"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1911 E., 2024/3032 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/332 E., 2023/4 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 18.04.2014 tarihinde mühendis olarak işe başladığını, iş sözleşmesinin haksız olarak davalı Kurum tarafından 11.01.2021 tarihinde feshedildiğini, davacı ile davalı Kurum arasında çalışma devam ederken 11.08.2018 tarihinde belirli süreli iş sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmede haklarının kısıtlandığını net ücretin bölünerek ve ayrıştırılarak farklı kalemlere dağıtıldığını, baskı ile imzalatılan son sözleşmenin geçerli olmadığını, belirli süreli iş sözleşmesi yapılması için objektif koşulların bulunmadığını, sözleşmede belirlenen ücretin gerçek çıplak ücret olduğunu, davacının davalı Kurumun kapsam dışı personeli olarak kabul edilmesi gerektiğini, davalı Kurumun davacı ile yaptığı ihtiyari arabuluculuk anlaşmasında kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesinin taraflar arasında belirsiz süreli iş sözleşmesi kurulduğunu gösterdiğini ileri sürerek bakiye kıdem ve ihbar tazminatı, bakiye yıllık izin ücreti, ilave tediye, akdi ikramiye, makam ve sorumluluk tazminatı, saha tazminatı, meslek tazminatı, sosyal yardım, kıdem teşvik primi, fark ücret, bakiye iaşe bedeli, rızai alım oranında ... prim ile bütçe denkleştirmesinden ... prim alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesi kapsamında belirli süreli iş sözleşmeleri ile istihdam edildiğini, kuruluşun kendi personeli ile aynı haklara sahip olmadığını, proje kapsamında Kurumun görevlerini yapmak üzere belirli süreli iş sözleşmeleri ile Bakanlar Kurulu Kararı ile ilgili Yönetmelik hükümleri ile Bakanlık tarafından belirlendiğini, davacının kapsam içi veya kapsam dışı personel olmadığını, davacı ile yapılan sözleşmelerin 6.2 maddesinde bunun açıkça belirtildiğini, davacının ... (BOTAŞ) personelinin hak ve alacaklarını talep etmeyeceğini kabul ettiğini, davalı Kurumda kapsam dışı personel alımının nasıl yapılacağının ayrıca düzenlediğini, davacının bu prosedüre göre istihdam edilmediğini, kapsam dışı personelin ücretlerinin Yüksek Planlama Kurulu Kararları çerçevesinde belirlenen tavanı geçmemek üzere mevzuat esaslarına göre Yönetim Kurulunca belirlendiğini, buna göre 2014 yılında 9.124,00 TL 2016 yılında 10.524,00 TL'yi aşmamak üzere ücretin belirlenmesi gerektiğini ancak davacının bu miktarın çok üzerinde ücret aldığını, davacının istihdam edildiği TANAP Sistemi Arazi Edinimi ve Kamulaştırma Hizmetlerinin süresinin 60 ay olarak belirlendiğini, bu süre için davacı ile belirli süreli sözleşmeler yapıldığını, bu durum da sözleşmede belirtilerek davacının bilgisi dâhilinde olduğunu, talep edilen alacak kalemlerinin zaten davacıya ödendiğini, maddi bir kaybı olmadığını, yapılan ödemelerin kapsam dışı personel olarak değil sözleşmede belirlendiği için ödendiğini, davacının sicil dosyasının tetkikinde alacağı olmadığının açık olduğunu, davacının kapsam dışı personel olmaması nedeni ile ücret zammından yararlanamayacağını, davacının kapsam dışı personel gibi ücrete hak kazanması hâlinde de brüt aylık ücretinin tavan ücretini geçemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının, BOTAŞ bünyesinde geçici olarak kurulan TANAP Direktörlüğü bünyesinde çalıştığı, BOTAŞ'ın Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği'nin 5. maddesinde işe alınacak personelin seçiminde kamu kurum ve kuruluşlarının daimi kadrolarına ilk defa işçi olarak alınacaklar hakkında uygulanacak sınav yönetmeliği hükümlerinin uygulanacağının düzenlendiği, Yönetmelik'te işe alınacak personelin KPSS'den geçerli not alması ve Türkiye İş Kurumunun aracı kılınacağı gibi düzenlemelerin olduğu, davacının bu prosedür yerine getirilmeksizin sınavsız olarak bireysel iş sözleşmesi ile çalıştırılmaya başlandığı belirlenmekle, davacının açıklanan prosedürler tamamlanmadan göreve başlaması karşısında mevzuat ile şart koşulan kriterleri tamamlayarak işe başlatılan kapsam dışı personel ile eşit haklara sahip olarak kabul edilemeyeceği, bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olmadığı, işverenin eşit davranma borcunun eşit durumda bulunan personele karşı söz konusu olduğu, somut olayda ise davacı ile kapsam dışı personel arasında statü farkı bulunduğu, aynı statüde yer almadıkları, açıklanan sebeplerle davacının BOTAŞ Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği'nde, kapsam dışı personel için düzenlenen ücretin eki olan hakları talep edemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin uyuşmazlığa uygulanacak hukuk kurallarının tespiti ile vakıa değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
1. 2018 yılında yapılan sözleşme ile davacının net olarak ödenen ücretinin bölünerek düşürüldüğünü,
2. Davacıya Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği'nin uygulanması gerektiğini,
3. Davacının ilave tediye ücretine hak kazandığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacının BOTAŞ Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği'ne tâbi olup olmadığı, ücretinin düşürülüp düşürülmediği ve ilave tediye alacağına ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dairemizin 10.06.2024 tarihli ve 2024/5707 Esas, 2024/9489 Karar ile 03.07.2024 tarihli ve 2024/1610 Esas, 2024/10460 Karar sayılı ilâmlarında; BOTAŞ bünyesinde kurulan TANAP Kamulaştırma Direktörlüğünde projeye bağlı olarak çalışan işçilerin BOTAŞ personeli olmakla birlikte kapsam içi veya kapsam dışı işçi olarak nitelenemeyeceği açıkça ifade edilmiştir.
Bununla birlikte BOTAŞ, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun (6772 sayılı Kanun)
kapsamında bir kamu kuruluşu olup BOTAŞ bünyesinde kurulan TANAP Kamulaştırma Direktörlüğünde istihdam edilen işçilerin de 6772 sayılı Kanun'da öngörülen ilave tediyeye hak kazandığının kabulü gerekir (9HD,2024/5707 E., 2024/9489 K.;2024/1610 E., 2024/10460 K.).
Somut uyuşmazlıkta, 2018 yılının Haziran ayında davacıya ilave tediye ödemeleri yapılmaya başlanmış ise de davacı, bu tarihten önceki dönemde de ilave tediye alacağına hak kazanmıştır. Mahkemece davacının 2018 yılının Haziran ayından önceki döneme ilişkin ilave tediye alacakları bakımından yeniden değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmişltir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.