"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ... Spor Hizmetleri Şube Müdürlüğünde işçi olarak çalıştığını, ... Sendikası üyesi olduğunu, 24.06.2014 tarihinde ... İlçesi Hizmet Birimi Şube Müdürlüğüne atandığını, 2017 yılı Kasım ayı itibarıyla ... ...’te ... Eğitim Merkezi sorumlusu olarak çalışmaya başladığını, davacının ikametgâhının ... ilçesinde olduğunu, görevlendirmelerin toplu iş sözleşmesinin 14 ve 20. maddelerine uygun olmadığını, 08.00-17.00 saatlerinde görevi başında olan davacının Haziran 2015 ayına kadar 05.00-05.30 saatleri arasında toplu taşıma olmadığından ... ve ... ilçelerine gidebilmek için taksi kullanmak zorunda kaldığını, mesai bitimi sonrası davalı ... önüne servisle 19.30’da gelindiğini ve buradan evine toplu taşıma aracı ile ulaştığını, bu dönem açısından taksi ücreti ile akşam evine dönüşte ödediği yol ücretinin ödenmesi gerektiğini, Haziran 2015 ayından sonra ise servis hizmeti kaldırıldığından ... ve ... ...’e kendi imkânları ile gidip geldiğini ve yol ücretini kendisinin ödediğini, görevlendirildiği yerlere gidiş geliş yol ücretinin ödenmesi gerektiğini, ...’ye giderken 5 saat, Manavgat’a giderken 4 saat yolda zaman geçirdiğini, toplu iş sözleşmesi gereğince 05.30-08.00 ve 17.00-20.00 saatleri arasında yolda geçen sürelerin fazla çalışmadan sayılması ve toplu iş sözleşmesi gereğince fazla çalışma ücretinin %100 zamlı ödenmesi gerektiğini, ayrıca harcırah da ödenmesi gerektiğini ileri sürerek fazla çalışma, yol ücreti ve geçici görev yolluğu (harcırah) alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’inde bulunduklarını, Belediyenin yetki ve sorumluluğu altında bulunan ilçelere Kuruma ait servis ve benzeri taşıtlarla düzenli ulaşım sağlandığını, dava konusu yerlerin memuriyet mahallinde olan yerler olduğunu, 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Büyükşehir Belediyesi sınırlarının il mülkî sınırları olarak değiştirildiğini, görev, yetki ve sorumlulukların genişletildiğini, bu bağlamda görev sınırları içinde kalan bu tür yerlerde görevlerin yürütülmesi için atamaların yapıldığını, dolayısıyla davacının talebinin yerinde olmadığını buna rağmen hesaplama yapılacaksa davacının izinli, raporlu günlerinin tenzilinin gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 05.10.2021 tarihli kararı ile; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre davacının ... ilçesine giderken günde 5 saat, ... ilçesine giderken günde 1,5 saat yolda geçen süresi bulunduğu, bu sebeple haftada ...'ye gittiği dönemde 20 saat, ...'e gittiği dönemde 2,5 saat fazla çalışma yaptığı, geçici görevlendirildiği yerlerin memuriyet mahalli dışında olduğu dikkate alındığında davacının harcırah alacağına hak kazandığı, görevlendirmenin yapıldığı birinci yılın dışında işyeri servisleri kaldırıldığından davacının işe gitmek için harcadığı yol ücretinin davalı tarafından karşılanması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 05.10.2021 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 02.06.2022 tarihli kararı ile; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 02.06.2022 tarihli kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece 23.11.2022 tarihli karar ile; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek davacının harcırah alacağı ve fazla çalışma alacağı taleplerinin reddi gerektiği; ancak davalı işverence ilk yıl görevlendirme yapılan ilçelere servis imkânı sağlanmış olup daha sonra işverence tek taraflı olarak bu uygulamanın kaldırıldığı, sosyal yardım amaçlı sağlanan servisin çalışma koşulu hâline dönüştüğü, yol ücretinin gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutad yol ve taşıt araçları üzerinden hesaplanması gerektiği, dolayısıyla davacıya servis sağlanmadığı dönemde mutad vasıta (belediye otobüsü ve ilçeler arası minibüs) ücretlerinin ödenmesi gerektiği, taksi ücretlerinin bu kapsamda değerlendirilemeyeceği, hâl böyle olunca davacının çalıştığı tüm döneme ilişkin işverence sunulan puantaj kayıtlarına göre fiilen çalışılan günler için aylık bazda yol ücretleri, yıllara göre rayiç belediye otobüs bileti ve ilçeler arası minibüs tarifesi dikkate alınarak hesaplanması gerektiği hâlde taksi ücretinin hesaplamaya dâhil edilmesi ve puantaj kayıtları dikkate alınmaksızın yıllık bazda raporlu bulunan süre dışlanmak suretiyle oranlama yapılarak hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak harcırah ve fazla çalışma alacağı talebinin reddine, yol ücreti talebinin ise bilirkişi raporundaki hesaplama doğrultusunda kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; harcırah ve fazla çalışma alacaklarının reddinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
a. Görevlendirmenin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu nedeniyle sürekli yapıldığını, davacının ilçede ikamet etmek için sürekli görev yolluğu talep etmediğini,
b. Sosyal yardım amaçlı ilk bir yıl servis sağlanmasının işyeri koşulu olarak değerlendirilemeyeceğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışma, yol ücreti ve harcırah alacağı taleplerinin ispat ve hesaplanmasına ilişkindir.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
19.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.