"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/23 E., 2024/239 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davası sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının üçüncü kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde bölgeler müdürü sıfatı ile satış müdürüne bağlı olarak çalıştığını, son ücretinin net 3.000,00 TL olduğunu, ücretine ek olarak yapılan tahsilatlardan %1 oranında prim aldığını, iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmaksızın sona erdirildiğini ileri sürerek Mayıs ayı ücreti, kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, prim ücreti ve ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin brüt 2.908,17 TL olduğunu, prim ödemesinin kâr veya ilgilinin satış cirosu üzerinden verildiğini ancak davalı işyerinin son yıllarda zarar ettiğini, iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 19.11.2015 tarihli kararı ile; dinlenen tanıklar ve dosyaya sunulan "İzmir Bölge Müdürlüğü Kadro Tahsisi" başlıklı cetvelde davacının aylık ücretinin yanında prim usulü ile çalıştığının ispat edildiği, iş sözleşmesi davalı tarafça haklı nedenle feshedilmediğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 04.02.2019 tarihli ilâmı ile; Mahkeme gerekçesinde davacıya eksik ödendiği anlaşılan 2013 yılı Mayıs ayı ücretinin kabul edildiği yazılı olmasına rağmen bu hususla ilgili olumlu veya olumsuz hüküm kurulmamasının hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün bu sebeple bozulmasına, bozma sebebine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 30.04.2019 tarihli kararı ile; bozmaya uyulduktan sonra önceki kararda yer alan gerekçeler tekrar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22.Hukuk Dairesinin 05.11.2019 tarihli ilâmı ile; davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek davacının çalışma süresi göz önüne alındığında, yıllık izin kullanmamış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olması sebebiyle hâkimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacı asılın beyanı alınarak hüküm kurulması gerektiği ve dosya içeriğinden davacının prim alacaklarının satış tutarı üzerinden değil yapılan satışların tahsilat tutarı üzerinden hesaplandığının anlaşıldığı, bu hâlde satışların tahsilat tutarları araştırılarak hüküm kurulması gerektiği belirtilerek Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 24.02.2023 tarihli kararı ile; bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama neticesinde davacının yıllık izinlerini kullanıp kullanmadığı noktasında beyanının alındığı, kullanmadığını bildirdiği, net satış tutarları üzerinden prim alacağının hesaplandığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 26.10.2023 tarihli ilâmı ile; davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek somut uyuşmazlıkta Mahkemece Antalya 9. İcra Müdürlüğünün 2014/5443 Esas sayılı sayılı dosyasında başlatılan icra takibi sonucunda alacağın tahsil edilmediğinin kabulüyle hüküm kurulmuş ise de dosyada anılan icra takibine ilişkin takip talebinden başka bir belge bulunmadığı, Mahkemece icra dosyası getirilerek incelendikten sonra hüküm kurulması gerektiği belirtilerek kararın üçüncü kez bozulmasına karar verilmiştir.
F. Mahkemece Üçüncü Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda inceleme yapılarak Antalya 9. İcra Müdürlüğünün 2014/5443 Esas sayılı takip dosyasında herhangi bir ödemenin bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanmadığını, aylık ücretin hatalı tespit edildiğini, yıllık izin hususunun aydınlatılmadığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; prim alacağının hesabına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.