"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından hüküm altına alınan ve davalılar tarafından temyize konu edilen miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 378.290,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalılar vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ...Tesisleri İmalat ve ... AŞ' ye (...Şirketi) ait yurt dışı ve yurt içi şantiyelerde 1994 - 2011 yılları arasında en son 2.500,00 Euro ücretle çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, fazla çalışması ile tatil çalışması olmasına rağmen ücretinin ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen Ankara 7. İş Mahkemesinin 2014/967 Esas sayılı dosyaısnda dava dilekçesinde; davacının davalı ... Sistemleri Müh. ve Taah. AŞ'ye (... Sistemleri AŞ) ait yurt dışı ve yurt içi şantiyelerde 1994 - 2011 yılları arasında en son 2.500,00 Euro ücretle çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, fazla çalışması ile tatil çalışması olmasına rağmen ücretinin ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
3. Davacı vekili birleşen Ankara 21. İş Mahkemesinin 2015/1438 Esas sayılı dosyaısnda dava dilekçesinde; davacının davalılara ait yurt dışı ve yurt içi şantiyelerde 1994 - 2011 yılları arasında en son 2500,00 Euro ücretle çalıştığını, fazla çalışması ile tatil çalışması olmasına rağmen ücretinin ödenmediğini, alacakların zamanaşımına uğramaması için birleştirme talepli bu davayı açtıklarını iddia ederek fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ...Şirketi vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımının dikkate alınması gerektiğini, davacının 30.11.2006 tarihinden itibaren müvekkili Şirket nezdinde çalışması olmadığını, önceki çalışmalarının da kesintili olduğunu, davacının her bir çalışma döneminde haklarının ödendiğini ve davacıdan ibraname alındığını, her bir dönemin tasfiye edildiğini, davacının ücretinin de bordrodaki ücret olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Sistemleri AŞ birleşen davalara cevap vermemiş, yargılama sırasında davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamındaki delillere ve bilirkişi raporlarına göre davacının iş sözleşmesinin iş bitimi nedeniyle sona erdirildiği, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; vekâlet ücretinin dava ve ıslah tarihindeki tutara göre belirlenmesi gerektiğini, davacının ücretinin 2.500,00 Euro olduğunu, bilirkişi tarafından bu ücretten hesaplama yapılması gerektiğini, davacının kesintisiz çalıştığını ve tasfiye edilen herhangi bir çalışma döneminin olmadığını, davacıya yapılan ödemelerin eksik olduğunu, davalı ... Sistemleri AŞ açısından zamanaşımı def'inin süresinde ileri sürülmediğini, tanığın davası olmasının taleplerin reddinin gerekçesi olamayacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalılar vekili; yetkili hukukun yabancı hukuk olduğunu, zamanaşımı def'inin değerlendirilmediğini, İrlanda çalışmasının karşılığının ödenmesine rağmen banka kaydında ücret şeklinde gözüktüğü gerekçesiyle dikkate alınmamasının isabetsiz olduğunu, davacının ibranameler imzaladığını, bakiye kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ile ihbar tazminatı hakkının olmadığını, davacının yurt içinde bulunduğu sürelerin izinden düşülmesi gerektiğini, davacının giydirilmiş brüt ücretinin beyanına göre tespit edildiğini, ücret araştırması dahi yapılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kaldırma kararında açıkça davalılar arasında organik bağ olduğunun tespit edildiği, somut olaya Türk hukukunun uygulanmasının yerinde olduğu, davalıların usulünce süresinde yetkili hukuk itirazında bulunmadığı, kaldırma kararı sonrasında alınan bilirkişi raporunda kaldırma kararında belirtilen hususların gerekçeli şekilde açıklandığı, açıklamaların dosyadaki bilgi ve belgelere, somut olayın özelliklerine uygun olduğu, vekâlet ücretinin karar tarihine göre belirlenmesinin yerinde olduğu gerekçeleriyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalıların temyiz dilekçesi miktardan reddedildiğinden, temyiz sebeplerine yer verilmemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalılar nezdindeki çalışma dönemleri, bu dönemlerin tasfiye edilip edilmediği, yapılan ödemelerin niteliği, iddia edilen ve hüküm altına alınan alacakların hesap yönteminin isabeti, davacı tanıklarının beyanlarının talep edilen alacakların hesabında dikkate alınıp alınamayacağı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 17, 41, 44, 46, 47, 53, 59 ve 63 ncü maddeleri.
4. Mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun, 4857 sayılı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan 14 üncü maddesi.
5. Dairemizin 30.09.2024 tarihli ve 2024/9754 Esas, 2024/12718 Karar sayılı ilâmı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalılar Temyizi Yönünden
Davalılar vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.