"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
KARAR : Davalıların istinaf başvurularının kabulü ile davanın reddi
TEMYİZ EDENLER : Davacı vekili ile davalı ... vekili
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 9. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 03.12.2019 tarihli kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 16.02.2021 tarihli kararı ile İlk Derece Mahkemesinin söz konusu kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... Şirketi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalılara ait ...'daki işyerinde çalıştığını, konaklama ve 3 öğün yemeği işverenin sağladığını, iş sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğini belirterek kısmi dava olarak kıdem tazminatı, belirsiz alacak davası olarak fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... İnşaat Sanayi ve ... AŞ (... Şirketi) vekili; alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, ... kanunlarının uygulanması gerektiğini, yetkili mahkemenin de ... mahkemeleri olduğunu, belirsiz alacak davası açılamayacağını, davacının ...-... Ortaklığı olarak faaliyet gösteren ... işyerinde çalışmaya başladığını, davacının çalıştığı süre boyunca tüm ücretleri ve haklarını aldığını, davacının istifa ettiğini ancak kıdem tazminatının ödenmesinin yetkililerce kabul edildiğini, davacının da ibraname imzaladığını, 60 saatlik fazla çalışmanın ücretin içinde olduğunu, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi vekili: alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, belirsiz alacak davası açılamayacağını, ibranamede işveren olarak sadece diğer davalı Şirketin göründüğünü, iş sözleşmesinde işveren olarak diğer davalı Şirketin yazıldığını, davacının diğer davalı Şirketin işçisi olduğunu, Şirket ile diğer davalı arasında sözleşmesel bir ilişki bulunmadığını, kendilerinin ...'da bir faaliyetinin bulunmadığını, husumet itirazında bulunduklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kaldırma kararı sonrası yapılan yargılamada; dosya içeriğine göre yurt dışına gönderilmesinde gönderen kişi ya da Şirketin yurt dışındaki yabancı Şirket ile organik bağı delillendirildiğinde ... hukukunun uygulanması ve organik bağ içinde olan Türkiye'de kişi veya kişilerin işçinin işvereni kabul edilmesi gerektiği, davacının da davalı Şirket tarafından yurt dışı işyerine çalıştırılmak üzere gönderildiği, yurt dışı işyerinde davalının organik bağ içinde olduğu ve o yer mevzuatına göre kurulan Şirket tarafından çalıştırıldığı, dava konusu uyuşmazlığa Türk hukukunun uygulanması gerektiği, alacaklardan davalıların birlikte sorumluluğunun bulunduğu gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... Şirketi vekili; kesin olarak verilen Daire kararına uyulması gerektiğini, Hukuk Genel Kurulu kararı ile de belirlendiği üzere çalışılan ülke hukukunun somut olaya uygulanması gerektiğini, iş sözleşmesi ile hukuk seçimi yapılmış olduğunu, belirsiz alacak davası açılamayacağını, alacak taleplerinin yazılı belge ile ispatlanması gerektiğini, davacı ile menfaat birliği içinde olan tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini, fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı bulunmadığını, ödenmesi gereken tazminatların ödendiğini belirterek istinaf yoluna başvurulmuştur.
2. Davalı ... Şirketi vekili; husumet itirazında bulunulduğunu, ... kanunlarının uygulanması gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşmeye değer verilmesi gerektiğini, kabul kapsamında 60 saatlik fazla çalışmanın ücrete dâhil edilmesi gerektiğini, ... İş Kanunu'na göre yapılacak hesaplamada zamanaşımı hususunun değerlendirilmesi gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurulmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasındaki uyuşmazlık hakkında ... hukukunun uygulanması gerektiği, ... İş Kanunu'nun 7 nci maddesine göre 1 yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra dava açıldığı, bu nedenle davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiği ancak Yargıtayın taraflar arasında uygulanması gereken hukuk yönünden anlaşma bulunması durumuna ilişkin olarak içtihat değişikliğine gitmesi nedeniyle önceki görüşe güvenerek dava açanlar yönünden (dava tarihi de gözetilerek) davalılar lehine yargılama gideri ve vekâlet ücretinin yansıtılmaması gerektiği gerekçeleriyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; dava konusu uyuşmazlığa Türk hukukunun uygulanması gerektiği ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı ... vekili; Mahkemece vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuka ve vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 2, 5, 8, 24, 27, 40 ve 44 üncü maddeleri.
3. ... İş Kanunu'nun 7 nci maddesi şöyledir:
"Çalışanın işbu kanunda öngörülen haklardan herhangi birine ilişkin talepte bulunma hakkı, söz konusu hakkı kazandığı tarihten itibaren bir sene sonra zaman aşımına uğrayacaktır. İşbu kanunun uygulanmasından önce ortaya çıkan diğer hak talepleri ile ilgili olarak, bu bir yıllık süre işbu Kanunun hükümlerinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hesaplanacaktır."
4. Dairemizin 06.12.2023 tarihli ve 2023/14447 Esas, 2023/19092 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve temyiz sebeplerine göre usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalı ... vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.