"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1277 E., 2023/1905 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/350 E., 2022/50 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 27.03.2017 tarihli ve 2015/819 Esas, 2017/211 Karar ... kararı ile davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 10.01.2018 tarihli ve 2017/1973 Esas, 2018/39 Karar ... kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesinin 21.11.2019 tarihli ve 2018/39 Esas, 2019/809 Karar ... kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 31.05.2021 tarihli ve 2020/835 Esas, 2021/1759 Karar ... kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın ikinci kez İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin ikinci gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Belediyesinin 4734 ... Kamu İhale Kanunu'na göre hizmet alımı adı altında yüklenici firmalar nezdinde 15.10.1994 rarihinde çalışmaya başlayarak Ekim 2000 tarihinde Canik Belediyesi kadrosuna geçtiğini, 6111 ... Bazı Aalacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (6111 ... Kanun) gereği ... 2011'den itibaren de Canik Belediyesi ile ilişiği kesilerek davalı Millî Eğitim Bakanlığı İl Müdürlüğü emrinde çalıştırılmaya başlandığını, davacının davalı ... emrinde geçen çalışmasının alt işveren Şirketlerdeki çalışmalarının dikkate alınmaması nedeni ile eksik olarak bildirildiğini ileri sürerek davacının Canik Belediye Başkanlığındaki kıdem süresine ve kıdem tazminatına esas çalışma süresinin tespiti ile çalışma süresine eklenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının 6111 ... Kanun ile Millî Eğitim Bakanlığına devredildiğini, Belediyede sözleşmeli ve kadrolu çalıştığı dönemlerin Kuruma bildirildiğini, Belediyeden ihale ile ... alan firmalarda yapılan çalışmaların sigorta bildirimlerinin ise Belediye tarafından yapılmasının hukuken mümkün olmadığını, davacının son işyerinin Millî Eğitim Müdürlüğü olduğunu, bu nedenle davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacının tüm çalışmaları Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bildirildiğinden davada hukuki menfaat bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili cevap dilekçesinde; davacının ihale edilen işler kapsamında Şirketler nezdinde çalıştığını, bu nedenle müvekkili Kurum açısından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davacının hizmet tespiti talep ettiği döneme ilişkin ihale süresinin 2000 yılında sona erdiğini, bu nedenle davacının bu yöndeki taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının iddia ettiği gibi 1.200,00 TL ücretle çalışmadığını savunarak davanın esastan reddini istemiştir.
3. Davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili İdare aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacının müvekkili Büyükşehir Belediye Başkanlığının personeli olmadığını, müvekkili İdare ile arasında işçi işveren ilişkisi bulunmadığını, Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın tespiti istenilen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde açılması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
4. Davalı ... Belediyesi vekili cevap dilekçesinde; dosyaya sunulan SGK kayıtlarından anlaşılacağı üzere davacının hiçbir zaman müvekkili Kuruma bağlı olarak çalışmadığını, dosyada SGK kayıtlarına dair herhangi bir ihtilaf da bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
5. Diğer davalılar, cevap dilekçesi sunmamışlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 13.7.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5393 ... Belediye Kanunu'nun yürürlük tarihinden önce Belediyenin teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirmeyen asıl işini alt işverene vermesinin mümkün olmadığı ve davacının alt işveren olarak görünen Şirketler nezdinde geçen tüm hizmetlerinin Belediyenin hizmet alanında ve Belediyenin emri altında devam ettiği, böylelikle de alt işverenlerle yapılan sözleşmelerin muvazaalı olduğu, davacının kıdeme esası hizmet süresinin tespiti talebinde ücretinin belirlenmesi ve yıllık izin süresinin belirlenmesi noktasında hukuki yararının bulunduğu, davacının 15.10.1994-08.10.2000 tarihleri arasında geçen hizmetlerinin davalı ... nezdinde belediye işçisi olarak geçtiğinin tespiti ile bu hizmetlerinin davalı ... Başkanlığınca bildirilen ihtilafsız kıdem süresine eklenmesi gerektiğinin tespitine, yine Canik Belediyesinde geçen ve tespitine karar verilen bu hizmetlerin, davalı Millî Eğitim Bakanlığında geçen ihtilafsız süresine eklenmesi gerektiğinin tespitine, davalılar ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve ... nezdinde herhangi bir çalışmasının bulunmadığından bu davalılar aleyhine açılan dava yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan Millî Eğitim Bakanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili; davacı ile müvekkili arasında davacının kıdem süresine esas hizmet süresinin tespitini talep ettiği dönem bakımından 4857 ... ... Kanunu (4857 ... Kanun) anlamında herhangi bir ... ilişkisi veya ... sözleşmesi bulunmadığını, bu dönemde davalı ... Belediyesinin ihale ile hizmet alımı yaptığını, davacı da ihale ile hizmet alımı yapılan Şirkette çalışmış olduğundan, davacının işvereninin Canik Belediyesi değil ihale alan Şirket olduğunu, davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, Şirketlerle olan sözleşmenin sona ermesi üzerine Belediye kararı ile kabul edilen geçici işçi çalıştırılması konusundaki karar üzerine Belediyede geçici işçi olarak davacının çalışmaya başladığını, bu husus düşünüldüğünde işçinin Şirketler bünyesinde Belediyede çalıştığı dönemde asıl işveren-alt işveren arasındaki muvazaadan bahsedilemeyeceğini, tespiti talep edilen dönemin zamanaşımına uğradığını, davacının müvekkili Kurum ve diğer davalı Kurumun işçisi olarak çalışmaya başlamadan evvel diğer davalı Kurumun ihale mevzuatına göre hizmet alımı yaptığı Şirketler nezdinde çalışmış olduğu süre ile müvekkili Kurum ve diğer davalı Kurumdaki kadrolu çalışmalarının birleştirilmesinin mümkün olmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalılardan Canik Belediyesi nezdinde ve davalı Şirketler bünyesindeki çalışmalarının davalı ... işçisi olarak geçtiğinin kabul ve tespitinde ve belediye nezdinde geçen çalışma süresinin kıdem esas hizmet süresine eklenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı Millî Eğitim Bakanlığının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepleri tekrar ederek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının kıdeme esas çalışma süresinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası.
2. 4857 ... Kanun'un 2 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. İlk Derece Mahkemesince davacının Belediye bünyesinde çalıştığı döneme ilişkin olarak davalı ... ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olduğu, bu nedenle davacının alt işveren şirketlerdeki çalışmasının Belediyeye ait işyerinde geçtiği kabul edilerek sonuca gidilmesi, Bölge Adliye Mahkemesince bu gerekçenin yerinde görülmesi hatalı ise de davacının alt işveren işçisi olarak çalışmakta iken ara vermeksizin asıl işveren tarafından işe başlatıldığı, bu hâlde alt işveren ile asıl işveren ... arasında bir işyeri devri gerçekleştiği, işyeri devrinde işçinin kıdeme bağlı hakları bakımından işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapılması gerektiği, davacının Canik Belediyesinde çalıştığı sırada da 6111 ... Kanun kapsamında diğer davalı ... Bakanlığına bağlı ... İl Müdürlüğüne nakledildiği dosya kapsamı uyarınca sabit olup bu hâlde davacının kıdeminin alt işveren bünyesinde çalıştığı dönemin davalı Millî Eğitim Bakanlığındaki çalışma süresine dâhil edilmesi suretiyle bütün olarak değerlendirilmesi sonucu itibarıyla yerinde görülmüştür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle kararın Değerlendirme bölümünün (2) numaralı paragrafında açıklanan gerekçeyle göre usul ve kanuna uygun olup davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı Millî Eğitim Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.