"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/442 E., 2024/854 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/238 E., 2023/544 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Şubat 2020 ve Mart 2022 döneminde aylık net 1.400,00 USD ücret ile davalı Şirketin Ukrayna'da bulunan işyerinde vinç operatörü olarak çalıştığını, ücretin bir kısmının elden, kalanın banka hesabına ödendiğini, fazla çalışma ve tatil çalışmaları karşılığı ücretlerin ödenmediğini, Rusya ve Ukrayna arasında savaş çıktıktan bir süre sonra işverence iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili vekili cevap dilekçesinde; davacının 05.03.2020-04.03.2022 tarihleri arasında düz işçi ünvanı ile aylık 24.570,21 Ukrayna grivnası ücret ile çalıştığını, Ukrayna'da savaş nedeniyle döviz kurunun sabitlendiğini, buna bağlı olarak ücretin 839,87 USD'ye isabet ettiğini, iş sözleşmesinin savaş nedeniyle zorunlu olarak son bulduğunu, kıdem ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini, işyerinde fazla çalışma yapılmadığını, ödenmeyen alacak bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; somut uyuşmazlıkta iş sözleşmesinin savaş sebebi ile işveren tarafından sona erdirildiği, savaş hâlinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 25 inci maddesinin (III) numaralı bendinde belirtilen zorlayıcı sebep niteliğinde olduğu ve davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, dosyaya iş sözleşmesi ile banka kayıtlarının Türkçe tercümesinin sunulmaması, davacı tanıklarının birinin ücretin USD olduğuna dair beyanları ve davalının savunması dikkate alındığında davacının son ücretinin USD olarak ödendiğinin kabulü gerektiği, davacının ödenmeyen ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; çalışılan yabancı ülke hukukunun dikkate alınmadığı bilirkişi raporuna göre karar verilmesinin yerinde olmadığını, savaş nedeniyle iş sözleşmesi sona eren davacının kıdem tazminatına hak kazanmadığını, ödenmeyen fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal ... ve genel tatil ücreti alacakları bulunmadığını, alacakların zamanaşımına uğradığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının davalı işveren bünyesinde 17.02.2020-16.07.2020, 20.08.2020- 06.12.2021, 19.12.2021-04.03.2022 tarihleri arasında çalıştığı, aylık ücretin 1.400,00 USD olarak kabul edilmesinin isabetli olduğu, davalı tarafından cevap dilekçesi ile yabancı hukukun uygulanması yönünde savunmada bulunulmadığı gibi ön inceleme duruşmasına kadar ve ön inceleme duruşmasında da bu yönde bir beyanda bulunulmadığı, somut uyuşmazlığın Türk hukuk mevzuatına göre çözümlenmesinin isabetli olduğu, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, davacının ödendiği ispatlanmayan fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal ... ve genel tatil ücreti alacakları bulunduğu, alacakların zamanaşımına uğramadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek ve ayrıca davacının ücretinin USD para birimi olarak kabul edilmesinin hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; uygulanacak hukuk, iş sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ... ve genel tatil ücreti ile ücret alacağı taleplerinin ispatı ve hesaplanması ile zamanaşımı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. 4857 sayılı Kanun'un 25 inci maddesinin (III) numaralı bendi ile 32, 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddesi hükümleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfı ile uygulanmaya devam olunan mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.