"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2191 E., 2023/2799 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 10. İş Mahkemesi
SAYISI : 2018/377 E., 2020/170 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin yurt dışındaki şantiyelerinde 15.10.2015-26.10.2017 tarihleri arasında alt yapı işleri şefi olarak çalıştığını, iş bitimi nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Cezayir'de tramvay projesinde, aylık 4.000,00 Euro ücretle çalıştığını, iş bitimi nedeniyle hakları ödenmek suretiyle iş sözleşmesinin feshedildiğini, ibraname düzenlendiğini, davacının ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücretleri için toplam 300,00 Euro talep etmesinin usule aykırı olduğunu, arşiv kayıtları sel nedeniyle zayi olduğundan bir kısım belgelerin sunulamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 15.10.2015-26.10.2017 tarihleri arasında davalı işverenin yurt dışında Cezair şantiyesinde alt yapı işleri şefi sıfatıyla çalıştığı, ibranamenin fesihten itibaren bir aylık süre geçmeden 26.10.2017 tarihinde düzenlendiğinden geçerli olmadığı, davacıya 4.288,43 Euro kıdem tazminatı ödendiği, bakiye kıdem tazminatı hakkının bulunmadığı, davacının haftada 18,25 saat fazla çalışma yaptığını ve ulusal bayram ve genel tatil günleri ile ayda iki hafta tatili gününde çalıştığını tanık beyanları ile ispatladığı, hesap bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve hafta tatili alacaklarından %30 oranında indirim yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı vekili; dava dilekçesinin usule aykırı olduğunu, davacının tüm alacakları ödenerek iş ilişkisinin sona erdirildiğini, davacının ücretinin yüksek belirlendiğini ve her nevi çalışmayı kapsadığını, aylık ücret miktarına bakıldığında davacının aylık ücretinin fazla çalışma ücretlerini de kapsadığını, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti taleplerinin reddi gerektiğini, bu taleplerin işverene karşı davası bulunan tanık beyanları esas alınarak belirlendiğini, davalı tanık beyanlarının hiç esas alınmadığını, çalışma saati iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacının tüm alacakları eksiksiz ödendiğinden müvekkili Şirketten herhangi bir alacağı kalmadığını ve hatta işten ayrılırken müvekkili bu yönde ibra ettiğini, davacıya çalışması sırasında yapılan ek menfaat ödemelerinin ve fesih sırasında fazlasıyla ödenen kıdem tazminatından artan kısmın alacaklardan mahsup edilmesini ve davanın reddi gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davacı vekili; kıdem tazminatı talebinin reddinin hatalı olduğunu, giydirilmiş brüt ücretin hatalı belirlendiğini, davacının fazla çalışma ücretinin eksik hesaplandığını, bilirkişi raporunun hatalı tespitler içerdiğini, alacaklardan indirim yapılmasının isabetsiz olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasında yapılan sözleşmede fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dâhil olduğuna yönelik hüküm bulunmadığı, dava dilekçesinde usule aykırı bir yön bulunmadığı, davacının aylık ücretinin delil durumuna uygun olarak tespit edildiği, davalı kıdem tazminatının fazla ödendiğini, fazla ödemenin mahsup edilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürmüş ise de; cevap dilekçesinde takas mahsup talebi bulunmadığı, bu nedenle fazla ödenen kısmın diğer alacak kalemlerinden mahsup edilmemesinde yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davacının kıdem tazminatı hesabına esas çıplak brüt ücretinin fesih tarihindeki kıdem tazminatı tavanını aştığı dikkate alındığında giydirilmiş ücrete yapılan itirazın sonuca etkisinin bulunmadığı, alacakların tanık beyanları ve dosyadaki delil durumuna uygun bir şekilde hesaplandığı, alacaklardan indirim yapılmasında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının aylık ücreti miktarı ile fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispat ve hesaplanmasına ve ödemeyen kıdem tazminatı alacağı bulunup bulunmadığına ve takas mahsup koşullarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri ile aynı kanunun 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle temyiz nedenlerine göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta davacı, dava dilekçesinde hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti olarak toplam 300,00 Euro talep etmiş; bilirkişi raporu doğrultusunda alacak miktarlarını artırdığı ıslah dilekçesinde ise dava dilekçesinde talep ettiği hafta tatili ücretini 100,00 Euro, ulusal bayram ve genel tatil ücretini 200,00 Euro olarak belirtmiştir. Bu husus gözetilmeden İlk Derece Mahkemesi hüküm fıkrasında, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının dava dilekçesinde talep edilen kısmının ayrı ayrı 300,00 Euro olarak belirtilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı tarafın tüm, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin;
Ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağına ilişkin (d) alt bendinde yer alan "300 Euro" ibaresinin çıkartılarak yerine "200 Euro" ibaresinin yazılması,
Hafta tatili alacağına ilişkin (e) alt bendinde yer alan "300 Euro" ibaresinin çıkartılarak yerine "100,00 Euro" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalıya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.