"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2015/726 E., 2019/1115 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Davacı vekili ve davalı ... vekili
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Miktar ve değeri temyiz kesinlik sınırını aşmayan taşınır mal ve alacak davalarına ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 427 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 427 ve 432 nci maddeleri uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre reddedilen ve davacı vekili tarafından temyize konu edilen toplam miktar 2.318,76 TL olup Mahkemenin karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı olan 3.200,00 TL’nin altında kaldığından davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı ... vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işverenler nezdinde 01.04.2006-01.04.2008 tarihleri arasında temizlikçi olarak asgari ücretle çalıştığını, Diyarbakır Devlet Hastanesi Başhekimliği yemekhane bölümünde çalışmakta iken yapılan işin sona ermesi nedeniyle bildirim sürelerine uyulmadan iş sözleşmesinin feshedildiğini, kıdem tazminatının ödenmediğini, yıllık ücretli izinlerinin kullandırılmadığını ve kullandırılmayan izinlerin ücretinin ödenmediğini, davacının ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştığını, fazla çalışmalarının karşılığının ödenmediğini, servis ücretinin de ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin, fazla çalışma, servis, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; Diyarbakır Devlet Hastanesinin yemek ihtiyacının karşılanması hizmeti için 3 aylık süreli ihale açıldığı, ihale makamı ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmenin 37 nci maddesi gereğince çalışanların her türlü alacak ve tazminatlarından yüklenicinin sorumlu olduğu, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığı savunmasında bulunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.11.2010 tarihli ve 2009/184 Esas, 2010/839 Karar sayılı kararı ile; davalılar ... ve ... Toplu Yemek Limited Şirketi hakkında açılan davanın kabulüne, davalı ... hakkında açılan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 06.06.2013 tarihli ve 2011/12057 Esas, 2013/17370 Karar sayılı kararı ile; davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra davacının aynı işyerinde ihaleyi alan yeni alt işveren nezdinde aralıksız olarak çalışmasına devam edip etmediği, böyle olunca da feshin gerçekleşip gerçekleşmediği açıklığa kavuşturulmadan eksik inceleme ile feshe bağlı kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin alacağının hüküm altına alınmasının hatalı olduğu, işyerinin hastane oluşu ve yemek verilme saatleri gözetilerek davacının 07.00-18.00 saatleri arasında günlük 1 saat ara dinlenmesi düşülerek günde 10 saat çalıştığının kabul edilmesi gerektiği, ihale sözleşmesi ekleri şartnameler dosyaya getirtilmeden ve işyerinde servis uygulaması olup olmadığı belirlenmeden eksik incelemeyle servis ücretinin kabulüne karar verilmesinin de hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 02.03.2015 tarihli ve 2013/832 Esas, 2015/163 Karar sayılı kararı ile; verilen kesin süreye rağmen gider avansının yatırılmadığı gerekçesi ile dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 09.09.2015 tarihli ve 2015/19177 Esas, 2015/25042 Karar sayılı kararı ile; yargılama aşamasında Mahkemece "2-Davacı vekiline 100 TL gider avansı yatırması için 2 hafta kesin süre verilmesine, aksi takdirde davanın usulden reddedileceğinin ihtarına (ihtarat yapılamadı)" şeklinde bir ara karar kurulduğu, 100,00 TL "gider avansının" yatırılmaması durumunda davacının ne gibi bir hukuki sonuçla karşılacağının davacı tarafa bildirilemediği, ara kararda "gider avansı" adı altında talep edilen paranın hangi iş ve işlemler için harcanacağı, istenen paranın nereye yatırılması gerektiğinin açıkça yazılmadığı, ayrıca eğer "gider avansı" adı altında talep edilen para tanıkların duruşmaya celbi için talep edilmiş ise bu paranın gider avansı değil delil ikamesi avansı olduğu, delil ikamesi avansının yatırılmaması durumunda davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, delil ikamesi avansının yatırılmamasının hukuki sonucunun davacının tanık deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılması olduğu, dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 23.10.2019 tarihli ve 2015/726 Esas, 2019/1115 Karar sayılı kararı ile; Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarına göre davacının 19.02.2008-31.03.2008 tarihleri arasında herhangi bir hizmet bildirimi bulunmadığı, ardından 01.04.2008 tarihinde dava dışı ... şirketinde sigorta kaydının olduğu, davacının sigorta kaydı bulunmadığı dönem süresi dikkate alındığında davacının aralıksız ve kesintisiz bir çalışma yaptığı kabul edilemeyeceğinden SGK kayıtları ve tanık beyanları dikkate alınarak davacının 19.02.2008 tarihinde iş sözleşmesinin sonlandığının kabul edildiği, davacının 01.04.2006 tarihinde davalı ... Anonim Şirketinde işe başladığı ve 19.02.2008 tarihine kadar davalılar nezdinde asgari ücret üzerinden çalıştığı, Sağlık Bakanlığına bağlı Devlet hastanesinin yemek ve temizlik işlerini ihale ile davalı Şirketlere verdiği, davacı işçinin ihale ile alınan bu işte istihdam edildiği, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu, davalı işveren tarafından ihale döneminin bitmesi nedeni ile iş sözleşmesinin feshedildiği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, davalı işveren tarafından davacı işçiye yıllık ücretli izinlerinin kullandırıldığının veya sözleşmenin feshinden sonra yıllık ücretli izinlerinin ödendiğinin ispat edilemediği, davacının haftalık 15 saat fazla çalışma yaptığı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı, sözleşmelerde alt işverenin işçilere servis hizmeti sağlayacağına ilişkin bir düzenleme tespit edilemediğinden dolayı davacının servis ücretine hak kazanmadığı gerekçesiyle davalılar ... ve ... Toplu Yemek Limited Şirketi bakımından davanın kısmen kabulüne, davalı ... Anonim Şirketi hakkında açılan dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı tarafın temyiz başvurusunun miktardan reddine karar verildiğinden temyiz sebeplerine yer verilmemiştir.
2. Davalı ... vekili; kısmen kabul kararı verilmiş olmasına rağmen lehlerine vekâlet ücreti takdir edilmediğini, davacının çalıştığı Şirketler ile ... arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını, dava konusu alacaklardan Şirketin sorumlu olduğunu, dava konusu edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının kıdem tazminatına hak kazanmadığını, fazla çalışma ücretinin hesabında davacı ile menfaat birliği içinde bulunan tanık beyanlarının dikkate alındığını, davacının fazla çalışmasının bulunmadığını, ulusal bayram ve genel tatil ücretine hak kazanmadığını, davacının yıllık ücretli izinlerini kullandığını, dava konusu alacaklara uygulanan faiz oranlarının ve faiz başlangıç tarihlerinin hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının feshe bağlı kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin alacağına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma süresi ve işyerinde servis uygulamasının olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17, 32, 41, 44, 47, 57 nci maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesindeki atıf uyarınca yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup reddedilen kısım yönünden temyiz eden davalı ... lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu hususun dikkate alınmaması hatalıdır.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
A. Davacı Temyizi Yönünden
Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
B. Davalı ... Temyizi Yönünden
1. Davalı ... Bakanlığının diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı ... Bakanlığının Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasına "Davalı ... kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 2.318,76 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Bakanlığına ödenmesine" bendinin eklenmesi suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
06.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.