"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 23. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1. .. Müdürlüğü ... Müdürlüğünde çalıştığını, ...- Sendikası üyesi olduğunu ve yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, taşınır mal sorumlusu olarak çalışmakta olduğunu, işyerinde zimmetlenen malzemeleri depolamak, ihtiyaç hâlinde zimmet ile diğer personele vermek, kalibrasyon takibini yapmak ve depoda eksik olan malzemelerin isteğini yapmak olduğunu, müvekkilinin 26, 27 ve 28. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin 59 uncu maddesinin (ç) bendi uyarınca alması gerek (C) grubu idareci priminin ödenmediğini ileri sürerek müvekkilinin toplu iş sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendi gereği %6 oranında (C) grubu idareci primi alması gerektiğinin tespiti ile geriye dönük olarak hak etmesine rağmen müvekkiline ödenmeyen (C) grubu idareci priminin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; alacağın zamanaşımına uğradığını, talep edilen alacağın belirli alacak olup kısmi olarak dava edilemeyeceğini, davacının işçi idarecisi olmadığını, toplu iş sözleşmesinde yer alan düzenlemeler dikkate alındığında davacının C grubu idareci primine ilişkin talebinin reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yapılan keşif ve aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; cevap dilekçesindeki hususları tekrar ederek idarenin yapmış olduğu işlemlerin tamamen kanunlara uygun olduğunu, bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmesinin mevzuata aykırı olduğunu, hatalı uygulamaya sebebiyet vereceğini, karara esas alınan bilirkişi raporundaki süreler ve muhtemel hesap hataları yönünden ve temerrüt tarihlerine ilişkin tespitler ile faizin niteliği açısından da itirazlarını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının, uyuşmazlık döneminde yürürlükte olan 26, 27 ve 28. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin 59 uncu maddesinin (ç) bendi hükmüne göre hesaplanan (C) grubu %6 idareci primi alacağının hüküm altına alınmasında, uygulanan faiz türü ve başlangıç tarihinde bir hata bulunmadığı gerekçeleriyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının, ...- Sendikası ile davalı işveren arasında bağıtlanan 24, 25 ve 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin 59 uncu maddesinin (ç) bendi uyarınca 52 nci maddesinin (d) bendinde düzenlenen (C) grubu prime hak kazanıp kazanmadığı ve faiz hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince davalı ...Bakanlığı ile davacının üyesi olduğu ...-Sendikası arasında imzalanan 26, 27 ve 28. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümleri dikkate alındığında (C) grubu idareci primi yönünden alacak miktarının tamamı için bilirkişi raporunda belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren faiz uygulanmıştır.
3. Davalı Millî Savunma Bakanlığı ile davacının üyesi olduğu ...- Sendikası arasında 22.08.2017 tarihinde imzalanan 01.03.2017-28.02.2019 tarihli toplu iş sözleşmesinin prim ödeme tarihine ilişkin bir hüküm bulunmamakla birlikte 23.08.2019 tarihinde imzalanan ve 01.03.2019-28.02.2021 yürürlük süreli 27. Dönem ve 07.09.2021 tarihinde imzalanan ve 03.01.2021-28.02.2023 yürürlük süreli 28. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin "Primler" başlıklı 52 nci maddesinin (ğ) bendinin (4) numaralı alt bendinde daha önceki dönem toplu iş sözleşmelerinden farklı olarak "... Primler o ayki ücretleri ile birlikte ödenir." düzenlemeleri yer almaktadır.
Aynı Toplu İş Sözleşmesi'nin "Ücretler ve Ödeme Şekilleri" başlıklı 51 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerinin ilgili kısımları ise sırasıyla şöyledir:
"b. İşyerlerinde ücretler en geç çalışılan ayın son günü olan 14’ünde ödenir. Arızi hallerde ücretler 14’ünü takibeden 3 işgünü içinde ödenir...
c. Bu sözleşme gereğince birden fazla farklı (zamlı) ücrete ve prime (fazla mesai ücreti dahil) hak kazanan işçilere bu ödemeler, ücret cetvelindeki esas ücreti üzerinden, ayrı ayrı hesaplanıp, esas ücretine eklenerek yapılır."
4. Dava konusu (C) grubu idareci primi alacağının ödenmesi yönünden 01.03.2019-28.02.2021 yürürlük süreli 27. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin yürürlük tarihi başlangıcı olan 01.03.2019 tarihinden itibaren bir ödeme gününün belirlendiği anlaşılmaktadır. Bu itibarla İlk Derece Mahkemesince 01.03.2019 tarihinden itibaren hesaplanan miktarlara bilirkişi raporunda toplu iş sözleşmesine uygun olarak belirlenen temerrüt tarihleri nazara alınarak ve bu tarihten önceki alacaklara ise arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan " Davacının C grubu idareci primi alacağına ilişkin davasının KABULÜ ile 15.952,24 TL ... C grubu idareci primi alacağının bilirkişi tarafından belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine," ibaresinin hükümden çıkartılarak yerine;
"1-... 15.952,24 TL C Grubu idarecilik primi alacağının 3.401,62 TL'lik kısmına arabuluculuk son tutanak tarihi olan 02.08.2022 tarihinden itibaren, bakiyesine (01.03.2019 tarihinden itibaren hesaplanan miktarlara) 11.04.2023 tarihli bilirkişi raporundaki tabloda belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 11.04.2023 tarihli bilirkişi raporunun bu kararın eki sayılmasına," ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.