"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen teftiş raporunun iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davaya konu teftiş raporunun haksız ve dayanaksız olduğunu, işçilerin günde 11 saatten fazla çalıştırıldığı, gece çalışmalarının 7,5 saati ve haftalık çalışmaların 45 saati geçtiği yönündeki tespitlerin maddi gerçeği yansıtmadığını, çalışma saatlerine ilişkin tespitleri hiçbir surette kabul etmediklerini ileri sürerek 20.02.2015 tarihli ve 06-7186-PRG - 02/06-9632-PRG-02 sayılı teftiş raporunun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Bakanlığın davada taraf sıfatı bulunmadığını, yerinde yapılan detaylı incelemeler neticesinde düzenlenen teftiş raporunun usul ve kanuna uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Ankara 29. İş Mahkemesinin 04.12.2018 tarihli ve 2017/511 Esas, 2018/835 Karar sayılı kararı ile; taraf sıfatı ve hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; yasal düzenlemenin dava açmaya imkân tanıdığını, hukuki yarar bulunduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 30.04.2019 tarihli ve 2019/1465 Esas, 2019/1062 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 24.10.2019 tarihli ve 2019/7814 Esas, 2019/19995 Karar sayılı kararı ile; somut olayda dava konusu yapılan inceleme raporundaki tespitlerin genel denetim sonucu Bakanlık iş müfettişi tarafından yapıldığı, davanın Bakanlık aleyhine açılmasında hukuki yarar bulunduğu ve somut dava bakımından davalı Bakanlığa husumet yöneltilebileceği dikkate alınarak işin esasına girilmesi gerekirken yazılı şekilde hukuki yarar ve husumet yokluğu sebebi ile davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda dosyada mevcut 26.05.2023 tarihli bilirkişi raporunda yapılan tespitlerden de anlaşılacağı işçilerin günlük çalışma sürelerinin 11 saati aştığı, gece çalışmasının 7,5 saati aştığı, genel müdürlükte 24 saat esasına göre iki vardiya şeklinde çalışma yapıldığı, haftalık ortalama çalışmanın 45 saati aştığı, iptali istenen teftiş raporundaki tespitlerin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; hükme esas alınan bilirkişi raporunda tespit edilenin aksine işin görüldüğü işyerinde günlük 11 saati ve/veya haftalık 45 saati aşan herhangi bir çalışma bulunmadığını, çalışma saatlerine ilişkin tespiti hiçbir surette kabul etmediklerini, vardiyalı çalışma sisteminin yasal düzenlemeye uygun şekilde yürütüldüğünü, kararın hatalı ve hukuka aykırı değerlendirmelere dayandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; işyerinde yapılan denetim sonucunda düzenlenen teftiş raporunun iptali talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41, 63, 68, 69 ve 92 nci maddeleri.
3. Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in 4 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararı, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
02.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.