"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/219 E., 2024/652 K.
KARAR : Davalı ... Sendikasının istinaf başvurusunun kabulü ile dava şartı yokluğundan davanın usulden reddi, davacının istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığı
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 4. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/265 E., 2023/378 K.
Taraflar arasındaki yetki belgesinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ile davalı ... Lokanta Dinlenme Yerleri Sendikası (... Sendikası) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... Sendikasının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince davacının aktif dava ehliyeti bulunmaması nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacı ... İşletmesinin istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; olumlu yetki tespiti kararının taraflarına tebliğ edilmediğini, usulsüz tebligat sebebiyle itiraz haklarının ellerinden alındığını, bu yetki tespitine dayalı olarak düzenlenen yetki belgesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkiline ait işyerlerinin davalı Sendikanın işkolunda yer almadığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle ... Çalışma Genel Müdürlüğünün 10.07.2023 tarihli ve 266298 sayılı yetki belgesinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının iddialarına katılmalarının mümkün olmadığını, davanın öncelikle süre yönünden, Mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddi gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Sendikası vekili cevap dilekçesinde; iddiaların doğru olmadığını, müvekkili Sendikanın gerekli sayısal çoğunluğu sağladığını, davacının tüzel kişiliği bulunmadığından taraf ve dava ehliyetine sahip olmadığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıya yapılan tebligatın yanlış adrese tebliğ edildiği, öğrenme tarihinden itibaren yasal sürede davanın açıldığı, davalı Sendikanın toplu iş sözleşmesi yapabilmek için gerekli çoğunluğu sağladığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... Sendikası vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili, dava dilekçesinde belirttiği sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... Sendikası vekili; Kocaeli Üniversitesi İktisadi İşletmesinin Rektörlükten bağımsız bir tüzel kişiliği bulunmadığını, ticaret sicilde kaydının bulunmasının ve vergi kaydı olmasının ona tüzel kişilik kazandırmayacağını, bu nedenle davanın süresi içerisinde açılmadığını, davanın hak düşürücü süre nedeniyle dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Devlet tüzel kişiliğine bağlı ve ayrı tüzel kişiliği bulunmayan kuruluşların taraf ehliyeti olmadığı, bunların işlemleri ile ilgili davaların bağlı bulundukları tüzel kişiliğe karşı açılması gerektiği, bağlı bulunan kuruluşun 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2 nci maddesi anlamında işveren sıfatını haiz olmasının, bağlı bulunduğu tüzel kişiliğin taraf sıfatını ve işverenlik sıfatını ortadan kaldırmayacağı, zira bu kuruluşun, tüzel kişiliğin bir organı olduğu, dosya incelendiğinde yetki tespitine itiraza ilişkin davanın ... tarafından açıldığı, Kocaeli Üniversitesi İktisadi İşletmesinin Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür Spor Daire Başkanlığına bağlı bir birim olduğu, işveren sıfatına sahip olsa da Kocaeli Üniversitesi İktisadi İşletmesinin tüzel kişiliğinin bulunmadığı, iktisadi işletmeyi temsilen yetkili organın Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü olduğu, Kocaeli Üniversitesi İktisadi İşletmesinin davada taraf sıfatının bulunmadığı gerekçesiyle davalının başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın 6100 sayılı Kanun'un 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince davacının aktif dava ehliyeti bulunmaması nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacı ... İşletmesinin istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava ve istinaf dilekçelerinde belirttiği sebeplere ilaveten müvekkilinin tüzel kişiliğinin bulunduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yetki belgesinin iptali istemine ilişkin dava davacının taraf ehliyetinin bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 41, 42, 43 ve 44 üncü maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 114, 115, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.