"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Muğla İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki genel kurul iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 14.08.2022 tarihinde yapılmış olan ... Sendikası ... 2 No.lu Şubesinin 1. Olağan Genel Kurul organ seçimlerinin usulüne uygun yapılmadığını, müvekkilinin seçim pusulası pembe renk olmasına rağmen kasti ve bilinçli olarak müvekkilinin tanıtım konuşması yapması için davet edildiği esnada müvekkilinin seçim pusulasının renginin kırmızı olduğu şeklinde davet edilerek kasti bir şekilde müvekkilinin seçmenlerine yönelik sabote ve kafa karışıklığına sebep olunduğunu, yapılmış olan seçimin birleşik oy pusulaları ile yapılmadığını, her bir adayın farklı renkte oy pusulası bulunmasına rağmen bu oy pusulalarının seçim kurulu başkanı tarafından seçmenlerin eline verildiğini ancak her bir oy pusulasının gizli kabinde bulunması gerektiğini, olması gereken usulün oy pusulalarının gizli oyların yapıldığı kabinde bulunması ve kişinin oy kullanmak için kabine girdikten sonra istediği renkteki oy pusulasını kendisine başkan tarafından verilmiş olan zarfa koyması şeklinde olduğunu, seçmenlerin eline 4 adet oy pusulasının verilmesi sonucunda 3 oy pusulası ile dışarı çıkan kişilerin kime oy verdiğinin açık ve net olarak anlaşıldığını, oyların kullanıldığı kısmın arkasının boş yani hiçbir perde veya kapalı bir kabin şeklinde olmadığını, gizli oy ilkesinin ihlal edildiğini, eli kırık olan bir seçmene sandığa kadar giderken yanında gidildiğini ve bu seçmene K.F. tarafından kabine kadar eşlik edilerek psikolojik baskı yapıldığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle 14.08.2022 tarihli Genel Kurul ve seçimin usule aykırı olarak yapıldığının tespiti ile bu seçimlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; oy pusulasının renkleri incelendiğinde kırmızıya yakın tek rengin davacıya ait oy pusulası olduğunu, kabul etmemekle birlikte Genel Kurulda davacının oy pusulasının kırmızı olarak söylenmesinin seçmenin iradesini sakatlayan bir durum oluşturmayacağını, zaten oy pusulalarında adayların ve yönetim kurulu adaylarının isimleri ve soy isimlerinin bulunduğunu, oy pusulalarının gizli bölmede bulunması gerektiği yönünde bir düzenlemenin bulunmadığını, oy kullanmanın ve seçimin Kanun, Tüzük ve Yönetmelik'e uygun bir şekilde yapıldığını, kabinin yasal mevzauata uygun bir şekilde düzenlendiğini, seçmenin hür iradesini etkileyen bir durumun oluşmadığını, görevli olmayan kişi tarafından kabine kadar götürülerek psikolojik baskı yapıldığı iddiasının gerçek dışı olduğunu, seçimlerin yasaya, anatüzüğe ve yönetmeliğe uygun bir şekilde gizli oy, açık sayım/döküm esaslarına riayet edilerek gerçekleştiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; seçim anında oy kullanmayı veya tarafsızlığı engelleyecek seçim iradesini etkileyecek bir durum olduğu yönünde tespit, şikâyet veya itirazın bulunmadığı, bu yönde de somut bir belirlemenin yapılmadığı, 298 sayılı Kanun'un 68 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirlenen oy vermenin gizliliğini engelleyecek 74 ve 75 inci maddelerde aranan, sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesine aykırılık teşkil eden bir durum tespiti yapılamadığı, Kanun ve Tüzük hükümlerine aykırı olarak genel kurul ve seçim yapılmadığı ve seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük ya da kanuna aykırı uygulama bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, dava dilekçesinde belirttiği sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının seçim sırasında iddia ettiği hususlar ile ilgili olarak itirazını ileri sürmediği, bu durumun tutanağa bağlanmadığı, herhangi bir aykırılığın da tespit edilemediği, davacı tarafından seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırılığın ispat edilemediği, bu itibarla kararda bir yanlışlık bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava ve istinaf dilekçelerinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı Sendika Şube Genel Kurulunun iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) "Genel kurulun toplantı zamanı" kenar başlıklı 12 nci maddesinin ilgili kısımları şöyledir:
“(1) Kuruluşların ilk genel kurulu tüzel kişiliğin kazanılmasından, şubelerin ilk genel kurulu ise kuruluş tarihinden itibaren altı ay içinde yapılır.
(2) Olağan genel kurul en geç dört yılda bir toplanır.
(3) İki genel kurul toplantısı arasındaki döneme ait faaliyet ve hesap raporu, yeminli mali müşavir raporu, denetleme kurulu raporu ve gelecek döneme ait bütçe teklifi toplantı tarihinden on beş gün önce genel kurula katılacaklara gönderilir.”
2. 6356 sayılı Kanun’un "Genel kurulda yapılacak seçimlerde uyulacak esaslar" kenar başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"(1) Genel kurulda yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kuruluna üye seçimi ile delege seçimi, yargı gözetimi altında serbest, eşit, gizli oy, açık sayım ve döküm esasına ve tüzük hükümlerine göre yapılır.
3. 6356 sayılı Kanun’un "Seçimlere itiraz" kenar başlıklı 15 inci maddesi şöyledir:
“(1) Genel kurulda yapılan organ ve delege seçimlerinin devamı sırasında yapılan işlemlere ilişkin olarak seçim sonuç tutanaklarının düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde yapılacak itirazlar hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara bağlanmasından hemen sonra hâkim, 14 üncü madde hükümlerine göre kesin sonuçları ilan eder ve ilgili kuruluş veya şubesine bildirir.
(2) Bakanlık veya kuruluş ya da şubesinin üye ve delegeleri; kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak genel kurul ve seçim yapılması veya seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük ya da kanuna aykırı uygulama iddiasıyla, bu işlemlerin veya genel kurulun iptali için genel kurul tarihinden itibaren bir ay içerisinde dava açabilir. Dava basit yargılama usulüne göre iki ay içerisinde sonuçlandırılır. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/30 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/30 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtayca on beş gün içinde kesin olarak karar verilir.
(3) Genel kurulun veya genel kurulda yapılan organ seçiminin iptaline karar verildiği takdirde mahkeme; genel kurulu kanun ve tüzük hükümlerine göre en kısa zamanda toplamak, seçimleri yapmak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar kuruluşu yönetmekle görevli olmak üzere, 4721 sayılı Kanun hükümleri gereğince bir veya üç kayyım tayin eder ve görev sürelerini belirler.”
4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Davalı Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikasının (... Sendikası) isminin; İlk Derece Mahkemesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararında "..." olarak belirtilmesi, mahallinde düzeltilebilir maddi yazım hatası niteliğinde kabul edilmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.