"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/233 E., 2024/437 K.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Millî Savunma Bakanlığına bağlı işyerinde çalıştığını, işe girmeden önce değişik şirketler nezdinde çalışmasının bulunduğunu, kendisinin bu çalışmalarının dikkate alınarak yürürlükteki toplu iş sözleşmesinin 38. maddesi gereğince 13. ücret derecesinden işe başlatılması gerekirken, bu durum dikkate alınmadan daha düşük ücret derecesinden işe başlatıldığını, bu nedenle tüm özlük haklarının hatalı ve eksik ödendiğini ileri sürerek işe başlangıç ücret derecesinin tespiti ile fark ücret, ikramiye ve ilave tediye ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, toplu iş sözleşmesinin 37. maddesi gereği endüstri meslek lisesi, teknik lise, lise ve dengi okul mezunu olan işçinin 9. dereceden işe başlatılacağının düzenlendiğini, toplu iş sözleşmesinin 38. maddesi gereği teknik lise ve dengi okul mezunlarının mesleğinde en az 3 yıl, endüstri meslek lisesi mezunlarının ise 4 yıl çalışması durumunda 13. dereceden işe başlatılacağının düzenlendiğini, davacının 9. dereceden işe başlatıldığını, 21.02.2011 tarihinde Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası ile ek protokol imzalandığını, 01.03.2011 tarihinden önce işe alınan ve kademesi hatalı belirlenmiş olan işçilerin kademelerinin düzeltildiğini, davacının ödenmeyen alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.11.2023 tarihli kararı ile; davacının meslek lisesi mezunu olduğu ve davalı işyerinde işe başlamadan önce kendi işinde çalıştığı, buna göre toplu iş sözleşmesinin 38 . maddesi gereği davacının 13. ücret derecesinden işe başlatılması gerekirken hatalı olarak 9. derece ücretten işe başlatıldığı, davacının alacaklarının eksik ödendiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 07.11.2023 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 29.02.2024 tarihli kararı ile; dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre, davacının endüstri meslek lisesi mezunu olduğu, davalıya ait işyerinde işe başlamadan önce çalışmasının bulunduğu, bu nedenle toplu iş sözleşmesinin 38. maddesine göre davacının kadro derecesinin belirlenmesinin ve buna bağlı fark alacaklarının hesaplanarak hüküm altına alınmasının isabetli olduğu, hükümde zamanaşımı def'inin dikkate alındığı, hükmedilen faiz türü ve faiz başlangıç tarihlerinin doğru olduğu gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 29.02.2024 tarihli kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece, davalının diğer temyiz itirazlarının reddi ile davacının toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde belirtildiği şekilde üç veya dört yılını mesleğinde geçirip geçirmediği hususunun tereddüde yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmadığı, endüstri mühendisi bilirkişiden denetime elverişli rapor alınarak; meslek rehberi çizelgeleri ve işe alımdaki iş gücü istem formlarındaki nitelikler ile önceki belgelenen hizmetindeki (Sosyal Güvenlik Kurumu kaydı ile uyumlu) mesleğinin davacının işe alındığı iş ve meslek kolunda olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak Türkiye İş Kurumu Türk Meslekler Sözlüğü'nde davacının davalı işyerinde yaptığı meslekler ile daha önce çalıştığı isyerinde yaptığı mesleğin birbirinden farklı şekillerde tanımlanmış oldukları, ortak noktalarının bulunmadığı, dolayısıyla toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde belirtilen mesleğinde en az 4 yıl çalışmış olmak şartının karşılanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Davacının davalı Kurumdan önce ... AŞ'de elektrik işleri üzerine çalışmış olmasına rağmen ... AŞ'nin şirket politikası gereği sadece operatör yazarak çalışma belgesi düzenlediğini, ... AŞ işyerine ait iş kolunun "2751-Elektrikli ev aletlerinin imalatı" olduğunu,
2. Davacıyla aynı işleri yapmış başka bir çalışanın davasının kabul edildiğini,
3. Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarının dosyaya kazandırılması gerektiğini, bu taleplerinin Mahkemece karşılanmadığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının işe girerken belirlenen ücret derecesinin tespiti ile buna bağlı olarak fark alacaklarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacı işçinin, davalı işyerinde işe girmeden önce farklı işverenler nezdinde çalışmasının bulunduğu ve işe başlama tarihinde davalı işyerinde uygulanmakta olan 01.03.2009-28.02.2011 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin 38. maddesinde 13. ücret derecesinden işe alınacak işçilerin tanımlandığı, maddenin (a) bendinin "mesleğinde en az 3 yıl çalışmış Teknik Lise ve dengi okul mezunları ile en az dört yıl çalışmış ve bu hususta belge almış Endüstri Meslek Lisesi ve dengi Teknik Okul mezunları," şeklinde olduğu anlaşılmaktadır.
Dairemizce davacının toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde belirtildiği şekilde üç veya dört yılını mesleğinde geçirip geçirmediği hususunun açıklığa kavuşturulması gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiş; bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesince, davacının mesleğinde fiilen dört yıl çalışmış olma şartını sağlamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Ne var ki dosyada yer alan çalışma belgelerine göre davacının, davalı Kurum bünyesinde çalışmaya başlamadan önce de fiilen en az dört yıl davalı Kurum işyerinde yaptığı işle uyumlu bir işte çalıştığı görülmektedir. Buna göre davacının 13. ücret derecesinden işe başlatılması gerektiği kabul edilerek dava konusu alacaklar hakkında bir karar verilmesi gerekirken, davanın reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
08.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.