"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/547 E., 2023/675 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tespit davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... 1. ... Bakım Fabrika Müdürlüğü Motor Hazırlama Atölyesinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde yazılı görevi yaptığından 52 nci maddenin (d) bendindeki (C) grubu idareci primine hak kazanmasına karşın bu alacağının ödenmediğini, davacıyla aynı işkolunda kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olarak çalışan ancak idarecilik primi sonradan kesilen İ.G.B. adına açılmış ... 17. ... Mahkemesi ve ... 11. ... Mahkemesindeki davaların kabulüne karar verildiğini, Mahkeme kararlarının kesinleştiğini, davacının sürekli olarak kalite/teknik kontrol görevinde çalıştığını, yaptığı işte bir değişim olmadığını, davacıya idareci primlerinin ödenmemesinin usul, kanun ve hakkaniyete aykırı olduğunu beyan ederek toplu ... sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendi gereği idareci primi alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının dilekçesinde sözünü ettiği sorumluluğun ifa ettiği aslî görevinden kaynaklandığını, M ve P mührü kullanan personele (C) grubu idareci primi ödenmesinin toplu ... sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinin amacına aykırılık teşkil edeceğini, davacıya ayrıca kalite ya da teknik kontrol görevi verilmediğini, bu sebeple idarecilik primi alacağına hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 13.07.2021 tarihli ve 2020/124 Esas, 2021/174 Karar ... kararıyla; davacının yaptığı ... gereği dava konusu dönemde işyerinde yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmelerinin 52 ve 59 uncu maddelerinde yazılı (C) grubu idareci primine hak kazanıp kazanmadığı yönünden keşif yaptırıldığı, üç kişilik uzman bilirkişi heyet raporunda yapılan ... ve işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmelerine göre davacının dava konusu prime hak kazandığının belirlendiği; somut olaya, toplu ... sözleşmelerine ve dosyaya ibraz edilen emsal Yargıtay kararlarına uygun olduğu görülen bilirkişi raporuna itibar edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesinin 6. Hukuk Dairesinin 15.03.2023 tarihli ve 2021/2456 Esas, 2023/1070 Karar ... kararıyla; davalı işyerinde bilirkişi heyeti marifetiyle keşif icra edildiği ve keşif sonrasında düzenlenen raporda, davacının motor bakım teknisyeni olarak görev yaptığı, teknik kontrol ve keşif kontrol kadro ünvanında yer alan yetki ve sorumlulukları taşıdığının tespit edildiği, yapılan keşif ve alınan rapora göre davacının (C) grubu idarecilik prim alacağının hüküm altına alınmasında isabetsizlik olmadığı, faiz başlangıç tarihi ve faiz türünün doğru belirlendiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 23.10.2023 tarihli bozma kararı ile; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, dava konusu alacakların dava tarihinden önce arabuluculuk aracılığıyla talep edilmesi karşısında davalı işverenin arabuluculuk son tutanak tarihi itibarıyla temerrüde düştüğü ve faizin arabuluculuk son tutanak tarihinden uygulanması gerektiği ayrıca arabuluculuk son tutanak tarihinden sonra ihtilaf konusu olan talep dönemi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği, bu dönem yönünden davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak arabuluculuk faaliyetinin sona erdiği tarihten sonraki dönem yönünden arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği, bu dönem yönünden hesaplanan 347,48 TL'lik tutar için davanın reddi gerektiği ayrıca arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; idarecilik primi ödenmesi koşullarının davacı açısından gerçekleşmediğini, söz konusu primin verilmesi için davacının kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olması gerektiğini, davacının sorumluluğunun asli görevini yapmasından kaynaklandığını, talep edilen faiz türü ve başlangıç tarihinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı konusu alacağa uygulanacak faiz başlangıç tarihi ile arabuluculuk dava şartı dikkate alınarak hesaplama yapılmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
2. 7036 ... ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi, 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 33 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı Millî Savunma Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.