"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/460 E., 2024/34 K.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı Şirketin yurt içi ve yurt dışında bulunan projelerinde 1988-2010 yılları arasında toprak mühendisi olarak çalıştığını, davacı işçinin iş sözleşmesinin haklı neden olmaksızın sona erdirildiğini beyanla kıdem ve ihbar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu uyuşmazlığın çözümünde yabancı hukukun uygulanması gerektiğini, davacının yurt dışında bulunan özlük dosyasının temin edildiğinde sunulacağını, dava konusu alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacı işçiye 2009 yılı Kasım bordrosu ile davacıya 1.750,00 Euro ihbar tazminatı ödemesi yapıldığını, ancak bordroda bu ödemenin ek kazanç olarak gösterildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin17.05.2018 tarihli kararı ile; kamu düzeni gereği iş sözleşmesinden kaynaklı tüm uyuşmazlıkların çözümünde Türk hukukunun uygulanması gerektiği, davalı işveren tarafından yapılan feshin haksız olduğu, davacının son ücretinin aylık net 3.500,00 Euro olarak kabulü ile yemek ve yatacak yer ihtiyaçlarının davalı işveren tarafından karşılandığının kabulü gerektiği, alacakların zamanaşımına uğramadığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 17.05.2018 kararına karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 25.06.2019 tarihli kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davalının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 17.05.2018 tarihli kararının süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairenin 25.02.2021 tarihli kararı ile ; davalı vekili tarafından davanın ihbarı talep edilen Şirkete davanın ihbar edilmesi, hizmet süresinin açıklığa kavuşturulması gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 20.10.2022 tarihli kararı ile bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek ihbar olunan İşbilir Kardeşler İnşaat Tic. Ltd. Şti.ne dava ihbar edilmiş ve dosyada bozma ilâmında bahsi geçen ibranamenin mevcut olmadığı ancak iş bitim belgesinin mevcut olduğu fakat iş bitim belgesinin davacının çalışmasını ispatlamaya elverişli olmadığı gerekçesiyle 29.05.1997-16.11.1997 tarihleri hizmet süresinden çıkartılmak suretiyle kıdem tazminatı tekrar hesaplanmış, buna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 20.10.2022 tarihli kararı süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairenin 25.05.2023 tarihli kararı ile; davacıya yapılan 1.750,00 Euro ek ödemenin hesaplanan ihbar tazminatından mahsubu gerekirken mahsup yapılmaksızın hüküm kurulmasının ve Arnavutluk Ülkesi ile Ülkemiz arasında hem çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması hem de sosyal güvenlik anlaşması bulunduğu hâlde Mahkemece anlaşma hükümleri değerlendirilmeksizin brüt ücret tespitinin hatalı olduğu gerekçeleriyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyulmak suretiyle yürütülen yargılama neticesinde bilirkişiden alınan ek rapor doğrultusunda davanın kısmen kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
a. Kazanılmış hak ihlal edilerek ihbar tazminatından mahsup yapılmasının hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
a. Taraflar arasındaki iş sözleşmesinden ... uyuşmazlığın çözümünde yabancı hukukun uygulanması gerektiğini,
b. Husumet itirazları olduğunu, ücret tespitinin hatalı olduğunu,
c. Brüt ücret hesaplamasında davacının yurt dışında çalışmış bir işçi olduğunun dikkate alınması gerektiğini,
d. Davacıya Kasım 2009 bordrosunda, ihbar tazminatı karşılığı olarak 1.750,00 Euro ek kazanç tahakkuku yapılmasına karşın Mahkemece bu ödemenin mahsup edilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, brüt ücret tespiti, ödemelerin mahsubu noktasındadır.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.