"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1566 E., 2023/2773 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında ... 7. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 05.03.2024 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ... ile davacı vekili Avukat ... ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait yurt dışı işinde 01.09.2009-29.10.2016 tarihleri arasında elektrik formeni olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiğini, ücretinin net 2.500,00 USD olduğunu, haftanın 6 günü 07.00-21.00 saatleri arasında, şantiyelerin resmî açılışlarından önceki 3 ay haftanın 7 günü 07.00-00.00 saatleri arasında çalıştığını, diğer zamanlarda ayda iki pazar hafta tatilinde 07.00-17.00 saatleri arasında çalıştığını, fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerinin ödenmediğini, ... bayramlarında 1 gün, Kurban bayramlarında 2 gün tatil yaptığını geri kalan tüm ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığını ve karşılığı ücretini almadığını, Aralık 2014-Mart 2016 dönemi arası toplam bakiye 3.541,00 USD ücret alacağının bulunduğunu, davacının hesabına fazla çalışma olarak gösterilen 12.12.2016 tarihinde ödenen 637,25 USD, 07.12.2017 tarihinde ödenen 2.400,00 USD ve ....12.2017 tarihinde ödenen 345,47 USD'lik ödemelerin fazla çalışma ödemesi olmadığını, "ücret alacağı" adı altında ödeme yapılıp işverence hile yapılarak fazla çalışma ödemesi gibi gösterildiğini, ihbar tazminatı alacağının 2.966,13 USD'lik kısmının ödendiğini, geriye 1.699,87 USD tutarında bakiye ihbar tazminatı alacağı kaldığını belirterek kıdem ve ihbar tazminatları ile birlikte fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ve ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının, davalıya ait işte 01.09.2009-29.10.2016 tarihleri arasında elektrik formeni olarak çalıştığını, ilk dönem ücretinin 889,00 USD son dönem ücretinin ise 1.389,00 USD olduğunu, ihbar tazminatı olarak 2.966,13 USD ödeme yapıldığını, çalışma saatlerinin 08.00-18.00 saatleri arasında olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 7. ... Mahkemesinin 05.11.2020 tarihli ve 2018/84 Esas, 2020/317 Karar ... kararıyla; tanık beyanları ve sunulan kayıtlar dikkate alınarak davacının son ücretinin net 2.500,00 USD olduğu, yapılan ödemenin mahsubu ile bakiye ihbar tazminatı alacağının bulunduğu, davacıya yapılan ödemeler ve ayrıca davacı beyanına göre aylık ödenen avanslar mahsup edilerek ücret alacağının hüküm altına alınacağı, dinlenen tanık beyanları kapsamında davacının her ayın 2 haftasında 6 gün 07.00-21.00 saatleri arasında çalıştığı, diğer 2 haftasında ise 6 gün aynı saatlerde 1 gün ise 07.00-17.00 saatleri arasında çalıştığı, haftalık 45 saati aşan 28,25 saatlik çalışmasının olduğu, ancak davacının haftalık ortalama 18 saat fazla çalışma yaptığının kabul edileceği, dinî bayramlarda toplam 3 gün dışında tüm genel tatillerde çalışmasının olduğu, her ayın 2 haftasında hafta tatili yapmaksızın çalıştığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.01.2023 tarihli ve 2021/1218 Esas 2023/291 Karar ... kararı ile; davacının elektrik teknisyeni olarak davalı işverenin yurt dışı projelerinde çalıştığı, davacının ... sözleşmesinin davalı tarafından haksız feshedildiği, bu kapsamda davacının bakiye ihbar tazminatına hak kazandığı, bir kısım ihbar tazminatının da zaten davalı işverence ödendiği, ödenen miktarın hesaplamadan mahsup edildiği, ücretin dosyaya ibraz edilen personel ücret listesi ve tanık beyanlarına göre belirlendiği, davacı tarafça fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ve hafta tatili alacaklarının tanıkla ispatlandığı, davalı işverence davacının tüm ücretlerinin eksiksiz olarak ödendiğinin yazılı delille ispatlanamadığı, davacı tanıklarının sırf davalı işverene yönelik davalarının bulunmasının beyanlarına itibar için engel teşkil etmediği, uygulanan %30 indirim oranının da makul olduğu, uygulanan faiz türünün hatalı olduğu, davacının haftalık 28,25 saat fazla çalışma yaptığını tanık beyanlarıyla ispatladığı hâlde 18 saati aşan fazla çalışmanın insan takatine aykırı olduğuna dair kabulle fazla çalışmanın 07.10.2020 tarihli ek raporun (1) inci seçeneğine göre hüküm altına alınması gerekirken (2) nci seçenekteki hesaplama doğrultusunda fazla çalışma alacağının eksik miktar üzerinden hüküm altına alınmasının da isabetsiz olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin ........2023 tarihli ve 2023/7300 Esas, 2023/8679 Karar ... kararı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, dava dilekçesinde ihbar tazminatı alacağının bir kısmının davalı işveren tarafından ödendiği, bakiye 1.699,87 USD ihbar tazminatı alacağı kaldığının belirtildiği, bu beyanın davacı tarafı bağlayacağı gözetilmeden belirtilen miktarı aşacak şekilde hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanan net 1.887,21 USD ihbar tazminatı alacağının hüküm altına alınmasının hatalı olduğu, davacının çalıştığı süre boyunca saat 08.00'de çalışmaya başladığını ispatladığı değerlendirilerek fazla çalışma alacağının hesaplanması gerektiği, dava dilekçesinde belirtilen toplamda 2.745,47 USD ödemenin davacı tarafın ücret alacağı talebinden mahsubu ile ücret alacağının hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma kararı doğrultusunda alınan bilirkişi ek raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; somut uyuşmazlığa ... hukukunun uygulanması gerektiğini, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, tespit edilen aylık ücretin hatalı olduğunu, aylık ücretin hatalı tespit edilmesinden kaynaklı fark ihbar tazminatının hüküm altına alınmasının yerinde olmadığını, fazla çalışma, hafta tatili ve ... ... ve genel tatil çalışması yapıldığına dair ispat külfetinin davacı taraf üzerinde olduğunu, davacı tarafından fazla çalışma, hafta tatili ve ... ... ve genel tatil çalışması yapıldığına ve ücretlerin ödenmediğine ilişkin herhangi bir yazılı delil sunulmadığını, banka dekontlarıyla davacıya fazla çalışmasının karşılığının ödendiğinin sabit olduğunu, davacının ödemelere ihtirazı kayıt koymadığını, davacı ile menfaat birliği içinde bulunan tanık beyanlarına dayanılarak karar verilmesinin mümkün olmadığını, indirim oranının yetersiz olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; ihbar tazminatı ve ücret alacağının miktarı ile fazla çalışma alacağının ispat ve hesaplanması noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 17, 32, 41 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.