"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar davacı vekili, davalı ... (Bakanlık) vekili ve davalı ... Sendikası vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; başvuru tarihi itibarıyla çalışan sayısının 236 olmadığını, işe iade davalarının sonucunun beklenmesi gerektiğini, sendika üye sayısının 120 olmadığını, davalı ... Sendikası temsilcileri tarafından sendika üyeliği konusunda tehdit ve zorlama yapıldığını, sendika üyelikleri konusunda araştırma yapılması gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle ... Çalışma Genel Müdürlüğünün 06.04.2022 tarihli ve 113973 sayılı yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) 41. maddesi gereğince işçi sendikası, işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren tarafından yapılan yetki tespit başvuruları karşılanırken, işverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) yapılan işyerlerine ilişkin tescil ve işçi bildirimlerinin esas alındığını, Genel Müdürlükçe kurulu Sendika Yetki Sistemi'ne, SGK kayıtlarından otomasyon sistemiyle yansıyan bilgiler doğrultusunda işlem yapıldığını, verilen kararın hukuka uygun olduğunu belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Sendikası vekili cevap dilekçesinde; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davacı tarafın tüm iddialarının soyut, gerekçesiz ve delilsiz olduğunu, çalışan sayısı ve üye sayısına yapılan tüm itirazların gerçeğe ve hukuka aykırı olduğu gibi mahkemeyi yanıltmaya yönelik olduğunu, müvekkili Sendikanın yetki başvuru tarihi itibarıyla %50 çoğunluğu geçtiğini, müvekkili Sendikanın çoğunluk tespitini almasına engel olmak maksadıyla yapılan fesihlere, işverenliğin sendikal örgütlenmeye ilişkin her türlü hukuka aykırı ... ve işlemlerine karşı, cezai ve hukuki tüm haklarını saklı tuttuklarını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
3. Diğer davalılar, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İzmir 4. İş Mahkemesinin 20.12.2023 tarihli kararı ile; davalı ... Sendikasının toplu iş sözleşmesi yapabilmek için gerekli sayısal çoğunluğu sağladığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 20.12.2023 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... Sendikası vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 25.04.2024 tarihli kararı ile; başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 25.04.2024 tarihli kararının süresi içinde davacı vekili ile davalı ... Sendikası vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece, somut olayda Bölge Adliye Mahkemesince, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) aradığı anlamda herhangi bir gerekçe oluşturulmadan karar verildiği, kararın, hangi sebep ya da sebeplerle verildiğine ilişkin somut olaya özgü açıklama ve gerekçe bulunmadığı, ayrıntılı istinaf sebeplerine dair bir gerekçenin tesis edilmediği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; uyulan bozma kararı doğrultusunda istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Yargıtayın bozma kararına uyulmuş olsa da Bölge Adliye Mahkemesinin yeni kararının hâlâ gerekçeden yoksun olduğunu, ... Sendikasının üye sayısının 120 olmadığını, işbu davada 1 kişinin üyelik durumunun değişmesinin bile sonucu değiştirdiğini, Mahkeme tarafından yapılan yargılamada birçok husus araştırılamadığı için uzman görüşü alındığını ve yargılamadaki eksik hususlara dikkat çekilmek istendiğini, nitekim uzman görüşünde Mahkemece araştırılması gereken birçok hususun tespit edildiğini, ancak tespit edilen bu eksik hususların da Mahkemece araştırılmadığını, araştırılmasını istedikleri diğer husular gibi fasılalı çalışan işçilerin araştırılması ve üye sayısında dikkate alınması taleplerinin de Mahkemece kabul görmediğini, listede yetki başvurusu anından önce iş sözleşmesi sonlanmasına rağmen üye hesabına dâhil edilmiş çalışanlar bulunduğunu, işyerindeki toplam çalışan sayısında çelişki mevcut olduğunu, bu çelişki giderilmeden karar verildiğini, çalışan sayısının 237 kişiden fazla olduğunu, işe iade davalarının bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... Sendikası vekili temyiz dilekçesinde; sendika üyesi 9 kişi hakkında verilen işe iade kararının kesinleştiğini, bu kişilerin de yetki tespitinde dikkate alınması gerektiğini, istinaf duruşmasına katıldıkları için vekâlet ücreti takdiri gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Davalı Bakanlık vekili temyiz dilekçesinde; istinaf duruşmasına katıldıkları için vekâlet ücreti takdiri gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, 6356 sayılı Kanun’un 41 ve devamı maddeleri kapsamında yetki tespitine itiraz istemi ile istinaf duruşma vekâlet ücretine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı ... Sendikası vekili ile davalı Bakanlık vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 2/4 hükmüne göre "Temyiz başvurusu üzerine verilen bozma kararı sonrasında istinafta görülen duruşmalı işlerde, duruşma sayısına göre, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünün 18 inci sırasının (b) veya (c) bentlerine göre avukatlık ücretine hükmolunur."
Somut uyuşmazlıkta, Bölge Adliye Mahkemesince bozma kararı sonrasında duruşmalı yapılan inceleme neticesinde hüküm verilmesine göre, davalı ... Sendikası ile davalı Bakanlık lehine vekâlet ücreti takdir edilmemesi isabetsizdir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin tüm, davalı ... Sendikası vekili ile davalı Bakanlık vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı ... Sendikası vekili ile davalı Bakanlık vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (5) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine "5-Bozma kararı sonrasında duruşma açıldığından karar tarihindeki AAÜT'nin 2/4 hükmü gereğince 16.000,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Sendikası ile davalı ... Bakanlığına verilmesine," ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı ... Sendikasına iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.