"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mersin 2. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 22.12.1999 tarihinde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) devredilen ... AŞ Mersin şubesi müşterisi narenciye şirketi ortaklarından D.A. adına gelen 116.500,00 DM havalenin, Şirketin diğer ortağı .... tarafından Şirket antetli kâğıt ve Şirket mührü kullanılmak suretiyle sahte imza ile para çektikleri şubedeki müşterek hesaplarına alacak olarak kaydedildiğini ve aynı gün çekildiğini, söz konusu teminat mektubuna dayalı olarak yapılan işlemlerin usulsüz olarak yapıldığı ve imzanın da kendisine ait olmadığı iddiası ile D.A. tarafından 1992 tarihinde asliye ticaret mahkemesi nezdinde Banka aleyhine açılan dava neticesinde paranın D.A'ya ödenmesine karar verildiğini ve Banka tarafından paranın D.A'ya 26.05.1993 tarihinde ödendiğini, daha sonra Bankanın zararına yol açan işlemlerde imzası bulunan davalılar hakkında Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı takip dosyası üzerinden takip başlatıldığını, icra takibine itiraz nedeni ile Mersin İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı ilâmı ile takibe itirazın iptaline karar verildiğini ancak dosyanın takipsiz kalması nedeni ile yeniden İstanbul 21. İcra Müdürlüğünün 2014/16570 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını ve yetkisizlik itirazı nedeniyle dosyanın Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 2019/10100 Esasına kaydedildiğini; ayrıca davalıların haksız itirazı neticesinde takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve %20 oranından aşağı olmamak üzere davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; dava dilekçesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu, dava konusu işlemin 14.06.1985 tarihinde gerçekleştiğini, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, aradan 14 yıl geçtikten sonra Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı dosyası üzerinden takip devam ederken İstanbul 21. İcra Müdürlüğünün 2014/16570 Esas sayılı dosyası ile yeni bir takip başlatıldığını, bu sebeple derdestlik itirazında bulunduklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. Mersin 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.12.2020 tarihli ve 2020/230 Esas, 2020/315 Karar sayılı kararı ile; davalılar hakkında Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı takip dosyasıyla takip işlemine yapılan itiraz üzerine Mersin İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı kararı ile takibe itirazın iptaline karar verildiği, aynı alacağa ilişkin olarak Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 2019/10100 Esas sayılı dosyası üzerinden yeniden takip başlatıldığı ve davalıların itirazı üzerine açılan itirazın iptali davasının bu açıdan mükerrer olduğu, davacı tarafın Mersin İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı dosyasının sekaya gönderildiği beyanının derdestlik durumunu değiştirmeyeceği, bu hâlde dosyanın yasal prosedüre göre yeniden oluşturulması gerektiği belirtilerek davanın derdestlik nedeni ile usulden reddine karar verilmiştir.
2. Mersin 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.12.2020 tarihli kararının davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 16.09.2021 tarihli ve 2021/1437 Esas, 2021/1437 Karar sayılı kararı ile; Mersin İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı dosyasında taraflar arasında işçi işveren ilişkisi bulunduğunun tespit edildiği, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5 inci maddesine göre eldeki davaya iş mahkemesince bakılması gerekeceği, bu sebeple görevsiz mahkemede davaya bakılıp sonuçlandırılması yerinde olmadığından, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3. Mersin 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.01.2022 tarihli ve 2021/318 Esas, 2022/11 Karar sayılı kararı ile; Adana Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile Mahkemenin görevsizliğine karar verildiğinden, davanın görev nedeni ile usulden reddi ile karar kesinleştiğinde ve talep hâlinde dosyanın Mersin Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
4. Mersin 2. İş Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 2019/10100 Esas sayılı takip dosyası ile davalıların itirazı üzerine Mahkemede açılan itirazın iptali davasının mükerrer olduğunun anlaşıldığı ve davacı tarafın Mersin İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı dosyasının sekaya gönderildiğine ilişkin beyanının derdestlik durumunu değiştirmeyeceği, dosyanın yasal prosedüre göre yeniden oluşturulması gerektiği kabul edildiğinden, davanın derdestlik nedeni ile usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; itirazın iptali davasının İlk Derece Mahkemesi tarafından derdestlik nedeniyle reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bu durumun müvekkilinin alacağını tahsil imkânını ortadan kaldırdığını belirterek dosyada mübrez ve resen tespit edilecek gerekçelerle istinaf taleplerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı Banka tarafından, zararın meydana gelmesinde gerekli kontrolleri yapmaması nedeniyle kusurları bulunan Banka müdürü ve şefi olan davalılar hakkında Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı takip dosyasıyla ilâmsız icra takibi başlatıldığı, davalıların takibe itirazı üzerine Mersin 1. İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı ilâmı ile takibe itirazın iptaline karar verildiği ve Mersin 1. İş Mahkemesinin 27.10.2022 tarihli müzekkere cevabında dosyanın imha edilmesi nedeniyle fiziken gönderilmediğinin bildirildiği, davacı TMSF tarafından, itirazın iptaline karar verilen bir icra dosyası bulunmasına rağmen İstanbul 21. İcra Müdürlüğünün 2014/16570 Esas sayılı dosyası ile yeniden davalılar hakkında aynı nedenle ilâmsız icra takip başlatıldığı, Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 sayılı icra dosyasındaki takip talebi ve Mersin 1. İş Mahkemesinin 2001/410 Esas, 2001/810 Karar sayılı ilâmının da icra takip talebine eklendiği, davalıların yetkisizlik itirazı üzerine icra takibine Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 2019/10100 Esas sayılı icra dosyasıyla devam edildiği ve davalıların icra takibine itiraz etmeleri nedeniyle istinafa konu itirazın iptali davası açıldığının anlaşıldığı; dava tarihinden sonra davacı TMSF tarafından, 02.12.2020 tarihinde ilk açılan icra takibi olan Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı icra dosyasının yenilenmesinin talep edildiği, bu talep üzerine takipsizlikle işlemden kaldırılmış olan icra dosyasının, Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 2021/11014 Esas sayılı yeni numarayı aldığı ve davalılara yeniden ödeme emri gönderildiği, davalıların itirazı üzerine tekrar icra takibinin durdurulmasına karar verildiği, davalılara karşı başlatılan ve sonradan da yenilenen Mersin 3. İcra Müdürlüğünün 1999/2189 Esas sayılı icra takibinden sonra İstanbul 21. İcra Müdürlüğünün 2014/16570 Esas sayılı dosyası ile ikinci bir takip daha başlatıldığından ve istinafa konu dosya ikinci takip dosyasına ilişkin olduğundan davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmesinin isabetli olduğu kanaatiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu itirazın iptali talebi yönünden, aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması (derdestlik) dava şartının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 114 ve 115 inci maddeleri.
2. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 67 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı TMSF harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.