"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/800 E., 2023/988 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Afşin İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/124 E., 2022/167 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Kuruma bağlı Afşin Termik Santrali İşletme Müdürlüğünde çalışmaya devam ederken Çan Termik Santraline naklen tayin edildiğini, 25.11.2019 tarihli ve 60321630-903.02.01 Esas, 195475 sayılı naklen atama işleminin iptali istemi ile idare mahkemesinde açtıkları davada görevsizlik kararı verilmesi üzerine işbu davayı açmak durumunda kaldıklarını iddia ederek tayin işleminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Kurum tarafından gerçekleştirilen naklen tayin işleminin idari bir işlem olması dolayısıyla dava konusunun idare mahkemelerinin görev ve yetkisine girdiğini, müvekkili Kuruma bağlı Afşin-Elbistan bölgesinde personel fazlası meydana geldiğinden personelin tercih dilekçeleri de dikkate alınarak naklen tayinlerinin yapıldığını, kalan yaklaşık 700 daimi işçi personelin genel olarak bölge insanı olması ve hemen hemen hepsinin bölgede kalma yönünde dilekçe vermesi nedeniyle, ihtiyaç bulunan işletmelere gönüllü gidecek yeterli sayıda personel bulunamadığını, ihtiyaç fazlası personelin ünvan ve meslekleri ile Kurum ihtiyaçları da göz önünde bulundurularak nakillerinin resen gerçekleştirildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davaya konu iptali istenilen işlemin yapıldığı tarih itibarıyla davacının, davalıya ait işyerinde çalıştığı, davacının esaslı değişiklik niteliğindeki nakil işlemini kabul ettiğine dair herhangi bir yazılı oluru veya muvafakatinin dosyaya sunulmadığı, aksine davacının değişikliği kabul etmediğini yazılı olarak beyan ettiği gerekçeleriyle davanın kabulü ile davaya konu Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü İnsan Kaynakları Daire Başkanlığının nakil işleminin hukuka aykırı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; yapılan işlemin yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesine ve iş mevzuatına uygun olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yapılan değişikliğin esaslı değişiklik niteliğinde olduğu, 6 iş günü içinde kabul edilmeyen bu değişikliğin işçiyi bağlamayacağı, davacının nakil işlemine konu seçilmesine esas kriterlerin davalı işverence ispatlanamadığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrarlamak suretiyle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, naklen tayin işleminin hukuka aykırı olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. İşverenin işin organizasyonunu sağlamak amacıyla vereceği talimatlarla, kanun, toplu iş sözleşmesi ve iş sözleşmesine aykırı olmamak üzere, işin görülmesini ve işçilerin davranışlarını düzenleyebilme hakkına, yönetim ... denir (Sarper Süzek, İş Hukuku, İstanbul, Yirmi birinci Baskı, 2021, s.85).
2. İş hukukunda işvereni düzenleyici işlemlerde bulunmaya zorlayıcı ve yönetim hakkını kısıtlayıcı nitelikte karar verilmesi olanağı yoktur. Ancak yapılan işlemin hukuka aykırılığının tespitine karar verilebilecektir ve kişinin meşru bir hakkına ulaşmak için mahkemeden hakkında yapılan işlemin hukuka aykırı olduğunun tespitini talep etmekte hukuki yararının olduğu kabul edilmelidir (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 29.09.2021 tarihli ve 2021/7786 Esas, 2021/13256 Karar sayılı karar).
3. Bu itibarla, davacının nakline ilişkin işlemin davalının yönetim ... kapsamında bir işlem olduğu kabul edilmelidir. Ancak işveren yönetim hakkını; kanun hükümleri, toplu iş sözleşmesi ve iş sözleşmesi hükümlerine aykırı kullanamaz.
4. Somut uyuşmazlıkta işveren; yürürlükte bulunan işletme toplu iş sözleşmesinde mevcut nakil yetkisini kullanarak, alınan işletmesel karar kapsamında, davacı işçiyi Kurum bünyesindeki başka bir işletmeye nakletmiş olup işverenin yönetim hakkını toplu iş sözleşmesi hükmüne uygun kullandığı anlaşılmakla; işlemin hukuka aykırı olduğunun tespitine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.