devlet memurlarına verilen zam oranında artış yapılması gerektiğini, Sendika ile davalı İdare arasında imzalanan ve yıllara yaygın şekilde imzalanmaya devam edilen toplu iş sözleşmeleri gereği sendika üyesi işçilere sağlanması gereken zam tutarları ve iyileştirmelerin müvekkiline yansıtılmadığını ileri sürerek fark ücret alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (375 sayılı KHK) gereğince memurlara denge tazminatı adı altında ücret verilmeye başlandığını, Bakanlar Kurulu Kararı gereği 375 sayılı KHK ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (666 sayılı KHK ) eki cetvellerinde belirtilen denge tazminatı adı altında yer alan ücretlerin işçi ücretlerine yansıtılarak toplu iş sözleşmesinden kaldırıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.06.2022 tarihli kararı ile; toplu iş sözleşmesi hükümleri uyarınca davacının ücretinin Devlet memurlarına verilen zammın aynen uygulanması suretiyle tespit edilmesi gerektiği, 02.11.2011 tarihli ve 28103 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 666 sayılı KHK'nın 1 inci maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen 9 uncu madde uyarınca Devlet memurlarına ek ödeme yapılacağına dair düzenlemeye yer verildiği, yapılan araştırma sonucunda davacının motor atölye işçisi olarak çalıştığı ve 1-4 dereceden aylık alanlar iş sınıfına tâbi olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 23.01.2023 tarihli kararı ile; Sendikadan gelen cevabi yazıya göre bahsi geçen (I) sayılı cetvel incelendiğinde, davacının ücretine eklenecek ek ödemenin belirlenmesinde uygulanacak oranın %90 olduğunun anlaşıldığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, 375 sayılı KHK'ya eklenen 9 uncu madde gereğince davacının ücretine 01.01.2012 tarihi itibarıyla eklenmesi gereken ek ödeme tutarının hesaplandığı, ayrıca 2013-2014 Dönemi Toplu İş Sözleşmesi'nin "Ücret Zammı" başlıklı 35 inci maddesi gereğince davacının ücretine 01.01.2013 tarihi itibarıyla eklenmesi gereken denge tazminatı tutarının hesaplandığı ve davacının ücret fark alacağı bulunduğu, faiz başlangıcı ve türünün doğru belirlendiği gerekçeleriyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 05.07.2023 tarihli ve 2023/6238 Esas, 2023/10854 Karar sayılı kararı ile; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, Mahkemece davacının taraf olduğu sendika ile davalı arasında imzalanan toplu iş sözleşmesi hükümleri ayrı ayrı incelenerek Devlet memurlarına verilen zam oranının davacıya yansıtılacağına ilişkin toplu iş sözleşmelerinde hüküm bulunan dönemler itibarıyla Devlet memurlarına verilen zam oranının davacıya yansıtılıp yansıtılmadığının tespiti ile varsa fark ücret alacaklarının hüküm altına alınması gerekirken davacının 375 sayılı KHK hükümleri gereği kamu görevlilerine verilen ek ödemeden faydalanması gerektiğinin kabulü ile hüküm kurulması hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının zamanaşımına uğramayan çalışma döneminde kalan ücret farklarınaın hesaplandığı hüküm kurmaya ve denetime elverişli 09.01.2024 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, denge tazminatı adı altında yapılan ödemelerin işçilerin ücretine yansıtıldığını ve davacının ödenmeyen ücretinin bulunmadığını, faiz başlangıcı ve türünün hatalı belirlendiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fark ücret alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 02.11.2011 tarihli ve 28103 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 666 sayılı KHK'nın 1 inci maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklene 9 uncu madde.
3. Dairemizin 12.01.2023 tarihli ve 2022/18860 Esas, 2023/180 Karar sayılı kararının ilgili kısmı şöyledir.
"... davacının 666 sayılı KHK uyarınca 375 sayılı KHK'ya eklenen ek 9 uncu madde uyarınca kamu görevlilerine ödenmesi öngörülen ek ödemelerden yararlanması mümkün değildir.
..."
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
25.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.