"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2757 E., 2024/2665 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 22. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/278 E., 2023/390 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde bakım personeli olarak asgari ücretin % fazlası ücretle çalışırken 02.04.2018 tarihinden itibaren asgari ücretin % fazlası ücretle daimi kadroya geçirildiğini, her yıl asgari ücretin belli bir oranda fazlası belirlendikten sonra toplu iş sözleşmesinde yazılı zam oranlarının uygulanması gerektiğini, dava konusu edilen dönemde davalı işverence bu hususlara uygun hareket edilmeyip ücretin eksik ödendiğini, ücretin düşürülmesine ilişkin muvafakat alınmadığını, davacının, işyerinde 24 saat usulü ile aralıksız olarak 1 hafta, sonra 15 gün aralıksız, daha sonra ise 10'ar günlük nöbetler suretiyle çalıştığını, 20.00-06.00 arası yapılan çalışmalar için gece zammı ödeneceğinin toplu iş sözleşmesinde düzenlendiğini, davacının 15 ve 10'ar günlük nöbet dönemlerine denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ile gece zammı alacaklarının 02.04.2018 tarihinden, diğer alacakların ise 01.01.2019 tarihinden itibaren hesaplanmasını talep ettiklerini ileri sürerek fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil, gece zammı ücreti ile ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra da ilgili düzenlemeler uyarınca eksiksiz ödendiğini, davacının ücret farkı ile buna bağlı ilave tediye ve ikramiye alacakları ile fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile gece çalışması ücreti alacaklarının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadroya geçiş aşamasında taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinde ücret ve ödeme şekline ilişkin düzenlemede davacının ücreti asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde tespit edilmediğinden davacının ücret farkı, ikramiye ve ilave tediye fark alacağı taleplerinin reddi gerektiği; davalı tarafça puantaj kayıtları ve ücret bordrolarının dosyaya sunulduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının karşılığı ödenmeyen dava konusu alacaklarının tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kadroya alınması ile birlikte işverenle imzalanan iş sözleşmesinde asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödeneceği öngörülmediğinden fark ücret, ilave tediye, ikramiye taleplerinin reddinin yerinde olduğu, davacının kabule konu ücret alacakları, puantaj kaydı, bordro ve sair işyeri kayıtlarına göre doğru olarak tespit edildiğinden davacının istinaf isteminin isabetsiz olduğu, dosyada kabule konu miktar dikkate alındığında davalının istinaf talebinin miktardan reddi gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun miktardan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Davacının dayanışma aidatı ile toplu iş sözleşmesi hükümlerinden faydalanıp faydalanmadığı noktasında gerekli incelemenin yapılmadığını,
2. Davalının eksik bilgi ve belge sunması nedeniyle hesaplamaların eksik yapıldığını,
3. Davacının ücret alacaklarının ödenmediğini veya eksik ödendiğini,
4. Ödemelerin sadece ödemenin yapıldığı o ayın alacağından mahsubu gerektiğini,
5. Gece 7.5 saati aşan çalışmaların fazla çalışma hesabına dahil edilmesi gerektiğini, hesap dönemlerinin eksik olduğunu,
6. Ücret farkı, ilave tediye ve ikramiye alacaklarının reddinin hatalı olduğunu, ücrette tek taraflı indirim yapıldığını ve hâlen eksik ücret ödendiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Taraflar arasında, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklarının bulunup bulunmadığı, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil, hafta tatili ile gece zammı ücreti alacaklarının ispatı ve hesaplanması hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta; davacı Ankara Çubuk Abidin ... Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğünde bakım personeli olarak çalışmaktadır. Davacının dava konusu dönemde hesaplanan hafta tatili ücretlerinin eksik hesaplandığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar kök bilirkişi raporunun değerlendirme kısmında, toplu iş sözleşmesi hükümleri ile hafta tatili günlerinde çalıştırılan işçilere o gün için toplam 3 günlük ücret (çalışmadan hak ettikleri bir günlük ücreti dahil) ödeneceği belirtilerek buna ilişkin zamlı yevmiyelerin dikkate alındığı belirtilmiş ise de, hükme esas alınan ek bilirkişi raporunda yanılgılı değerlendirme ile, ilgili alacağın tek yevmiye üzerinden hesaplandığı görülmüştür. Nitekim 15.01.2021 imza tarihli ve 01.11.2019-31.10.2021 yürürlük süreli davacının yararlandığı Öz Sağlık-İş Sendikası ile davalı arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinde hafta tatil günlerinde çalışan işçiye toplam üç yevmiye ödeneceği kararlaştırılmış olup bir yevmiyenin maktu ücret içerisinde ödendiği anlaşıldığından çalışılan her bir hafta tatili günü için ilave iki yevmiye ücret üzerinden hesaplama yapılması gerekirken tek yevmiye üzerinden hesaplama yapılması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3. Öte yandan 15.01.2021 imza tarihli ve 01.11.2019-31.10.2021 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin 19. maddesinde, hafta tatili günlerinde çalıştırılan işçilere o gün için imza tarihinden (15.01.2021) itibaren uygulanmak üzere toplam 3 (üç) günlük ücret ödeneceği kararlaştırılmıştır. Somut olayda karşılığı eksik ödenen veya hiç ödenmeyen hafta tatili ücretinin hesap dönemi değerlendirildiğinde, 01.12.2020 ile 15.01.2021 tarihleri arasındaki dönem bakımından hafta tatili ücreti hakkında 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre sonuca gidilmesi gerektiği, 15.01.2021 tarihinden itibaren ise 15.01.2021 imza tarihli ve 01.11.2019-31.10.2021 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesinin 19. maddesi hükümleri doğrultusunda ilâmın (2) numaralı paragrafında açıklandığı şekilde hesaplama yapılması gerektiği gözden kaçırılmamalıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.