"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2024/294 E., 2024/117 K.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, müvekkilinin uzun yıllardır işyerine motosiklet ile gittiğini ve işyerindeki otoparka sorunsuz bir şekilde park ettiğini ancak daha sonra yayımlanan bir emir doğrultusunda müvekkilinin nizamiyeye ve hatta nizamiye girişindeki otoparka girişinin yasaklandığını, işyerinde geçerli toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde işverenin olanak bulunması hâlinde uygun bir park yerini ayırması gerektiğinin düzenlendiğini, müvekkilinin nizamiye girişindeki otoparka alınmadığını, motosiklet hariç diğer araçların girişine izin verildiğini, davalı işyerinde nizamiyenin dışında ve içerisinde iki adet otopark bulunduğunu, müvekkilinin aracını her iki otoparka da koyamadığını, söz konusu davalı işleminin kanunilik ilkesine, ölçülülük ilkesine ve eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek müvekkilinin motosikleti ile otoparktan yararlanabileceğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; işyerine ilişkin düzenlemeler yönünden işverenin karar verme yetkisine sahip olduğunu, 2018-2019 döneminde 10 adet motosiklet kazasının meydana gelmesi sebebiyle personelin zarar görmemesi adına nizamiyelerden motosiklet girişinin ve birlik içinde motosiklet kullanılmasının yasaklandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28.06.2022 tarihli kararı ile; otoparklara getirilen kısıtlamanın işverenin işyerini İdare yetkisi kapsamında değerlendirilebileceği, davalı işyerinde motosiklet kazaları sebebiyle dava konusu kısıtlamanın getirildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 28.06.2022 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin 24.11.2022 tarihli kararı ile otopark imkânı tanınmasının toplu iş sözleşmesi kapsamında zorunluluk teşkil etmediği, davalı Kurum içerisinde artan yaralanmalı ve ölümlü motosiklet kazalarının önlenmesi amacıyla davalı işverenin yönetim hakkı kapsamında yayımladığı emirin eşitlik ve ölçülülük ilkelerine aykırı olmadığını belirterek davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine oy çokluğuyla karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 24.11.2022 tarihli kararının süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece, öncelikle davalı işyerinde kaç tane otopark olduğu, bu otoparkların nizamiye içinde mi yoksa dışında mı olduğunun açıklığa kavuşturulması ve davacı vekiline, talebinin nizamiyenin içindeki otoparka yönelik mi yoksa dışındaki otoparka yönelik mi olduğu konusunda açıklama yapmak üzere yöntemince süre verilmesi, bundan sonra işverence otoparkın motosiklet kullanımına yasaklanmasının kapsamının netleştirilmesi, davacının iddiası netleştirildikten sonra, davalı tarafça ileri sürülen iddialar da göz önüne alınarak gerekirse mahallinde keşif yapılıp uzman bilirkişiden rapor alınmak suretiyle motosikletle işyeri içerisinde bulunan otoparklara girişin iş sağlığı ve güvenliği bakımından ya da işyerinin niteliği gereği güvenlik açısından tehlike oluşturup oluşturmadığı konusunda bir değerlendirme yapılarak sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma kararı sonrasında davacı vekiline talebinin nizamiyenin içindeki otoparka yönelik mi yoksa dışındaki otoparka yönelik mi olduğu konusunda açıklama yapmak üzere süre verildiği, davacı vekilinin 11.01.2024 tarihli beyan dilekçesi ile talebinin nizamiye dışındaki otoparka ait olduğunun anlaşıldığı, mahallinde keşif yapıldığı, bilirkişi kök ve ek raporlarından dava tarihi olan 24.12.2021 tarihinden 07.02.2024 tarihine kadar, 1'inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü işyerinde otomobiller için ayrılmış nizamiye içinde 2 adet otopark bulunmasına rağmen güvenlik gerekçeleri ile motosikletlerin bu otoparka alınmadığı, ancak 07.02.2024 tarihinde motosikletlere özel ayrılmış otoparkın nizamiye içinde hizmete girdiğinin tespit edildiği, davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği, dosyaya sunulan krokilerden otoparkların tamamının işyerinin içerisinde kaldığı, nizamiyenin dışında otopark bulunmadığının anlaşıldığı, davalı lehine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedildiği gerekçesiyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
1.Dava devam ederken işveren tarafından tam olarak talepleri doğrultusunda işlem tesis edildiğini ve motosikletlerin araçlar için ayrılan otoparka girişine izin verildiğini, bu nedenle de davanın konusuz kaldığına karar verildiğini ancak davalı lehine haksız olarak yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedildiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, mevcut davanın açılmasına davalı Bakanlığın sebep olup olmadığı ile Bakanlık lehine hükmedilen yargılama gideri ve vekâlet ücreti hususlarındadır.
1.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 331. maddesine göre davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.
Somut uyuşmazlıkta, davanın açıldığı tarih itibarı ile davacının dava açmakta haklı olduğu, nitekim yargılama sırasında motosikletler için otoparkta yer tesis edilmek suretiyle davanın konusuz kaldığı, davalının davanın açılmasına sebebiyet verdiği anlaşıldığından yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesi isabetsizdir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370/2 hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının "Alınması gereken 427,60 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile kalan 368,30 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına" şeklindeki (2) numaralı bendinin hükümden çıkartılarak yerine "Davacı tarafından yatırılan başvurma harcı ve peşin harç toplamı 118,60 TL'nin karar kesinleştiğinde ve talep hâlinde davacıya iadesine" ibaresinin yazılması,
"Davacı tarafından dosyada yapılan yargılama giderinin davacının kendi üzerinde bırakılmasına," şeklindeki (3) numaralı bendinin hükümden çıkartılarak yerine "Davacı tarafından yargılama sırasında yapılan 14.082,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" ibaresinin yazılması,
"Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihindeki A.A.Ü.T. Gereğince 30.000,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine" şeklindeki (6) numaralı bendinin hükümden çıkartılarak yerine "Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 30.000,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
14.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.