"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
DAVA TARİHİ : 08.09.2021
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 66. İş Mahkemesi
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı olarak sürekli işçi kadrosunda istihdam edildiğini, kadroya geçişinin 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) ile sağlandığını, hâlen davalı Bakanlığın kadrolu işçisi olarak çalışmaya devam ettiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken bireysel iş sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını iddia ederek ödenmeyen fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, 696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçiş sonrası işçi ücretlerinin Yüksek Hakem Kurulu tarafından düzenlenen toplu iş sözleşmesi dikkate alınarak belirlendiğini, davacının ücretinin düşürülmesi gibi bir uygulama söz konusu olmadığından dava konusu alacaklara hak kazanamayacağını, yanı sıra talep edilen faiz oranı ile faiz başlangıç tarihlerinin de hatalı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemenin 14.04.2022 tarihli kararının, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 13.09.2022 tarihli kararı ile "arabuluculuk son tutanağında yer almaması nedeniyle taraflar arasında görüşülüp müzakere edilmediğinden dava şartı arabuluculuk aşamasının yerine gelmediği anlaşılan ilave tediye alacağının reddi yerine kabulünün hatalı olduğu, davacının geçiş öncesi imzalanan bireysel iş sözleşmesinin, sürekli işçi kadrosuna geçmeden önce tabi olduğu son hizmet alım sözleşmesi ile idari ve teknik şartnamelerin dosya içerisinde yer almadığından getirtilmesi gerektiği, davacının ücretinin 30.10.2020 tarihine dek Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre, 01.01.2021 tarihi ve sonrası için ise davacının kadroya geçişi sırasında imzalanan bireysel iş sözleşmesinin 7. maddesine göre sadece asgari ücretin yüzdelik oranda fazlası dikkate alınarak belirlenmesi ve fark alacakların da buna göre hesaplanması gerektiği" gerekçeleriyle kaldırılıp dosyanın geri gönderilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesince eksik belgeler getirtilerek yapılan yargılamada; arabuluculuk son tutanağı incelendiğinde taraflar arasında ilave tediye alacağına dair görüşme yapılmadığından 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu gereği dava şartı arabuluculuk gereğinin yerine getirilmediğinin anlaşıldığı gerekçesiyle ilave tediye alacağı usulden reddedilerek bilirkişiden alınan raporda Bölge Adliye Mahkemesi kararında gösterilen hesaplama unsurlarına uygun şekilde yeniden hesaplama yapıldığı, faiz başlangıç tarihleri yönünden ilk karara karşı davacının istinaf başvurusu olmadığından bu hususun davalı yan lehine usulü kazanılmış hak teşkil ettiği gerekçeleriyle ek rapordaki belirlemelere göre davacının fark ücret ve fark ikramiye alacaklarına ilişkin talepleri yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her ne kadar İlk Derece Mahkemesince arabuluculuk son tutanağında yer almaması sebebiyle ilave tediye alacağının dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş ise de aynı konuya ilişkin olarak Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 14.12.2022 tarihli ve 2022/16310 Esas, 2022/16734 Karar sayılı ile "...Taraflar arasındaki uyuşmazlık bireysel iş sözleşmesinde yer alan asgari ücretle bağlantılı ücretten doğan fark alacaklara ilişkin olup ilave tediye alacağına ilişkin uyuşmazlık da bu farktan kaynaklanan alacakla ilgilidir. Dolayısıyla arabulucu önünde yapılan müzakerenin ilave tediyeyi kapsamadığı söylenemez. Kaldı ki, davacı tarafça “Arabuluculuk Başvuru Formu” ile dava konusu alacaklardan ilave tediye alacağına da yer verildiği açıktır. Bu doğrultuda ilave tediye alacağı yönünden, arabuluculuğa başvuru şartının gerçekleştiği kabul edilerek esasa dair inceleme yapılması gerekirken davanın bu talep yönünden dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi hatalıdır." şeklindeki güncel içtihat uyarınca davacının ilave tediye alacağının hüküm altına alınması gerektiği, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre seri davalarda ilk on dosya için tam vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği, davalının harçtan muaf olduğu belirtilmesine karşın aleyhine harca hükmedildiği gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Davacının ücretinin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre belirlendiğini, Bakanlığın genel uygulamasının hukuka uygun olduğunu, davacının bir yandan bireysel iş sözleşmesindeki günlük brüt ücretin esas alınmasını bir yandan da toplu iş sözleşmesi ile öngörülen ücret kriterlerinin uygulanmasını istemesinin mümkün olmadığını, bu durumda işçilere hem asgari ücrete yapılan zammın hem de toplu iş sözleşmesinden kaynaklı zammın yapılması gibi (çifte zam) bir durum oluşacağını ve ücretlerin fahiş bir hâl alacağını,
2. İddia edilenin aksine davacının ücretinin 2019 yılı asgari ücret seviyesine çekilerek bu ücrete %4 oranında ücret zammı uygulanmadığını, ücret bordrolarından anlaşılacağı üzere davacının 2018 yılı ücreti korunarak bunun üzerine %4 oranında zam yapıldığını, dolayısıyla ücretin düşürülmediğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçiye kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesi gereken ücretin tespiti ile fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Bakanlık vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.